تهران آلوده ترین شهر جهان

آسیانیوز ایران؛ سرویس اجتماعی:

بر اساس داده‌های زنده وب‌سایت IQAir، پایتخت ایران با ثبت شاخص آلودگی ۲۳۳ در وضعیت «بسیار ناسالم» جایگاه نخست آلوده‌ترین شهر جهان را به خود اختصاص داد. هوای تهران این روزها در وضعیت هشداردهنده‌ای قرار دارد. آسمان پایتخت میزبان ابری سمی است که نفس‌ها را در سینه حبس کرده است. بر اساس تازه‌ترین داده‌های جهانی، تهران آلوده‌ترین شهر جهان شناخته شده است. این عنوان ناخوشایند، زنگ خطری برای سلامتی میلیون‌ها شهروند تهرانی است. وب‌سایت IQAir که به‌صورت زنده کیفیت هوا در شهرهای جهان را رصد می‌کند، شاخص آلودگی هوای تهران را ۲۳۳ اعلام کرده است. این عدد، تهران را در رده «بسیار ناسالم» قرار داده است.

وضعیتی که تنها در ۲۴ ساعت گذشته به شدت وخیم‌تر شده است. روز گذشته تهران با شاخص ۱۸۷ در رتبه پنجم آلوده‌ترین شهرهای جهان قرار داشت. این جهش ناگهانی در آلودگی هوا، نگرانی‌های جدی برای سلامت عمومی ایجاد کرده است. کودکان، سالمندان و بیماران در معرض خطر بیشتری قرار دارند. آلودگی هوای تهران اینک از مرزهای هشدار گذشته و به وضعیت اضطراری رسیده است. مسئولان باید هرچه سریع‌تر چاره‌ای برای این معضل بیندیشند. شهروندان تهرانی این روزها با صحنه‌ای غم‌انگیز روبرو هستند؛ آسمانی خاکستری که نفس‌کشیدن را به چالشی سخت تبدیل کرده است. این وضعیت نه تنها سلامت جسمی شهروندان را تهدید می‌کند، بلکه بر کیفیت زندگی و روحیه عمومی نیز تأثیر منفی گذاشته است.

بررسی شاخص کیفیت هوا و معنای عدد ۲۳۳

شاخص کیفیت هوا (AQI) معیاری است برای گزارش روزانه کیفیت هوا. این شاخص نشان می‌دهد هوا چقدر آلوده است و چه اثراتی ممکن است بر سلامت انسان داشته باشد. عدد ۲۳۳ در شاخص کیفیت هوا در رده «بسیار ناسالم» قرار می‌گیرد. در این شرایط، تمامی گروه‌های سنی ممکن است تحت تأثیر قرار گیرند و گروه‌های حساس باید از هرگونه فعالیت فیزیکی خارج از منزل خودداری کنند. این سطح از آلودگی می‌تواند باعث تشدید بیماری‌های قلبی و ریوی، سکته قلبی، آریتمی و نارسایی تنفسی شود. حتی افراد سالم نیز ممکن است دچار مشکلات تنفسی شوند.

عوامل مؤثر در افزایش ناگهانی آلودگی هوا

پایداری جوی و وارونگی دما از مهم‌ترین عوامل افزایش آلودگی هوا در تهران است. در این شرایط، لایه‌ای از هوای گرم بالای هوای سرد قرار می‌گیرد و مانع از صعود آلاینده‌ها می‌شود. افزایش تردد خودروها و فعالیت صنایع در فصل سرد سال نیز سهم بسزایی در تولید آلاینده‌ها دارد. سوزاندن سوخت‌های فسیلی مهم‌ترین منبع تولید ذرات معلق است. کاهش سرعت باد و نبود بارش نیز به انباشت آلاینده‌ها در سطح شهر کمک می‌کند. در چنین شرایطی، آلاینده‌ها در هوای شهر محبوس می‌شوند.

مقایسه تهران با دیگر کلانشهرهای جهان

تهران در حال حاضر از شهرهایی مانند دهلی، پکن و داکا که سابقه آلودگی هوای شدید دارند، پیشی گرفته است. این موضوع نشان‌دهنده وخامت اوضاع در پایتخت ایران است. بر اساس داده‌های IQAir، شاخص کیفیت هوا در تهران از مرز ۲۰۰ گذشته در حالی که بسیاری از کلانشهرهای جهان در وضعیت قابل قبول یا ناسالم برای گروه‌های حساس قرار دارند. این رتبه‌بندی جهانی زنگ خطری است برای مسئولان و شهروندان تهرانی که باید بیش از پیش به فکر حل این معضل باشند.

اثرات سلامت آلودگی هوا بر شهروندان

ذرات معلق کوچک‌تر از ۲.۵ میکرون می‌توانند به عمق ریه نفوذ کرده و وارد جریان خون شوند. این ذرات باعث التهاب در بدن و تشدید بیماری‌های مزمن می‌شوند. در کوتاه‌مدت، آلودگی هوا می‌تواند باعث سوزش چشم‌ها، بینی و گلو، سرفه، تنگی نفس و تشدید آسم شود. در بلندمدت نیز خطر بروز سرطان ریه و بیماری‌های قلبی را افزایش می‌دهد. کودکان به دلیل داشتن سیستم تنفسی در حال رشد و میزان تنفس بالاتر، بیشتر در معرض خطر هستند. آلودگی هوا می‌تواند بر رشد ریه کودکان اثر منفی بگذارد.

راهکارهای فوری و بلندمدت مقابله با آلودگی هوا

در کوتاه‌مدت، تعطیلی مدارس، محدودیت در تردد خودروها و تعطیلی برخی صنایع آلاینده می‌تواند به کاهش موقت آلودگی کمک کند. استفاده از ماسک‌های فیلتردار مناسب نیز می‌تواند تا حدی از ورود ذرات معلق به سیستم تنفسی جلوگیری کند. البته این راهکار تنها یک اقدام فردی و موقتی است. در بلندمدت، توسعه حمل و نقل عمومی، نوسازی ناوگان خودروهای فرسوده، بهبود کیفیت سوخت و انتقال صنایع آلاینده از تهران ضروری است. این راهکارها نیازمند عزم ملی و برنامه‌ریزی دقیق هستند