آسیانیوز ایران؛ سرویس فرهنگی هنری:
مرگ ناگهانی مهراد نوبختپور، استاد برجسته موسیقی ایران، در پنجم آبانماه، جامعه هنری کشور را در بهتی عمیق فرو برد. او که تنها چهل بهار از عمر پربرکتش میگذشت، بر اثر ایست قلبی، دنیای پرطنین موسیقی را برای همیشه ترک گفت. این فقدان، نه تنها یک هنرمند، که یک گنجینه زنده از دانش و عشق به موسیقی اصیل ایرانی را از ما گرفت. نوبختپور متولد سال ۱۳۶۴، از همان جوانی مسیری را آغاز کرد که قرار بود او را به یکی از چهرههای ماندگار عرصه موسیقی بدل سازد. تحصیل در هنرستان عالی موسیقی، سنگ بنای محکمی برای حضوری پربار در این عرصه بود. او با عشقی سیریناپذیر به فراگیری و سپس آموزش موسیقی روی آورد.
وی با تسلط کمنظیر بر سازهای مختلفی چون ویولن، کمانچه، دف، تنبک و تنبور، نشان داد که موسیقی برایش تنها یک حرفه نبود، بلکه جهانی بود که باید در تمام ابعادش کشف و درک میشد. این جامعنگری، او را به مدرسی بیبدیل تبدیل کرده بود که شاگردان بسیاری از محضرش بهره بردند. بهرهگیری از محضر استادان بزرگی چون مصطفی کمال پورتراب و حسین دهلوی، عمق دانش نظری و علمی او را افزایش داد. همچنین آموختن از اردشیر کامکار و دیگر اساتید به نام، بینش عمیقی از موسیقی عملی و نوازندگی در اختیارش گذاشت. او حلقه اتصال نسلهای مختلف موسیقی ایران بود.
فعالیتهای هنری مهراد نوبختپور تنها به تدریس محدود نمیشد. آلبومهایی مانند "حافظخوانی ۲" و "غوغای هستی" گواهی بر عشق او به ادبیات کهن ایران و تلفیق آن با نواهای اصیل هستند. نقش او در آثار نمایشی و تصویری محبوبی مانند "شکرستان" و "جوانمردان"، نشان از توانایی او در برقراری ارتباط با مخاطبان عام داشت. همکاری با گروههای موسیقی مطرحی چون "بام"، "اردیبهشت" و "طریقت"، گوشه دیگری از فعالیتهای گسترده او در عرصه موسیقی صحنهای را به نمایش میگذارد. او همواره در تلاش بود تا موسیقی اصیل ایرانی را در قالبهای مختلف به گوش علاقهمندان برساند.
مرگ زودهنگام او در اوج شکوفایی و خلاقیت، پرسشهای بسیاری را درباره سلامت هنرمندان و فشارهای روحی این قشر در اذهان عمومی برجای گذاشته است. این اتفاق، جامعه هنری را به تأملی دوباره درباره مراقبت از سرمایههای ملی واداشته است. مهراد نوبختپور هرگز نخواهد مرد، چرا که صدای سازش در آثار ماندگارش و در دل شاگردان بیشماری که تربیت کرد، برای همیشه طنینانداز خواهد بود. او میراثی را به جای گذاشت که راهنمای نسلهای آینده موسیقی ایران خواهد بود.
تحلیل جایگاه آموزشی و نقش او در تربیت نسل نوین موسیقی
مهراد نوبختپور را باید یکی از ستونهای استوار آموزش موسیقی در دو دهه اخیر دانست. فعالیت آموزشی او تنها به انتقال تکنیک محدود نمیشد، بلکه عشق به موسیقی اصیل را در وجود شاگردانش نهادینه میکرد. رویکرد جامع او در تدریس سازهای مختلف، از ویولن کلاسیک تا تنبور عرفانی، نشان از دیدگاه وسیع و بیمرزش به موسیقی داشت. این ویژگی، او را از بسیاری از مدرسان همعصرش متمایز میساخت و شاگردانش را با جنبههای مختلف موسیقی ایرانی آشنا میکرد. فقدان او خلأ بزرگی در عرصه آموزش موسیقی به وجود آورده است، چرا که چنین استادان همهچیزشناسی به آسانی یافت نمیشوند. شاگردان او اکنون خود حاملان اندوختههای هنری او هستند و ادامهدهنده راهی که او با چنین عشقی پیریزی کرد.
تکنیک نوازندگی و تسلط بر سازهای متعدد
تسلط نوبختپور بر سازهای گوناگون، پدیدهای نادر در دنیای موسیقی معاصر ایران محسوب میشود. این توانایی حاکی از سالها تمرین مداوم، درک عمیق از تئوری موسیقی و عشقی سیریناپذیر به فراگیری بود. نوازندگی او در سازهای زهی مانند کمانچه و ویولن، نشان از پایبندی به اصول técnicال داشت، در حالی که نواختن سازهای کوبهای مانند دف و تنبک، حاکی از درک قوی او از ریتم و ضربآهنگ بود. این چندبعدی بودن، به او اجازه میداد در پروژههای مختلف موسیقی، نقشهای متنوعی ایفا کند و در هر زمینۀ اثربخش باشد. تکنیک او تلفیقی از آموزههای استادان قدیم و نگرشی مدرن به اجرا بود که صدای سازش را منحصر به فرد کرده بود. تحلیل سبک نوازندگی او میتواند برای نوازندگان جوان به عنوان الگویی از یک نوازنده کامل مورد مطالعه قرار گیرد.
آثار ماندگار و نقش او در موسیقی فیلم و نمایش
فعالیتهای هنری نوبختپور در عرصه موسیقی نمایشی و تصویری، نشان از درک بالای او از نیازهای دراماتیک و توانایی ایجاد فضاسازی موسیقایی داشت. مشارکت او در آثاری مانند "شکرستان" و "جوانمردان" نشان میدهد که توانسته بود پیوندی عمیق بین موسیقی اصیل و رسانههای مدرن برقرار کند. در آلبومهایی مانند "حافظخوانی ۲"، او کوشید تا غنای ادبیات کلاسیک ایران را با نواهای کهن درآمیزد و اثری خلق کند که هم برای مخاطب خاص جذاب باشد و هم برای عامه مردم قابل درک. نقش او به عنوان تنظیمکننده، نوازنده و ناظر ضبط در آلبوم "نگار من تو مرو" نشان از مسئولیتپذیری بالا و دیدگاه هنری دقیق او دارد. این آثار اکنون به عنوان میراثی ارزشمند، یاد و نام او را در تاریخ موسیقی ایران زنده نگاه خواهند داشت. تحلیل این آثار نشان میدهد که او هنرمندی متعهد به حفظ اصالت و در عین حال مشتاق ایجاد گفتوگو با نسل جدید بود.
نقش او در گروههای موسیقی و تعامل با جریانهای هنری
همکاری مهراد نوبختپور با گروههای موسیقی متعدد و متنوع، از "بام" گرفته تا "طریقت" و "آوای زندهروی"، نشان از روحیه جمعی و توانایی بالای او در کار گروهی داشت. این ویژگی در دنیای موسیقی که گاه خودمحوری بر آن سایه انداخته، بسیار ارزشمند و کمیاب است. او میدانست که موسیقی ایرانی در بستر گروهنوازی به غنای بیشتری میرسد و همواره آماده بود تا دانش و توانایی خود را در خدمت به کل گروه قرار دهد. این همکاریها به او اجازه داد تا با جریانهای مختلف موسیقی ایران در ارتباط باشد و از هر کدام تأثیر بپذیرد و تأثیر بگذارد. حضورش در این گروهها نه تنها بر کیفیت کار آنها میافزود، بلکه باعث انتقال تجربیات و ایجاد پلی بین نسلهای مختلف موسیقایی میشد. تحلیل مسیر همکاریهای او، نقشهای از شبکه هنرمندان موسیقی ایران در دو دهه گذشته را ترسیم میکند.
علل درگذشت زودهنگام و درسهایی برای جامعه هنری
درگذشت ناگهانی مهراد نوبختپور بر اثر ایست قلبی در چهل سالگی، زنگ خطری برای جامعه هنری ایران محسوب میشود. این حادثه، توجه همگان را به فشارهای روحی و جسمی مضاعفی که بر هنرمندان وارد میآید، جلب کرده است. زندگی پرکار و پراسترس هنرمندان، همراه با دغدغههای معیشتی و گاه بیتوجهی به سلامت فردی، میتواند حتی جوانان پرانرژی را نیز به کام مرگ بکشاند. این اتفاق تلخ، ضرورت توجه جدیتر به بیمه و خدمات درمانی هنرمندان، ایجاد فضای کاری کماسترس و ترویج فرهنگ مراقبت از سلامت در بین این قشر را بیش از پیش آشکار میسازد. جامعه هنری باید از این رخداد عبرت بگیرد و سازوکارهایی برای حمایت از سرمایههای انسانی خود بیاندیشد، پیش از آن که دیگر استادان بیبدیل را یکی پس از دیگری از دست بدهد. حفظ سلامت هنرمندان، در واقع حفاظت از گنجینههای ملی فرهنگ و هنر ایران است.
آسیانیوز ایران، درگذشت این عزیز گرانسنگ را
به خانواده محترم ایشان و تمامی هنردوستان و هنرمندان ایران زمین، تسلیت گفته
و آرزوی صبر برای بازماندگان محترم ایشان دارد.
یادش گرامی؛