آسیانیوز ایران؛ سرویس افغانستان:
رویا کریمی، ورزشکار برجسته افغان در رشته پرورشاندام، موفق شد در رقابتهای بینالمللی زیباییاندام Stoperiet Open 2025 مدال طلای این رقابتها را به دست آورد و بر سکوی نخست قرار گیرد. این پیروزی نه تنها نمایانگر توانمندی فردی این بانوی ورزشکار است، بلکه بار دیگر تواناییهای ورزشکاران افغانستان را در صحنههای جهانی به نمایش گذاشت. مسابقات Stoperiet Open یکی از رویدادهای معتبر بینالمللی در حوزه زیباییاندام به شمار میرود که هر ساله میزبان ورزشکارانی از کشورهای مختلف است. حضور موفق کریمی در این رقابتها، نتیجه سالها تلاش، تمرین مستمر و ایستادگی در برابر چالشهای فراوانی است که مسیر ورزش حرفهای در افغانستان، بهویژه برای بانوان، در برابرشان قرار میدهد.
پیام رویا کریمی در شبکه های اجتماعی
رویا کریمی در صحبتهایی پس از کسب این موفقیت، از حمایت خانوادهاش، مربیان، و هموطنانش قدردانی کرد و گفت که این مدال را به تمام دختران افغان تقدیم میکند که با وجود محدودیتها و فشارهای اجتماعی، رویاهای خود را رها نمیکنند. این در حالیست که دستاورد رویا کریمی بار دیگر نشان داد که ورزشکاران افغانستان، بهویژه بانوان، در صورت فراهم بودن شرایط و حمایت لازم، میتوانند در سطوح بینالمللی بدرخشند و نام کشور را با افتخار در میادین جهانی مطرح کنند. او در پیامی در شبکههای اجتماعی نوشت: «صعود به قهرمانی اروپا بهعنوان یک دختر افغان فقط یک افتخار فردی نیست؛ این یعنی عبور از محدودیتها، نهفقط در ورزش، بلکه در زندگی. ما هم حق داریم رویا داشته باشیم، تلاش کنیم و صدایمان شنیده شود.»
بیوگرافی رویا کریمی
رویا کریمی، ۲۹ ساله سال ۲۰۱۱ از کابل به نروژ مهاجرت کرد. او در نروژ در رشته پرستاری تحصیل و همزمان ورزش را نیز آغاز کرد. به گفته خود، در افغانستان به اجبار ازدواج کرده و زندگی او به خانهداری محدود بود، اما پس از مهاجرت، توانست همزمان با نگهداری از فرزندش، تحصیلات دانشگاهی خود را در رشته پرستاری به پایان برساند و بهصورت حرفهای وارد دنیای ورزش شود. او تحصیلاتش را در بخش سلامت و تغذیه ادامه داد و مدارک رسمی مربیگری را هم در این زمینه دریافت کرد.
رویا کریمی، زن افغان که زمانی کودکهمسر بود،
امروز یکی از چهرههای موفق بدنسازی در نروژ است. داستان زندگی او، تصویری از
مبارزه با سنتهای محدودکننده، بازسازی هویت فردی و الهامبخشی برای زنانی است که
همچنان با قید و بندهای گسترده روبهرو هستند. رویا در کابل، پایتخت افغانستان، شهری که سالها درگیر جنگ
و بیثباتی بوده، متولد شد. رویا میگوید که در ۱۵ سالگی مادر شده است و
دوران نوجوانیاش زیر سایه ازدواج اجباری و مسئولیتهای سنگین قرار گرفت: «در ۱۴
سالگی با مردی ازدواج کردم که اعتقادی به حق انتخاب یا آزادی زنان نداشت.»
مهاجرت به نروژ
رویا اما «آن زندگی را نمیخواست». او همراه با
مادر و پسر خردسالش ۱۴ سال پیش افغانستان را ترک کرد و به نروژ پناهنده شد؛ تصمیمی
که در جامعهٔ سنتی افغانستان، ریسکها و تهدیدهای زیادی برای زنان به همراه دارد. در نروژ، رویا با محیطی کاملا متفاوت روبهرو
شد: باید زبان نروژی میآموخت، خود را با فرهنگ جدید تطبیق میداد و شغلی برای تأمین
زندگی خود و خانوادهاش پیدا میکرد. دوران اولیهٔ مهاجرت آسان نبود: مجبور شد
همزمان زبان بیاموزد، دورههای حرفهای بگذراند و وارد بازار کار شود. اما تلاشهای او در نهایت به موفقیت انجامید.
رویا در رشتهٔ پرستاری تحصیل کرد و توانست در بیمارستانی در اسلو مشغول به کار شود. رویا کریمی با همسرش کمال جلال الدین که او هم
بدنساز است در نروژ آشنا شد.
آشنایی با بدن سازی
آشنایی رویا با بدنسازی نقطهٔ عطفی در زندگیاش
بود. حضور در باشگاههای ورزشی، تنها به معنای تمرین جسمی نبود؛ بلکه راهی برای
بازسازی اعتمادبهنفس و تعریف دوبارهٔ هویت فردیاش شد. او میگوید بدنسازی کمکش
کرد تا از محدودیتهای ذهنی و اجتماعیای که سالها بر او تحمیل شده بود، فاصله بگیرد. در کنار کار پرستاری، رویا تحصیلاتش را در زمینهٔ
تغذیه و مربیگری سلامت ادامه داد و موفق به دریافت مدارک رسمی در رشته فیتنیس یا
تناسب اندام شد.
رویا حدود یک سال پیش، تصمیم گرفت پرستاری را
کنار بگذارد و به طور حرفهای وارد دنیای بدنسازی شود؛ تصمیمی پرریسک که مسیر زندگیاش
را تغییر داد. با این حال، میگوید چالش اصلی برایش نه تغییر شغل، بلکه عبور از
مرزها و چارچوبهایی بوده که در افغانستان تجربه کرده بود. خانم کریمی از زمانی که بهصورت حرفهای ورزش
را دنبال میکند، رژیم ورزشی دقیقی دارد. روزانه چهار وعده غذا میخورد و رژیم
غذاییاش تقریباً یکنواخت است. به گفته خودش، ترجیح میدهد از منابع طبیعی پروتئین
استفاده کند و همواره میزان غذای مصرفیاش را اندازهگیری میکند. رویا میگوید که
این سبک زندگی هرچند دشوار است، اما به آن عادت کرده و حالا آن را میپسندد.
او گفت: «بزرگترین چالش ما این بود که از
مرزها و چارچوبهایی عبور کنیم که دیگران برایمان تعیین کرده بودند، همان قواعد
نانوشتهای که به نام سنت، فرهنگ، دین یا هرعنوان دیگری بر ما تحمیل شده بودند.
اما وقتی تصمیم میگیری نوآوری کنی، باید خودت را از بند آن چارچوبها رها بسازی.» رویا در کنار فعالیتهای ورزشی، از طریق شبکههای
اجتماعی نیز با زنان افغان در داخل و خارج از این کشور ارتباط برقرار کرده است. او
دربارهٔ اهمیت سلامت جسمی، اعتمادبهنفس و بازسازی هویت فردی با آنها گفتگو میکند. به باور رویا، موفقیت هر زن افغان، فراتر از یک
پیروزی شخصی، گامی در جهت بازتعریف نقش زنان در جامعه است.
قهرمانی رویا کریمی
رویا کریمی، امسال در مسابقات «استوپریت اوپن»
نروژ موفق شد در دستهٔ «تندرستی» مدال طلا را کسب کند. این دسته در مسابقات بدنسازی
تأکید ویژهای بر تناسب اندام طبیعی، سلامت ظاهر و زیبایی غیراغراقآمیز دارد. برخلاف برخی دیگر از دستههای بدنسازی که بر
حجم بالای عضلات تمرکز دارند، در دستهٔ تندرستی، ترکیبی از فرم متعادل، پوست سالم،
و آمادگی جسمانی طبیعی مد نظر داوران است. او با بیکینی سبز رنگی که با کریستالهای درخشان تزئین شده
بود در مسابقه شرکت کرد. برای بهتر دیده شدن خطوط عضلات، پوستش برنزه شده بود.
موهای هایلایت شده و آرایش چهرهاش نیز طبق استانداردهای مسابقات انجام شده بود. در رقابتهای زیباییاندام، ظاهر کلی ورزشکاران
(از انتخاب لباس گرفته تا آرایش و میزان برنزه بودن پوست) در امتیازدهی داوران نقشی
کلیدی دارد. پس از این موفقیت، رویا در مسابقات معتبر «نوروی
کلاسیک ۲۰۲۵» نیز قهرمان شد. نوروی کلاسیک یکی از رقابتهای مهم در شمال اروپا است
که ورزشکارانی از سراسر منطقه اسکاندیناوی در آن شرکت میکنند. این پیروزی، جواز حضور رویا در مسابقات قهرمانی
اروپا را برای او به ارمغان آورد؛ گامی بزرگ که مسیر زندگیاش را از کابل جنگزده
به صحنههای بینالمللی کشاند. رویا اکنون خود را برای مسابقات قهرمانی اروپا
آماده میکند؛ در حالی که تمرینهای سخت بدنی بخشی از زندگی روزمره او شده است. کمال جلالالدین، همسر دوم رویا کریمی، مربی و
مشوق اصلی او در مسیر بدنسازی است.
نقش همسر رویا
در این مسیر رویا با کمال جلالالدین، همسر
دومش در نروژ آشنا شد. او که خود سابقهای طولانی در بدنسازی داشت، یکی از حامیان
اصلی رویا است: «دیدن رویا روی صحنه، تحقق رویایی بود که با هم ساختیم.» رویا درباره نقش همسرش در موفقیتهایش میگوید:
«پیش از آشنایی با کمال، ورزش میکردم، اما در سطح حرفهای نبودم. حمایت او به من
این جسارت را داد که مسیر رقابتی و تابوشکنی را انتخاب کنم. باور دارم اگر مردی در
کنار زنی بایستد، اتفاقات شگفتانگیزی میتواند رقم بخورد.» با وجود موفقیتهای فردی، خانواده رویا در افغانستان دیگر
از او حمایت نمیکنند، اما رویا میگوید: «انتخاب کردم که خودم باشم و برای آیندهای
بهتر تلاش کنم. مردم تنها ظاهر و بیکینی من را میبینند؛ اما
پشت این ظاهر، سالها رنج، تلاش و پشتکار پنهان شده است. این موفقیتها آسان به
دست نیامدهاند. رویا کریمی مصمم است درباره وضعیت زنان
افغانستان اطلاعرسانی کند و آگاهی جهانی را افزایش دهد.»
حمایت از زنان
با وجود مهاجرت، موفقیتهای حرفهای و زندگی جدید،
نگرانیهای رویا دربارهٔ وضعیت زنان افغانستان همچنان پابرجاست. به ویژه پس از بازگشت طالبان به قدرت، او نگران
محدودیتهای تحمیل شده به زنان افغان است: «هر بار که وارد باشگاه میشوم، یادم میآید
که روزی در افغانستان حتی اجازه نداشتم آزادانه ورزش کنم. خوششانس بودم که
توانستم از آن وضعیت بیرون بیایم، اما بسیاری از زنان هنوز ابتداییترین حقوق
انسانیشان، مثل آموزش، را ندارند. این واقعا غمانگیز و دردآور است. امروز، صدای دختر افغان آنقدر خاموش شده که نه
تنها نمیتواند به مدرسه برود، بلکه بدون محرم حتی اجازه بیرون رفتن از خانه را هم
ندارد، چه برسد به اینکه خودش تصمیم بگیرد، حق فکر کردن، نظر دادن، عاشق شدن یا
زندگی کردن داشته باشد. ما باید روی این موضوع پافشاری کنیم تا اول در
اطراف خود تغییر بوجود بیاورم. امیدوارم روزی برسد که زنان افغانستان بتوانند بدون
ترس زندگی کنند، خودشان باشند و رویاهایشان را دنبال کنند.»
چالش های بدنسازی زنان در افغانستان
کریمی حدود ۱۰ سال پیش ورزش زیباییاندام را آغاز کرد و در چند سال اخیر بهصورت حرفهای، همراه با شریک زندگیاش کمال، در این حوزه فعالیت دارد. او در سال ۲۰۲۱ در مراسمی با اجرای پیمان زناشویی آریایی، با کمال ازدواج کرد. شریک زندگی او در فعالیتهای ورزشی او حضوری فعال دارد و یکی از مشوقان اصلی اوست. کریمی باور دارد انتخاب این رشته ورزشی برای زنان چالشهای زیادی دارد و ورزش زیباییاندام به دلیل تمرکز بر بدن، برای برخی حساسیتبرانگیز است. او پس از انتشار خبر راهیابیاش به مسابقات اروپایی، با واکنشهای متفاوتی مواجه شد و در کنار پیامهای حمایتی، برخی نیز به او انتقاد کردند و انتشار تصاویر او را با فرهنگ افغانستان مغایر دانستند.
مشکل فقط طالبان نیست!
او طی یک پخش زنده اینستاگرامی در پاسخ به این انتقاد، موضعش را توضیح داد و گفت: برای کاری که کردهام عذرخواهی نمیکنم. بزرگترین دستاورد زن افغان وجود داشتن است؛ اینکه بتواند در فضایی که جامعه و حکومت وجودش را انکار میکنند، صدایی داشته باشد. کریمی از هموطنان منتقد خود خواست مسائل را فقط در چارچوبهای مردسالارانه ننگرند و به انسانیت احترام بگذارند. او همچنین با اشاره به قتل فرخنده ملکزاده در سال ۲۰۱۵ در کابل، تاکید کرد که مشکلات زنان افغان تنها به طالبان محدود نمیشود و فرهنگ عمومی نیز نیازمند اصلاح است. کریمی اعلام کرده است که با وجود انتقادها و فضای منفی، خود را برای مسابقه نهایی که در دو هفته آینده برگزار خواهد شد، آماده میکند.
بدنسازی زنان افغان قبل از طالبان
افغانستان در سالهای اخیر با تحولات سیاسی گستردهای مواجه بوده است. پس از سقوط دولت پیشین در اوت ۲۰۲۱، طالبان برای دومین بار به قدرت بازگشتند. در این دوره محدودیتهای شدیدی بر زنان و دختران افغان اعمال شد. آنان از تحصیل در مقاطع متوسطه و عالی محروم شدند و حضورشان در فضاهای عمومی، از جمله در حوزه ورزش، بهشدت محدود شد. پیش از آن در دوره جمهوری اسلامی افغانستان (از ۲۰۰۴ تا ۲۰۲۱)، ورزش زنان بهرغم محدودیتها، رشد قابلتوجهی داشت و تیمهای ملی زنان افغانستان در رشتههایی مانند فوتبال، دوچرخهسواری و والیبال فعالیت میکردند؛ اما پس از بازگشت طالبان، این تیمها منحل و اکثر اعضای آنها مجبور به ترک کشورشان شدند. در ایران نیز زنان فعال در این رشته ورزشی با محدودیتهای بسیاری از جمله کمبود فضاهای تمرینی و بسته بودن فضای رقابتی به علت ممنوعیت شرکت در مسابقههای بینالمللی، مواجه بودند که البته همین فعالت اندک و محدود نیز با دستور وزارت ورزش جمهوری اسلامی کاملا متوقف شد و مسئولان ورزش نظام در اردیبهشت ۱۴۰۱ اعلام کردند هرگونه فعالیت زنان در رشته بدنسازی و پرورش اندام ممنوع است.