آسیانیوز ایران؛ سرویس اجتماعی:
کاظم عاشوری گیلده - محقق و نویسنده - در حالی که مردم مناطق جنوبی تهران از جمله شهرری همانند شهروندان سایر نقاط پایتخت برای تأمین نیازهای روزانه خود به غرفه‌های میوه و تره‌بار محلی مراجعه می‌کنند، تفاوت فاحش کیفیت اجناس، آنان را با سوالی ساده اما مهم مواجه کرده است: «چرا سهم جنوب، همیشه کیفیت پایین‌تر است؟» گزارش پیش‌رو نگاهی میدانی به وضعیت غرفه‌های میوه و تره‌بار سطح محلات شهرری دارد؛ جایی که میوه‌های مانده، بی‌کیفیت و گاه فاسد، در قبال قیمتی نزدیک به شمال شهر به مردم عرضه می‌شوند.
گزارشی از تفاوت کیفیت میوه‌ها در غرفه‌های محلی میوه و تره‌بار شهرری در مقایسه با مناطق شمال تهران
در جای‌جای محلات شهرری از خیابان فدائیان اسلام گرفته تا اطراف میدان حضرت عبدالعظیم، غرفه‌های میوه و تره‌بار شهرداری مستقر شده‌اند که طبق وظیفه باید میوه‌هایی با کیفیت قابل قبول، قیمت مصوب و در شأن شهروندان عرضه کنند. اما گشتی کوتاه در این بازارچه‌ها کافی‌ست تا با صحنه‌هایی روبه‌رو شوید که تنها یک معنا دارد: بی‌عدالتی در توزیع کیفیت.
در محله نفرآباد، غرفه‌ای محلی سیب‌های لک‌دار، پرتقال‌های له‌شده و موزهای سیاه‌شده را با قیمتی تنها چند هزار تومان ارزان‌تر از غرفه‌های لوکس نیاوران به فروش می‌رساند. فروشنده می‌گوید: «جنس خوب اول می‌ره بالا شهر. به ما ته‌مانده‌ها می‌رسه. چیکار کنیم؟»
در خیابان ۲۴ متری شهرری، غرفه‌ای دیگر تنها دو نوع میوه برای فروش دارد؛ سیب و پرتقال. هردو بی‌کیفیت و مانده. وقتی از نبود تنوع می‌پرسیم، می‌گوید: «اونی که تنوع می‌خواد، باید بره شمال شهر.»
این گفته‌ها در حالی بیان می‌شود که ساختار همه این غرفه‌ها زیر نظر سازمان میادین میوه و تره‌بار شهرداری تهران است و قرار بوده با هدف برقراری عدالت شهری و کاهش فشار اقتصادی بر اقشار کم‌درآمد فعالیت کنند. اما اکنون خود این غرفه‌ها نمادی از نابرابری و بی‌عدالتی شده‌اند.
نقل‌قول‌های مردمی
خانم علیزاده، مادر سه فرزند و ساکن خیابان استخر، می‌گوید: «من بارها مجبور شدم بعد از خرید، نصف میوه‌هارو دور بریزم. نه به خاطر قیمت، فقط به خاطر اینکه قابل خوردن نبود.»
آقای جلالی، بازنشسته‌ای از محله دیلمان، با خنده تلخی می‌گوید: «ما پول می‌دیم، ولی میوه نمی‌خریم؛ انگار آشغال‌میوه می‌خریم. کاش مسئولای شهرداری خودشون بیان یه بار از اینجا خرید کنن.»
بررسی حقوقی و مدیریتی
طبق اساسنامه سازمان میادین میوه و تره‌بار، تمام غرفه‌ها موظف به عرضه محصولات با کیفیت، رعایت اصول بهداشتی و قیمت‌گذاری منصفانه هستند. اما عدم نظارت دقیق، نبود شفافیت در توزیع بار و عدم پاسخگویی به شکایات مردمی، موجب شده این هدف‌ها صرفاً روی کاغذ باقی بمانند.
نتیجه‌گیری
غرفه‌های محلی میوه و تره‌بار در محلات شهرری، به‌جای آن‌که بازویی اجرایی برای تحقق عدالت اجتماعی باشند، به نمادی از تبعیض تبدیل شده‌اند. مردمی که توان خرید از فروشگاه‌های گران‌قیمت ندارند، حق دارند لااقل میوه‌ای سالم و در شأن یک شهروند تهرانی دریافت کنند. این سطح از بی‌تفاوتی در قبال کیفیت، نه توجیه اقتصادی دارد، نه اخلاقی.
پیشنهادات راهبردی
- ایجاد سیستم ارزیابی دوره‌ای کیفیت میوه در غرفه‌های محلی با حضور نمایندگان محلات.
- تشویق غرفه‌داران به ارتقای کیفیت از طریق امتیازدهی و پاداش عملکرد.
- توزیع عادلانه بار میوه از مبادی اصلی با نظارت سیستمی و رصد دیجیتال.
- ایجاد درگاه شکایت مردمی فعال و پاسخ‌گو با پیگیری عمومی در سامانه‌های شهرداری.
- الزام غرفه‌داران به استفاده از بسته‌بندی و بهداشت مناسب با نظارت مستمر.