آسیانیوز ایران؛ سرویس فرهنگی هنری:
جامعه هنری ایران امروز سوگوار یکی از برجستهترین نقاشان معاصر خود است. واحد خاکدان، نقاش پیشکسوت هایپررئالیست، در سن ۷۵ سالگی و پس از دورهای مبارزه با بیماری سرطان دار فانی را وداع گفت. خبر درگذشت این هنرمند برجسته را ابتدا صفحه اینستاگرام فصلنامه «حرفه: هنرمند» منتشر کرد و سپس انجمن هنرمندان نقاش ایران آن را تأیید نمود. خاکدان که متولد سال ۱۳۲۹ بود، سالها در عرصه هنر هایپررئالیسم فعالیت میکرد.
وی تحصیلات هنری خود را در هنرستان هنرهای زیبای پسران به پایان رساند و سپس وارد دانشکده هنرهای تزیینی در رشته معماری داخلی شد. او در سال ۱۳۵۵ از این دانشکده فارغالتحصیل شد و راهی طولانی در عرصه هنرهای تجسمی در پیش گرفت. در اوایل دهه شصت شمسی، خاکدان به آلمان مهاجرت کرد و در سالهای پایانی عمر بین ایران و آلمان در رفت و آمد بود. این سفر هنری تأثیر عمیقی بر آثار و نگرش هنری او گذاشت.
سبک کاری واحد خاکدان به هایپررئالیسم گرایش داشت، اما او در این سبک نیز نگاهی کاملاً شخصی و منحصربهفرد ارائه میداد. سوژه آثارش اغلب اشیاء بسیار ساده و معمولی بودند که با پرداختی هنرمندانه، به آنها ارزشی مضاعف میبخشید. نقاشیهاي او تنها بازسازی اشیاء نبود، بلکه نوع بازنمایی آنها باعث ایجاد شخصیتی ویژه در عناصر میشد. این ویژگی، مخاطب را به کشف حقیقت اشیاء و عناصر موجود در زندگی روزمره ترغیب میکرد. از واحد خاکدان کتابی شامل مجموعه نقاشیهایش با مقدمه داریوش کیارس و محمدابراهیم جعفری و به مدیریت هنری امیر فرهاد در نشر پیکره منتشر شده است. این کتاب گواهی بر عظمت کار هنری این استاد فقید است. درگذشت واحد خاکدان ضایعهای جبرانناپذیر برای جامعه هنری ایران محسوب میشود. هنرمندی که تا آخرین لحظات عمر به خلق آثار هنری ادامه داد و میراثی ارزشمند از خود به جای گذاشت.
سیر تحول هنری واحد خاکدان
واحد خاکدان مسیر هنری خود را از هنرستان هنرهای زیبای پسران آغاز کرد و سپس در دانشکده هنرهای تزیینی در رشته معماری داخلی به تحصیل پرداخت. این پیشینه آموزشی تأثیر بسزایی در نگرش او به فضا و ترکیببندی داشت. مهاجرت به آلمان در اوایل دهه ۶۰ باعث شد تا با جریانهای هنری بینالمللی آشنا شود و سبک شخصی خود را توسعه دهد. هایپررئالیسم در دستان او به سبکی کاملاً شخصی تبدیل شد.
ویژگیهای سبک هایپررئالیسم در آثار خاکدان
هایپررئالیسم در آثار واحد خاکدان تنها تقلید از واقعیت نبود، بلکه فراتر از آن به کشف حقیقت پنهان در اشیاء میپرداخت. او با انتخاب سوژههای ساده و روزمره، به آنها ارزشی هنرمندانه میبخشید. تکنیک فوقالعاده او در نقاشی باعث میشد تا بیننده در نگاه اول با عکسی واقعی مواجه شود، اما با تأمل بیشتر به عمق نگاه هنرمند پی میبرد.
تأثیر مهاجرت بر آثار و نگرش هنری او
مهاجرت به آلمان در شکلگیری سبک هنری واحد خاکدان تأثیر بسزایی داشت. زندگی در محیطی بینالمللی باعث شد تا با جریانهای نوین هنری آشنا شود و دیدگاه خود را گسترش دهد. اگرچه او سالها در خارج از ایران زندگی کرد، اما همواره ارتباط خود با جامعه هنری ایران حفظ کرد و در سالهای اخیر بیشتر در ایران حضور داشت.
جایگاه واحد خاکدان در هنر معاصر ایران
واحد خاکدان از جمله نقاشانی بود که هایپررئالیسم را به صورت جدی در ایران معرفی و ترویج کرد. آثار او نه تنها در ایران، بلکه در سطح بینالمللی نیز مورد توجه قرار گرفت. نگاه فلسفی او به اشیاء معمولی و تواناییاش در تبدیل آنها به آثاری هنری، جایگاه ویژهای به او در هنر معاصر ایران بخشیده بود.
میراث هنری واحد خاکدان برای نسلهای آینده
آثار به جای مانده از واحد خاکدان، کتاب منتشر شده از او و شیوه نگاه منحصربهفردش به هنر، میراث ارزشمندی برای نسلهای آینده هنرمندان ایران است. هایپررئالیسم در دستان او به سبکی تبدیل شد که نه تنها تکنیک، بلکه بینش و نگرش عمیق فلسفی را نیز در بر میگرفت. این میراث میتواند برای هنرمندان جوان الهامبخش باشد.
آسیانیوز ایران، درگذشت این عزیز گرانسنگ را
به خانواده محترم ایشان و تمامی هنردوستان و هنرمندان ایران زمین، تسلیت گفته
و آرزوی صبر برای بازماندگان محترم ایشان دارد.
یادش گرامی؛