آسیانیوز ایران / یزد ؛ در میان
همه حوادث تلخ و درخشان عاشورا، «یومالعطش» – روز تشنگی – مفهومی است که فراتر از
یک وضعیت جسمانی، به نماد یک نبرد معرفتی، اجتماعی و سیاسی تبدیل شده است. واژهای
که به ظاهر از کمبود آب سخن میگوید، اما در ژرفای خویش فریاد عدالتخواهی، عصیان در
برابر تحریف دین، و آشکارسازی چهره واقعی ستم را فریاد میزند. نقطه اوج این تراژدی،
صحنه جانسوز شهادت شیرخوار ششماههای است که حجت را بر وجدان تاریخ تمام کرد: حضرت
علیاصغر بنالحسین (ع).
⸻ یومالعطش؛
گسترۀ معنایی یک واژه
یومالعطش
صرفاً اشاره به قطع آب از خیمههای حسینی ندارد؛ بلکه بازتاب نظاممند سلب حقوق انسانی،
تحریم منابع حیاتی و استفاده ابزاری از عطش بهعنوان ابزار جنگ روانی است. سپاه عمر
سعد، نه فقط برای شکست نظامی، بلکه برای فروپاشی روحیه یاران حسین، چاهها را بست و
راه آب را بست.
این
اقدام، مصداقی از «جنگ ترکیبی» در آن زمان بود: از یک سو محاصره و تحریم فیزیکی و از
سوی دیگر تهدید روانی و اختلال در مقاومت درونی. تحلیل این رویکرد نشان میدهد که دشمن،
عطش را بهعنوان یک ابزار «جنگ نرم» نیز میشناخت و بهکار بست.
⸻ علیاصغر
(ع): حجت مظلومیت، منطق بیداری
حضرت
علیاصغر (ع)، با سن ششماههاش، نه در میدان نبرد شمشیر کشید و نه خطبهای خواند.
اما همان کودک بیسلاح، در ساحت استدلال انسانی و وجدانی، نقشی به مراتب تأثیرگذارتر
از بسیاری از مجاهدان ایفا کرد.
امام
حسین (ع)، در آن لحظه که همه راههای گفتوگو و استدلال بسته شده بود، کودک خود را
با دست گرفت و به دشمن عرضه کرد. این، یک مناظره بزرگ تاریخی بود؛ بیکلام، اما عمیق.
گویی امام میگفت:
“اگر
با من خصومت دارید، آیا با یک نوزاد تشنه نیز دشمنی دارید؟ اگر میخواهید من را بکشید،
این طفل چه گناهی دارد؟”
پاسخ
دشمن اما، تیر سهشعبهای بود که گلوی شیرخوار را شکافت؛ گویی هر سه شاخه آن، بهسوی
انسانیت، عدالت و وجدان شلیک شد.
⸻ ابعاد
پیامشناختی شهادت علیاصغر (ع)
۱. برهم
زدن روایتسازی دشمن: دشمن، حسین را خروجی بر خلیفه و یاغی مینامید. اما شهادت علیاصغر،
روایتی دیگر ساخت: یزید و عمر سعد نه با یک یاغی، که با یک شیرخوار نیز میجنگند.
۲. تثبیت
مظلومیت مطلق: شهادت طفل، تصویر مظلومیت را تا بالاترین سطح رساند؛ مظلومیتی که همگی
مخاطبان تاریخ را برای همیشه با وجدان خود روبهرو کرد.
۳. پیوند
بین جهاد و عطوفت: علیاصغر یادآور شد که عاشورا، فقط صلابت نیست؛ عشق و عطوفت نیز
هست. این پیوند، فرهنگ مقاومت شیعه را انسانی، عاطفی و در عین حال عقلانی ساخت.
۴. احیای
امر به معروف: شهادت علیاصغر، مهمترین شکل «نهی از منکر» بود؛ نه با زبان، بلکه با
جان. او به ما یاد داد چگونه میتوان با کمترین ابزار، بیشترین اثر را در برابر ظلم
داشت.
⸻ کاربرد امروزین یومالعطش و علیاصغر (ع)
امروز،
در جهانی که مظلومیت و تحریم همچنان ابزار قدرتهای جهانی است، شهادت علیاصغر (ع)
زبان گویای کودکانی است که در یمن، غزه، افغانستان و … قربانی سیاستهای بیرحمانهاند.
تحلیل
یومالعطش، ما را به تأملی جدی درباره حقوق بشر، عدالت اجتماعی، و فریاد مظلومانه علیه
تحریمها و محاصرهها میرساند. ما به جای تکرار صرف وقایع، باید آنها را به زبان
روز ترجمه کنیم.
⸻ سخن
پایانی: علیاصغر، منطق مقاومت خاموش
علیاصغر
(ع)، منطق «مقاومت خاموش» است؛ کودکی که لب به سخن نگشود، اما خطبهای از جنس حقیقت
خواند. قطرهقطره خون او، امروز جوهر بیداری است برای آنان که میخواهند بفهمند چگونه
یک نوزاد، میتواند معادلات یک حکومت را بر هم زند و سرنوشت یک نهضت را جاودانه سازد...
🌑 یومالعطش، سرود عطش
✍️ سرودهای برای علیاصغر (ع)
تشنگی
از خیمه تا گودال میآمد پیاپی
آب،
خوابش را نمیدید از هراس تیر و زخمِ نی
در دل
خورشید، لبهای عطش خاکستر افتاد
غنچهای
گل کرد اما… بینسیمِ چشمه، بیلطفِ سَی
طفلِ
ششماهه، به دوشِ عزمِ خورشیدِ قیامت
در دلِ
میدان، دلیلِ شرمِ تاریخِ ستم شد
سکوتش
آتشی شد بر دلِ افلاک و آدم
صدایش،
تیر شد، بر قلبِ پستیها حَرم شد
گلوگاهی
که معنا شد برای عدل و باور
سهشعبه
تیر آمد، شرمِ انسانیت آورد
نه گریه
کرد، نه فریاد، نه حتی اشک لرزید
فقط
با خون نوشت: «آب، حقِ کودک است، ای مرد!»
ببار
ای آسمان، از شرمِ این فاجعه هر دم
که حتی
ابرها هم گریه کردند از مصیبت
یومالعطش،
به یاد آور که یک روزی نپرسیدند:
کودک
است آیا؟ یا که دشمن، یا که نیت…