بررسی ادعای ورود میگ و سوخو به ایران!

عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس ادعا کرد جنگنده‌های میگ-۲۹ وارد ایران شده و سوخو-۳۵ و سامانه‌های پدافندی در راه هستند. اما این ادعاها پیشتر توسط روسیه و چین تکذیب شده است! این گزارش به بررسی این ادعاها و همچنین بررسی فنی سوخو 35 و میگ 29 می پردازد.

آسیانیوز ایران؛ سرویس سیاسی:

اخیرا ابوالفضل ظهره‌وند، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس در گفتگویی اظهار داشت که جنگنده‌های میگ ۲۹ روسی بعنوان راهکار کوتاه مدت وارد ایران شده‌اند و برای راهکارهای بلند مدت جنگنده‌های سوخو ۳۵ به تدریج وارد می‌شوند. همچنین وی خبر داد: سامانه HQ-۹ نیز مفصل دارد وارد می‌شود و S-۴۰۰ نیز همین طور. این موضوع در میانه تنش‌های اخیر بر سر مسئله هسته‌ای ایران و همچنین حملات هوایی چند ماه گذشته اسرائیل و آمریکا به ایران، مورد توجه بسیاری از کارشناسان و تحلیل‌گران قرار گرفت. اما جنگنده میگ 29 روسی تا چه حد قادر است نیازهای دفاع هوایی ایران را برآورده سازد؟ این جنگنده چه قابلیت‌هایی دارد که به عنوان گزینه کوتاه مدت ایران برای مقابله با تهدیدات احتمالی مورد توجه قرار گرفته است. این در حالی است که سفیر ایران در مسکو پیشتر تأکید کرده بود تهران "هیچگاه درخواستی برای خرید سامانه اس-۴۰۰ ارائه نکرده است". همچنین سفارت چین در تهران نیز گزارش‌های مربوط به انتقال سامانه اچ‌کیو-۹ را تکذیب کرده است. این گزارش به بررسی ادعاهای مطرح شده و تحلیل واکنش‌های بین‌المللی به این اخبار می‌پردازد.

جنگنده میگ-۲۹ (MiG-29)، معروف به "فالکروم" (Fulcrum) در ناتو، یکی از نمادهای برجسته هوانوردی نظامی اتحاد جماهیر شوروی و سپس روسیه است. این جنگنده دو موتوره که در دهه ۱۹۷۰ برای رقابت با جنگنده‌های غربی مانند F-15 Eagle و F-16 Fighting Falcon طراحی شد، به دلیل مانورپذیری استثنایی، طراحی آیرودینامیکی پیشرفته و توانایی‌های رزمی، شهرت جهانی کسب کرده است. میگ-۲۹ از زمان ورود به خدمت در سال ۱۹۸۳ تاکنون در بیش از ۳۰ کشور عملیاتی بوده و نسخه‌های متعددی از آن توسعه یافته است. در این مقاله، به بررسی جامع آخرین نسخه‌های میگ-۲۹، مشخصات فنی، ویژگی‌ها، قابلیت‌های رزمی و وضعیت فعلی آن تا سال ۲۰۲۵ می‌پردازیم.

تاریخچه و توسعه میگ-۲۹

دفتر طراحی میکویان-گورویچ (MiG) در دهه ۱۹۷۰ کار بر روی میگ-۲۹ را آغاز کرد تا یک جنگنده رهگیر برتری هوایی (air superiority fighter) برای مقابله با تهدیدات ناتو بسازد. اولین پرواز میگ-۲۹ در اکتبر ۱۹۷۷ انجام شد و تولید انبوه آن از سال ۱۹۸۲ آغاز گردید. این جنگنده در نقش‌های برتری هوایی، رهگیری و بعدها با ارتقاء، در مأموریت‌های چندمنظوره (multirole) استفاده شد. نسخه‌های اولیه (مانند MiG-29 9.12 یا "Fulcrum-A") محدودیت‌هایی مانند برد کم و avionics ساده داشتند، اما نسخه‌های بعدی مانند میگ-۲۹S، میگ-۲۹SM، میگ-۲۹M/M2 و میگ-۲۹K/KUB (ناوپایه) با بهبودهای چشمگیر در رادار، تسلیحات و برد، قابلیت‌های آن را گسترش دادند. تا سال ۲۰۲۵، میگ-۲۹ همچنان در نیروی هوافضای روسیه (VKS) و کشورهای دیگر مانند هند، الجزایر، صربستان و اوکراین فعال است، اگرچه برخی نسخه‌های قدیمی‌تر در حال جایگزینی با هواپیماهای مدرن‌تر هستند.

نقاط قوت و ضعف میگ 29

نقاط قوت:

مانورپذیری استثنایی و عملکرد در نبردهای نزدیک.

هزینه عملیاتی پایین‌تر نسبت به رقبای غربی (حدود ۳۰-۳۵ میلیون دلار برای نسخه‌های جدید).

قابلیت‌های چندمنظوره در نسخه‌های M/M2 و K.

سازگاری با تسلیحات متنوع، از جمله موشک‌های مدرن.

نقاط ضعف:

برد عملیاتی محدود در مقایسه با جنگنده‌های مدرن‌تر.

avionics قدیمی‌تر در نسخه‌های غیرارتقاءیافته.

وابستگی به تعمیر و نگهداری پیچیده موتورهای RD-33.

رقابت با جنگنده‌های نسل ۵ مانند F-35 که قابلیت‌های رادارگریزی دارند.

میگ 29 برای ایران مفید است؟

با وجود توسعه جنگنده‌های نسل ۵ مانند سوخو-۵۷، میگ-۲۹ همچنان به دلیل هزینه پایین و انعطاف‌پذیری، برای کشورهای با بودجه محدود جذاب است. ارتقاءهای مداوم، مانند ادغام رادار AESA و تسلیحات دقیق‌تر، عمر عملیاتی آن را تا دهه ۲۰۳۰ تمدید کرده است. در سال ۲۰۲۵، گزارش‌هایی از ارتقاء میگ-۲۹های موجود با سیستم‌های جنگ الکترونیک پیشرفته و لیزرهای ضدپهپاد منتشر شده است، که نشان‌دهنده تلاش برای حفظ رقابت‌پذیری این پلتفرم است. با این توصیف میگ 29 در صورتی که از نسخه‌های ارتقا یافته مورد استفاده قرار گیرد می‌تواند به عنوان راه‌حلی کوتاه مدت بکار گرفته شود. نسخه‌های جدید و تازه نفس حداقل در برابر جنگنده‌های اف 15 و اف 16 اسرائیل توانایی مانور و مقابله قابل قبولی خواهند داشت. با این همه میگ 29 هنوز در برابر جنگنده‌های نسل جدیدتر از جمله اف 35 و نسخه‌های جدید اف 15 شانس چندانی در میدان نبرد ندارد.

ویژگی‌های سوخو۳۵

سوخو سو-۳۵ جنگنده چندمنظوره اَبَرچابک تک‌خلبان و نسل چهارم ساخت کشور روسیه با قابلیت مانور بالاست که به عنوان یک جنگنده برتری هوایی طراحی شده است. جنگنده روسی سوخو ۳۵ اس هنوز هم در میان قدرت‌های هوایی جهان یک ستاره درخشان محسوب می‌شود. با وجود ورود فناوری‌های نوین، Su-۳۵S همچنان در میدان نبرد یک تهدید جدی برای رقبای غربی به‌شمار می‌آید. اگرچه بسیاری از نگاه‌ها امروز به سمت جنگنده‌های نسل پنجم و فناوری‌های پنهان‌کارانه معطوف شده‌اند، اما Su-۳۵S با تکیه بر طراحی ارتقاءیافته، قدرت مانور بی‌نظیر و تسلیحات پیشرفته، جایگاه خود را به‌عنوان یک جنگنده چندمنظوره نسل ۴++ حفظ کرده است. این هواپیما از لحاظ عملکرد و قدرت رزمی، هنوز هم حرف‌های زیادی برای گفتن دارد.جنگنده سوخو ۳۵ اس – Su-۳۵S نسخه‌ای ارتقاءیافته از Su-۲۷ Flanker محسوب می‌شود که با بازطراحی کامل بدنه، موتور و سیستم‌های پروازی، به جنگنده‌ای مدرن با قابلیت‌های فراتر از نسل چهارم تبدیل شده است. قدرت مانورپذیری این هواپیما، از جمله ویژگی‌های منحصربه‌فرد آن در نبردهای هوایی نزدیک است. این توانایی، که با کمک نازل‌های بردار رانش و آیرودینامیک پیشرفته حاصل شده، مزیتی است که حتی برخی از جنگنده‌های نسل پنجم نیز از آن بی‌بهره‌اند.

یکی از نقاط قوت Su-۳۵S، بهره‌مندی از رادار آرایه فازی N۰۳۵ Irbis-E است. این رادار می‌تواند اهداف هوایی را تا فاصله حدود ۴۰۰ کیلومتری شناسایی کند و در عین حال در برابر اقدامات جنگ الکترونیک مقاومت بالایی دارد. این توانایی، نقش مهمی در تصمیم‌گیری سریع و هدف‌گیری دقیق خلبان ایفا می‌کند. همچنین سامانه‌های هشدار راداری، اخلال‌گرهای الکترونیکی و سیستم‌های دفاعی تعبیه‌شده در این جنگنده، آن را به گزینه‌ای انعطاف‌پذیر برای مقابله با تهدیدات مدرن تبدیل کرده‌اند. Su-۳۵S قابلیت حمل طیف گسترده‌ای از تسلیحات را دارد؛ از موشک‌های هوا به هوا مانند R-۷۷ و R-۷۳ گرفته تا بمب‌های هدایت‌شونده و تسلیحات هوا به سطح. این تنوع، امکان انجام مأموریت‌های مختلف اعم از برتری هوایی، پشتیبانی نزدیک و حملات دقیق به اهداف زمینی را برای این پرنده فراهم می‌کند. اگرچه این جنگنده فاقد طراحی مخفی‌کارانه تمام‌عیار است، اما ترکیب برد عملیاتی بالا، قدرت آتش چشمگیر و قابلیت مانور بالا، آن را به تهدیدی واقعی در میدان نبرد تبدیل کرده است.

۱. تحلیل ادعاهای مطرح شده