آسیانیوز ایران؛ سرویس فرهنگی هنری:
گاردین - مترجم علیرضا خیراللهی: با افزایش نگرانی‌ها درخصوص
کاهش تمرکز دانشجویان، کارشناسان پیشنهادهایی برای تقویت تمرکز و بازگشت به عادت
مطالعه مطرح کرده‌اند. سر جاناتان بیت، استاد
ادبیات انگلیسی دانشگاه آکسفورد، نسبت به فرسایش دامنه توجه هشدار داد؛
پدیده‌ای که به گفته او، در ناتوانی دانشجویانش برای همگام شدن با برنامه‌های
مطالعاتی مشهود است. او در گفت‌وگو با برنامه Today در رادیو BBC 4 اظهار داشت: «امروزه، به‌جای اینکه دانشجویان بتوانند سه
رمان را در یک هفته بخوانند، بسیاری از آنها برای تمام کردن یک رمان در سه هفته
با مشکل مواجه می‌شوند.» البته، این مشکل تنها به جوانان محدود نمی‌شود. در ماه جولای،
مؤسسه خیریه The Reading Agency در بریتانیا گزارش داد که تنها نیمی از بزرگسالان این کشور
همچنان به‌طور منظم و برای لذت، مطالعه می‌کنند.
اما چگونه می‌توانیم از
گوشی دست بکشیم و دوباره به عادت کتاب‌خوانی بازگردیم؟
1.گوشی را از خودتان دور نگهدارید،
هرچه بیشتر بهتر
تانیا گودین، نویسنده
کتاب مغز من تب‌های باز زیادی دارد و فعال حوزه کاهش وابستگی دیجیتال می‌گوید
اگر قرار است در اتاق با یک کتاب خلوت کنید، پس تلفن همراه خود را در اتاق
دیگری قرار دهید. او تأکید می‌کند: « یعنی نه تنها نباید جلوی دید باشد، بلکه حتی
نباید در همان اتاق باشد. چون در این مورد صرف اتکا به اراده به تنهایی کافی نیست. » گودین به
تحقیقاتی اشاره می‌کند که نشان می‌دهند حضور گوشی همراه در دسترسمان و در حین
انجام کارهای فکری چه تأثیری بر توانایی حل مسئله و ضریب هوشی ما دارد. تحقیقات
نشان داده است که تنها زمانی که گوشی مان در اتاق دیگری قرار دارد، می‌توانیم به
طور کامل تمرکز کنیم. کال نیوپورت، متخصص بهره‌وری
نیز این توصیه را تأیید می‌کند و می‌گوید: « دور از چشم، دور از ذهن ». او پیشنهاد
می‌کند که در خانه، گوشی را در مکانی مشخص مانند یک میز یا قفسه قرار دهید و تنها
زمانی که نیاز دارید، به سراغ آن بروید. نیوپورت توضیح می‌دهد که اگر تلفن همراه
کنار شما نباشد، حتی اگر هنگام مطالعه احساس بی‌حوصلگی کنید، راحت‌تر می‌توانید بر
آن غلبه کنید و مطالعه را ادامه دهید.
۲. کتاب چاپی بخوانید و یادداشت‌برداری کنید
دِیمین بار، نویسنده و
مجری برنامه باشگاه بزرگ کتاب اسکاتلند، همیشه یک کتاب همراه خود دارد. او
می‌گوید: « اگر کتابی همراهم نباشد، نمی‌توانم مطالعه کنم چرا که در رقابت بین
شبکه‌های اجتماعی و کتاب، همیشه شبکه‌های اجتماعی در گوشی موبایلم برنده می‌شوند،
بنابراین برای مطالعه واقعی، به نسخه کاغذی نیاز دارم. » او برای کنترل زمان
استفاده از شبکه‌های اجتماعی، از اپلیکیشن‌های محدود کننده استفاده می‌کند. «البته
که می‌توانم این محدودیت‌ها را دور بزنم، اما حداقل باعث می‌شود متوجه شوم چقدر از
وقتم را در فضای مجازی می‌گذرانم.» لارا فیگل، نویسنده و
استاد زبان انگلیسی در کالج کینگز لندن، می‌گوید که دانشجویانش در پیگیری
مطالب درسی با مشکل مواجه هستند. او توضیح می‌دهد:
«همیشه آنها را تشویق می‌کنم که نسخه‌های چاپی کتاب‌ها را تهیه کنند نه نسخه‌های
دیجیتالی، و در آنها یادداشت‌برداری کنند. گاهی حتی از آنها می‌خواهم که کتاب‌هایشان
را بیاورند و حاشیه‌نویسی‌ها و علامت‌گذاری‌هایشان را به من نشان دهند.» گودین می‌گوید: « کتاب‌ها
بخشی از لذت مطالعه هستند. من عاشق خریدن یک کتاب
جدید، بوییدن آن و باز کردن شیرازه‌اش هستم. » او معتقد است که این تجربه،
بیش از خواندن از روی صفحه نمایش به شما احساس لذت و شادی می دهد.
3. مغزتان را از نو برنامه‌ریزی
کنید
دیزی بوچانان، مجری پادکست You’re
Booked و
نویسنده کتاب در دست انتشارِ با خواندن شاد شوید، می‌گوید: « مطالعه مانند یک دوی ماراتن است، نه یک دوی
سرعت. » او توضیح می‌دهد: « در کودکی، مطالعه کردن مانند ورزش برایمان
کاملاً طبیعی بود اما با گذشت زمان، سر و صدای ذهنی و عوامل حواس‌پرتی بسیاری وارد
زندگی‌مان شدند. بهترین راه این است که با بازه‌های زمانی کوتاه شروع کنیم و به‌تدریج
مدت مطالعه را افزایش دهیم. » گودین پیشنهاد می‌کند اهداف کوچکی مانند مطالعه
10 صفحه در هر نوبت تعیین کنید.
۴. زمان و مکان ایده آل خود برای مطالعه را پیدا کنید
برای دیزی بوچانان، بهترین زمان برای مطالعه،
صبح زود است. او توضیح می‌دهد: « وقتی بیدار می‌شوم، ذهنم مملو از افکار و اضطراب
است. اما اگر به‌جای برداشتن گوشی، ابتدا سراغ کتاب بروم، مطالعه، اطلاعاتی را که
ذهنم به آن نیاز دارد را در اختیارش قرار می‌دهد. این کار ذهنم را آرام کرده و کمک
می‌کند که روی یک موضوع مشخص تمرکز کند.»
5. مطالعه را به چشم یک تکلیف اجباری نبینید
بوکانان می‌گوید: « کتاب‌های مهم، اهداف نهایی هستند، نه نقطه
شروع. »
او توصیه
می‌کند برای اینکه بتوانید سراغ کتاب‌های سخت‌تر بروید، ابتدا باید از کتاب‌هایی
شروع کنید که برایتان لذت‌بخش هستند. وقتی
مغز بوکانان توسط تلفن هوشمند به کلی تصرف شد، او به کتاب‌هایی که در کودکی از
آنها لذت می‌برد مانند آثار جودی بلوم بازگشت تا دوباره عشق خود به ادبیات را زنده کند . او
همچنین می گوید ما فقط به این دلیل که خوب و پسندیده است کتاب نمی‌خوانیم بلکه
باید چیزی بخوانیم که ما را جذب کند و از آن لذت ببریم. تانیا گودین پیشنهاد می‌کند
که عضویت در یک باشگاه کتاب می‌تواند انگیزه‌ای برای ادامه مطالعه و به پایان
رساندن کتاب‌ها ایجاد کند. او همچنین توصیه می‌کند که از کتابخانه‌ها به‌عنوان فضایی
برای الهام گرفتن و کشف کتاب‌های جدید استفاده کنید.
۶. از
کتاب‌های صوتی و برنامه‌های تلویزیونی مفید غافل نشوید
تانیا گودین می‌گوید اگر مدت‌هاست که مطالعه
نکرده‌اید، یک کتاب صوتی می‌تواند راه عالی برای بازگشت به این عادت باشد، مخصوصاً
اگر هنگام رفت‌وآمد یا پیاده‌روی به آن گوش دهید. او توصیه می‌کند هنگام گوش دادن
به کتاب‌های صوتی، اعلان‌های گوشی را خاموش کنید تا تمرکز بیشتری داشته باشید. دِیمین بار نیز معتقد است که نباید خودتان را بابت نخواندن حجم زیادی
از کتاب‌ها سرزنش کنید. او می‌گوید به آنچه می‌خوانید، افتخار کنید و بابت کتاب‌هایی
که نخوانده‌اید، احساس بدی نداشته باشید. مهم، کیفیت روایت و میزان اثرگذاری کتاب
روی شماست. او حتی اذعان می‌کند که یک سریال تلویزیونی شاهکار مانند وست وینگ
با دیالوگ‌های درخشان و شخصیت‌پردازی کم نظیر، بیشتر از یک رمان خشک و بی‌روح،
نیاز قلب و ذهن شما به یک داستان خوب را برطرف می‌کند.