آسیانیوز ایران؛ سرویس فرهنگی هنری:
در ابتکار فرهنگی بیسابقهای، دولت تاجیکستان توزیع رایگان شاهنامه فردوسی را در تمام خانوادههای این کشور آغاز کرده است. این پروژه عظیم که به دستور مستقیم امامعلی رحمان، رئیسجمهور تاجیکستان اجرا میشود، هدفی والا را دنبال میکند:
احیای هویت فرهنگی و تقویت میهندوستی در میان تاجیکان. بر اساس این طرح، هر یک از یک میلیون و ۷۰۰ هزار خانواده تاجیکستانی دو جلد شاهنامه به خط سیریلیک دریافت خواهند کرد. این به معنای توزیع سه میلیون و ۴۰۰ هزار جلد کتاب در سراسر کشور است که تا سال ۲۰۲۶ و همزمان با سیوپنجمین سالگرد استقلال تاجیکستان ادامه خواهد داشت.
این شاهنامه که توسط انتشارات «شرق آزاد» وابسته به دفتر ریاست جمهوری تاجیکستان چاپ شده، حاصل کار گروهی ویژه متشکل از شاهنامهپژوهان، متنشناسان و فرهنگنگاران برجسته این کشور است. این نسخه با مقایسه با معتبرترین چاپهای علمی شاهنامه از جمله چاپ مسکو و نسخههای ایرانی تهیه شده است. دولت تاجیکستان امیدوار است با این اقدام، مردم کشورش بیشتر با داستانهای حماسی شاهنامه آشنا شوند و ارزشهایی مانند میهندوستی، شجاعت و دفاع از سرزمین که در سراسر این اثر جاودان بازتاب یافته، در نسل جدید تقویت شود.
از منظر سیاست فرهنگی
این اقدام تاجیکستان نشاندهنده اهمیت شاهنامه به عنوان ستون هویت ملی در میان تاجیکزبانان است. تاجیکستان که خود را وارث مستقیم فرهنگ فارسی میداند، از شاهنامه به عنوان ابزار تقویت همبستگی ملی استفاده میکند.
از دیدگاه ادبی و فرهنگی
چاپ شاهنامه به خط سیریلیک نشاندهنده تداوم پیوندهای فرهنگی در جهان فارسیزبان، علیرغم تفاوتهای خط است. این اقدام میتواند الگویی برای دیگر کشورهای فارسیزبان باشد.
از نگاه تاریخی
توجه تاجیکستان به شاهنامه ادامهدهنده سنتی است که به دوران شوروی بازمیگردد. اولین چاپ سیریلیک شاهنامه در سالهای ۱۹۶۲-۱۹۶۴ انجام شد و اکنون این نسخه جدید بر اساس بهترین نسخههای علمی تهیه شده است. نکته حائز اهمیت اهداف آموزشی این پروژه است. دولت تاجیکستان صراحتا اعلام کرده که هدف، ترویج میهندوستی، آماده کردن جوانان برای دفاع از کشور و تقویت ارزشهای ملی است که در شاهنامه تجلی یافتهاند.