آسیانیوز ایران؛ سرویس ورزشی:
ریاض، پایتخت عربستان سعودی، از ۱۶ تا ۳۰ آبان ۱۴۰۲ میزبان ششمین دوره بازیهای کشورهای اسلامی بود. این رویداد ورزشی که با حضور هزاران ورزشکار از کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی برگزار شد، صحنه رقابتهای شدید و نمایش قدرت ورزشی ملتهای مسلمان بود. کاروان ایران با نام «سفیران اقتدار» و با شعار «امید ایران» با ۱۹۰ ورزشکار در ۲۰ رشته ورزشی حاضر شد و با کسب ۸۱ مدال شامل ۲۹ طلا، ۱۹ نقره و ۳۳ برنز، در رده سوم جدول مدالی ایستاد. این در حالی بود که ترکیه با ۱۵۵ مدال و ازبکستان با ۹۶ مدال در ردههای اول و دوم قرار گرفتند.
عملکرد کلی کاروان ایران
کاروان ایران در این دوره از بازیها اگرچه از نظر تعداد مدالهای طلا نسبت به دوره قبل (قونیه ۲۰۲۱) با کاهش مواجه بود، اما از نظر درصدی رشد جزئی داشت. در دوره قونیه، ایران از ۳۷۹ طلای توزیعشده، ۲۹ طلا (۱۰.۲۹ درصد) کسب کرده بود، در حالی که در ریاض از ۲۷۰ طلای توزیعشده، ۲۹ طلا (۱۰.۷۴ درصد) به دست آورد که نشاندهنده رشد ۰.۴۵ درصدی است. این موفقیت در شرایطی حاصل شد که تعداد مدالهای طلای قابل کسب در بازیها کاهش یافته بود.
بررسی عملکرد رشتههای مختلف ایران
ورزشهای تیمی
-
فوتسال
تیم ملی فوتسال مردان ایران با شکستهای قاطع ازبکستان در نیمهنهایی و مراکش در فینال (۵-۰) به مدال طلا دست یافت.
-
والیبال
تیم مردان با شکست ترکیه در فینال طلا گرفت، در حالی که تیم زنان با دو شکست در مرحله گروهی و دو پیروزی در مرحله ردهبندی، برنز گرفت.
-
هندبال
تیم زنان با کسب برنز، اولین مدال تاریخ هندبال زنان ایران در بازیهای کشورهای اسلامی را ثبت کرد. تیم مردان اما نتوانست به مدال دست یابد.
ورزشهای انفرادی
-
کشتی
کشتی فرنگی با ۴ طلا، ۱ نقره و ۱ برنز و کشتی آزاد با ۴ طلا و ۲ برنز از موفقترین رشتهها بودند.
-
وزنهبرداری
با ۲ طلا، ۴ نقره و ۹ برنز عملکرد قابل قبولی داشت. علیرضا معینی، پرچمدار کاروان، ۲ نقره و ۱ برنز کسب کرد.
-
ووشو
با ۴ طلا، ۱ نقره و ۱ برنز یکی از درخشانترین رشتهها بود.
-
کاراته
با ۳ طلا و ۲ نقره عملکرد مطلوبی داشت.
-
تکواندو
با ۲ طلا، ۲ نقره و ۴ برنز حاضر شد.
-
شنا
سامیار عبدلی با طلای ۵۰ متر آزاد درخشید.
-
تنیس روی میز
با ۲ طلا، ۱ نقره و ۲ برنز عملکرد خوبی داشت.
-
دوومیدانی
با ۴ طلا، ۲ نقره و ۲ برنز یکی از رشتههای موفق بود.
رشتههای با عملکرد متوسط
-
جودو
تنها یک برنز توسط مریم بربط به دست آمد.
-
بوکس
تنها یک برنز کسب شد.
-
شمشیربازی
دو برنز تیمی تنها دستاورد این رشته بود.
-
مویتای
۴ نقره تنها نتیجه این رشته بود.
-
جوجیتسو
۳ برنز کسب شد.
رشتههای بدون مدال
پارا وزنهبرداری (به جز یک طلا توسط روحالله رستمی)، دوگانه و کوراش (که مدالهای آن محاسبه نشد) از جمله رشتههایی بودند که سهم چندانی در مدالآوری کاروان نداشتند.
مقایسه عملکرد ایران با دورههای قبلی
عملکرد ایران در ریاض را باید در مقایسه با دورههای قبلی سنجید:
-
دوره اول (۲۰۰۵ ریاض)
ایران با ۱۰ طلا، ۹ نقره و ۱۱ برنز چهارم شد.
-
دوره سوم (۲۰۱۳ اندونزی)
با ۳۰ طلا، ۱۷ نقره و ۱۲ برنز دوم شد.
-
دوره چهارم (۲۰۱۷ آذربایجان)
با ۳۹ طلا، ۲۶ نقره و ۳۳ برنز سوم شد.
-
دوره پنجم (۲۰۲۱ قونیه)
با ۳۹ طلا، ۴۴ نقره و ۵۰ برنز سوم شد.
در ریاض، ایران با ۲۹ طلا، ۱۹ نقره و ۳۳ برنز سوم شد. این آمار نشان میدهد اگرچه تعداد مدالهای طلا کاهش یافته، اما ایران توانسته است در شرایطی که ازبکستان پیشرفت چشمگیری داشته، جایگاه خود را حفظ کند.
پیشرفت ازبکستان و ترکیه
ترکیه با ۷۲ طلا، ۴۴ نقره و ۳۹ برنز (مجموع ۱۵۵ مدال) نشان داد که به عنوان یک قدرت ورزشی در جهان اسلام تثبیت شده است. سرمایهگذاری گسترده در ورزش، توسعه زیرساختها و برنامهریزی بلندمدت از عوامل موفقیت ترکیه است. ازبکستان با ۲۹ طلا، ۳۵ نقره و ۳۲ برنز (مجموع ۹۶ مدال) پیشرفت چشمگیری داشته است. این کشور که در دوره قونیه با ۵۱ طلا دوم شده بود، در ریاض با تعداد طلای کمتر اما مدالهای نقره بیشتر جایگاه خود را حفظ کرد. ازبکستان با برنامهریزی منسجم در ورزشهای پایه مانند کشتی، جودو و وزنهبرداری به یکی از قدرتهای ورزشی منطقه تبدیل شده است.
تحلیل عملکرد ایران
عملکرد ایران در ریاض را میتوان از چند منظر تحلیل کرد:
نقاط قوت
- حفظ جایگاه سوم در شرایطی که رقابت شدیدتر شده
- عملکرد درخشان در ورزشهای پایه مانند کشتی، وزنهبرداری و ووشو
- کسب اولین مدال در رشتههایی مانند هندبال زنان
- رشد درصدی در کسب مدالهای طلا نسبت به دوره قبل
نقاط ضعف
- کاهش تعداد مدالهای طلا نسبت به دو دوره قبلی
- عملکرد ضعیف در برخی رشتهها مانند جودو، بوکس و شمشیربازی
- وابستگی بیش از حد به ورزشهای سنتی و ناتوانی در توسعه ورزشهای جدید
چالشها و فرصتها
کاروان ایران در ریاض نشان داد که اگرچه در ورزشهای سنتی قدرت خود را حفظ کرده، اما در توسعه ورزشهای جدید با چالش مواجه است. از سوی دیگر، پیشرفت کشورهایی مانند ازبکستان و ترکیه هشدار جدی برای ورزش ایران محسوب میشود.
تحلیل آماری عملکرد ایران
از نظر آماری، کاروان ایران با ۲۹ طلا، ۱۹ نقره و ۳۳ برنز در مجموع ۸۱ مدال کسب کرد. این در حالی است که در دوره قبل در قونیه، ایران با ۳۹ طلا، ۴۴ نقره و ۵۰ برنز در مجموع ۱۳۳ مدال به دست آورده بود. کاهش تعداد مدالها تا حدی به دلیل کاهش مدالهای قابل کسب در این دوره بود. نکته قابل تأمل، رشد درصدی مدالهای طلای ایران است. در دوره قونیه از ۳۷۹ طلای توزیعشده، ۲۹ طلا (۱۰.۲۹ درصد) به ایران رسیده بود، در حالی که در ریاض از ۲۷۰ طلای توزیعشده، ۲۹ طلا (۱۰.۷۴ درصد) کسب شد که نشاندهنده رشد ۰.۴۵ درصدی است. این نشان میدهد کاروان ایران در شرایط سختتر، سهم بیشتری از مدالهای طلا را کسب کرده است. توزیع مدالهای ایران نشان میدهد که بیشترین موفقیت در ورزشهای پایه و سنتی مانند کشتی، وزنهبرداری و ووشو بوده است. در مقابل، ورزشهای جدید و برخی رشتههای المپیکی سهم کمتری در مدالآوری داشتهاند. این عدم تعادل در توزیع مدالها یکی از چالشهای اصلی ورزش ایران محسوب میشود.
مقایسه با قدرتهای منطقه
ترکیه با ۷۲ طلا، ۴۴ نقره و ۳۹ برنز (۱۵۵ مدال) نشان داد که به یک قدرت ورزشی در منطقه تبدیل شده است. سرمایهگذاری گسترده در زیرساختهای ورزشی، استفاده از مربیان بینالمللی و برنامهریزی بلندمدت از عوامل موفقیت ترکیه است. این کشور در بسیاری از رشتهها از جمله ورزشهای تیمی و انفرادی عملکرد درخشانی داشت. ازبکستان با ۲۹ طلا، ۳۵ نقره و ۳۲ برنز (۹۶ مدال) پیشرفت چشمگیری داشته است. این کشور که در دوره قونیه با ۵۱ طلا دوم شده بود، در ریاض با وجود کاهش تعداد طلاها، با افزایش مدالهای نقره جایگاه خود را حفظ کرد. برنامهریزی منسجم در ورزشهای پایه و شناسایی استعدادهای جوان از عوامل پیشرفت ازبکستان است. مقایسه ایران با این دو کشور نشان میدهد که ورزش ایران در حال از دست دادن جایگاه خود در منطقه است. در حالی که ترکیه و ازبکستان با برنامهریزی علمی پیش میروند، ایران هنوز متکی به استعدادهای طبیعی و ورزشهای سنتی است. این رویکرد در بلندمدت نمیتواند تضمینکننده موفقیت باشد.
نقاط قوت کاروان ایران
کشتی بدون شک نقطه قوت اصلی کاروان ایران بود. تیمهای فرنگی و آزاد با هم ۸ طلا، ۳ نقره و ۳ برنز کسب کردند. این عملکرد درخشان نشان میدهد که کشتی ایران همچنان در منطقه حرف اول را میزند و میتواند به عنوان الگویی برای دیگر رشتهها باشد. ووشو با ۴ طلا، ۱ نقره و ۱ برنز از دیگر رشتههای درخشان کاروان ایران بود. این رشته که ریشه در فرهنگ شرقی دارد، همواره یکی از مدالآورترین رشتهها برای ایران محسوب میشود. توسعه این رشته و معرفی آن به جهان میتواند بر موفقیتهای بینالمللی ایران بیفزاید. وزنهبرداری با ۲ طلا، ۴ نقره و ۹ برنز عملکرد قابل قبولی داشت. این رشته که از ورزشهای تاریخی ایران است، همچنان میتواند در عرصه بینالمللی درخشش داشته باشد. پرورش نسل جدید وزنهبرداران و به روزرسانی روشهای تمرینی برای حفظ این جایگاه ضروری است.
نقاط ضعف و چالشها
عملکرد ضعیف در رشته جودو با تنها یک مدال برنز نگرانکننده بود. این در حالی است که کشورهای منطقه مانند ازبکستان و قزاقستان در این رشته پیشرفت چشمگیری داشتهاند. به نظر میرسد جودوی ایران نیازمند بازنگری اساسی در ساختار و روشهای تمرینی است. بوکس با یک مدال برنز دیگر رشتهای بود که نتوانست انتظارات را برآورده کند. این رشته که در گذشته مدالآور بوده، در سالهای اخیر با افول مواجه شده است. شناسایی استعدادهای جدید و استفاده از مربیان بینالمللی میتواند به بهبود وضعیت این رشته کمک کند. شمشیربازی با دو مدال برنز تیمی نیز عملکرد ضعیفی داشت. این رشته که از ورزشهای اصیل و تاریخی ایران است، در سالهای اخیر نتوانسته است جایگاه گذشته خود را بازیابد. سرمایهگذاری بیشتر و استفاده از تکنولوژیهای روز در تمرینات میتواند به ارتقای این رشته کمک کند.
راهکارهای بهبود برای آینده
برای بهبود عملکرد در دورههای آینده، ورزش ایران نیازمند برنامهریزی بلندمدت و علمی است. ایجاد مراکز استعدادیابی در سراسر کشور و پرورش ورزشکاران از سنین پایه میتواند ضامن موفقیتهای آینده باشد. استفاده از علوم ورزشی روز دنیا و به کارگیری مربیان بینالمللی در رشتههای ضعیف ضروری است. تجربه کشورهای موفق نشان میدهد که استفاده از دانش روز میتواند شکاف موجود را پر کند. توسعه ورزشهای پایه و سرمایهگذاری بیشتر بر روی ورزشهای المپیکی باید در اولویت قرار گیرد. در حالی که حفظ جایگاه در ورزشهای سنتی مهم است، اما برای رقابت با قدرتهای جهانی باید بر ورزشهای المپیکی تمرکز بیشتری شود.
نتیجهگیری
ششمین دوره بازیهای کشورهای اسلامی در ریاض نشان داد که ورزش ایران در حالی که در برخی رشتهها قدرت خود را حفظ کرده، اما نیازمند تحول اساسی در ساختار و برنامهریزی است. پیشرفت کشورهای رقیب مانند ازبکستان و تثبیت قدرت ترکیه، لزوم بازنگری در سیاستهای ورزشی ایران را بیش از پیش آشکار میکند. کاروان ایران با وجود تمام محدودیتها، عملکرد قابل قبولی داشت اما برای رقابت با قدرتهای ورزشی جهان اسلام، نیازمند سرمایهگذاری بیشتر، استفاده از علوم ورزشی و برنامهریزی بلندمدت است. امیدواریم که تجربیات کسبشده در ریاض، زمینهساز موفقیتهای بیشتر ورزش ایران در آینده باشد و شاهد حضور درخشانتر کاروان ایران در دورههای آینده این بازیها باشیم.