آسیانیوز ایران؛ سرویس اقتصادی:
تصور کنید شهری که در آن خبری از ترافیک، آلودگی هوا و صدای بوق خودروها نیست؛ جایی که آسمانخراشهای آیندهنگر آن نه در عرض، بلکه در ارتفاع ۵۰۰ متری قد علم کردهاند و حملونقل آن با قطارهای فوقسریع و انرژی پاک انجام میشود. این رویا به زودی در قلب بیابان تبوک به واقعیت میپیوندد! «دلاین»، بلندپروازانهترین پروژه شهری تاریخ، نه تنها چهره شهرنشینی را تغییر میدهد، بلکه تعریف جدیدی از «پایداری» ارائه میکند. اما آیا این شهر آینهای واقعاً قابل تحقق است؟
این شهر که ظاهر آینهای دارد، بر ارتفاع ۵۰۰ متر و عرض ۲۰۰ متر استوار خواهد شد و هدف آن ایجاد شهری بدون خودرو است که به قطار سریعالسیر متصل میشود و از انرژی تجدید پذیر نیرو میگیرد. «دلاین»، که درواقع بخشی از طرح بلندپروازانه نئوم عربستان سعودی است، ابرشهری خطی به طول ۱۷۰ کیلومتر است که در دل بیابان تبوک ساخته میشود. این شهر آیندهنگر و بدون کربن، که قرار است تا سال ۲۰۳۰ به پایان برسد، مسیر ساختوساز را با بیش از ۱۴۰ هزار کارگر پیش میبرد. تِکبلاگ در گزارشی به روند ساخت این ابرشهر پرداخته است.
بخش اول این شهر که «هیدن مارینا» نام دارد، ۲.۵ کیلومتر است و بناست تا سال ۲۰۳۰ به پایان برسد. در این بخش بناست ۲۰۰ هزار نفر اسکان داده شوند و یک استادیوم هم برای جام جهانی ۲۰۳۴ ساخته شود. تاکنون هزار پی از ۳۰ هزار پی لازم این بنا در محل قرار گرفتهاند و هر هفته ۱۲۰ پی دیگر به آنها افزوده میشود. این طرح مصالح زیادی میخواهد، تا جاییکه ۲۰ درصد فولاد جهان در ساخت این طرح عظیم به کار گرفته خواهد شد.
طبق برنامههای اولیه، تخمین زده بودند که تا سال ۲۰۳۰ جمعیتی معادل ۱.۵ میلیون نفر در این شهر ساکن شوند، اما اکنون احتمال میدهند که کمتر از ۳۰۰ هزار نفر در آن ساکن شوند و تا آن زمان تنها ۲.۴ کیلومتر از شهر ساخته شود. چشمانداز کامل ۱۷۰ کیلومتری این شهر، که پیشتر برای سال ۲۰۳۰ هدف گذاری شده بود، اکنون به سال ۲۰۴۵ یا حتی بعد از آن موکول شده است. براساس برخی گمانهزنیها نیز ظاهرا تا سال ۲۰۸۰ طول خواهد کشید و هزینه آن ۸.۸ تریلیون دلار خواهد شد، که بیش از ۲۵ برابر بودجه سالانه عربستان سعودی است.
ارتفاع اولیه ۵۰۰ متری «دلاین» ساخت آن را دشوار کرده و شاهزاده محمد بن سلمان با کاهش ارتفاع این شهر به ۳۰۰ متر مخالفت کرده است. این شهر، که نمایی آینهای دارد، بر ارتفاع ۵۰۰ متر و عرض ۲۰۰ متر استوار خواهد شد و هدف آن ایجاد شهری بدون خودرو است که حملونقل در آن با قطاری سریعالسیر انجام میشود که نیرویش با انرژی تجدیدپذیر تامین میشود. با این همه، مسائلی مانند نیاز به مقادیر زیاد شیشه و فولاد همچنان بحثبرانگیز است.
برخی هم درمورد تاثیرات زیستمحیطی این طرح بلندپروازانه و جسورانه میگویند که این ساختار عظیم آینهای به دلیل دمای بالای بیابان به محیط زیست آسیب میرساند. بهرغم این مسائل، «دلاین» مسیر دشوار را دل صحرای تبوک میگشاید تا شهری متفاوت با تمام شهرهای جهان را به ساکنان و گردشگران عرضه کند.
تحلیل اقتصادی آسیانیوز ایران
آینده یا آرمانشهر؟
طرح «دلاین» با ترکیب جسورانهای از فناوری و پایداری، پرسشهای مهمی را برمیانگیزد:
-
مهندسی ناممکن؟ ساخت سازهای به ارتفاع ۵۰۰ متر در بیابان، با نیاز به ۲۰% فولاد جهان، چالشی است که حتی پیشرفتهترین تکنولوژیها را به آزمایش میگذارد. انتقادها به مصرف منابع و تأثیرات اکولوژیک آن، از جمله بازتاب نور آینهها بر اکوسیستم بیابانی، همچنان باقی است.
-
انقلاب حملونقل: حذف کامل خودروها و تکیه بر قطارهای پرسرعت، الگویی است که شهرهایی مانند اسلو و مادرید نیز به صورت محدود آزمودهاند، اما اجرای آن در مقیاس ۱۷۰ کیلومتر بیسابقه خواهد بود.
-
اقتصاد رویایی؟ با کاهش پیشبینیشده جمعیت از ۱.۵ میلیون به ۳۰۰ هزار نفر، آیا این پروژه میتواند توجیه اقتصادی داشته باشد؟ برخی کارشناسان معتقدند این طرح بیشتر نمایشی از قدرت تکنولوژیک عربستان است تا نیاز واقعی شهری.
نتیجهگیری
دلاین چه موفق شود یا نه، گامی بلند در بازتعریف مرزهای شهرنشینی است. اگر تنها ۱۰% از وعدههای آن محقق شود، میتواند الهامبخش شهرهای فردا باشد. اما آیا جهان به چنین آرمانشهری نیاز دارد؟ پاسخ این سوال را آینده مشخص خواهد کرد.