آسیانیوز ایران؛ سرویس اجتماعی:
صداوسیما این بار با پخش برنامهای جنجالی در کانون توجه قرار گرفته است. برنامه «خط قرمز» با اجرای ژیلا صادقی، میزبان مهمانی بود که با ادبیاتی غیرمعمول و بحثبرانگیز، صحبتهایی را مطرح کرد. آنچه این ماجرا را حساستر کرده، همراهی و تأیید مجری برنامه نسبت به صحبتهای مهمان بوده است. این همراهی باعث شده تا بسیاری از بینندگان، مسئولیت محتوای برنامه را متوجه شبکه بدانند. نکته قابل تأمل دیگر، پخش نشدن برنامه به صورت زنده بوده است. این موضوع این پرسش را ایجاد میکند که چگونه چنین محتوایی توانسته فرآیندهای نظارتی را پشت سر بگذارد. بازتاب این برنامه در فضای مجازی به سرعت گسترش یافت. کاربران شبکههای اجتماعی با انتشار بخشهایی از برنامه، واکنشهای تند و مختلفی به آن نشان دادند.
برخی از کاربران، ادبیات به کار رفته در برنامه را مغایر با استانداردهای صداوسیما دانستهاند. آنان معتقدند چنین محتوایی نباید از شبکه ملی پخش شود. از سوی دیگر، برخی نیز این برنامه را نشانهای از تنوع دیدگاهها در صداوسیما تفسیر کردهاند. اما حتی این گروه نیز ادبیات به کار رفته را غیرحرفهای میدانند. این اولین بار نیست که برنامهای از صداوسیما با واکنشهای گسترده مخاطبان روبرو میشود. اما این بار نحوه برخورد مجری با مهمان برنامه، بر حساسیت ماجرا افزوده است. این گزارش به بررسی ابعاد مختلف این موضوع و تحلیل واکنشهای صورت گرفته میپردازد.
تحلیل محتوایی و ادبیات به کار رفته
ادبیات استفاده شده در برنامه از استانداردهای معمول صداوسیما فاصله داشته است. به کار بردن عبارات و اصطلاحات غیرمتعارف، باعث ایجاد سؤال برای مخاطبان شده است. محتوا و موضوعات مطرح شده نیز با خط مشی معمول شبکههای ملی همخوانی نداشته است. این عدم همخوانی، یکی از دلایل اصلی ایجاد جنجال بوده است. روش بیان و ارائه مطالب نیز از نظر کارشناسی قابل نقد است. یک برنامه تلویزیونی باید از استانداردهای حرفهای خاصی پیروی کند.
نقش مجری و همراهی با مهمان
همراهی مجری با ادبیات غیرمتعارف مهمان، از نکات قابل تأمل این برنامه است. یک مجری حرفهای باید جهتگیری برنامه را مدیریت کند. عدم اصلاح یا تغییر مسیر صحبتهای مهمان، میتواند به معنای تأیید ضمنی آن باشد. این موضوع از دید مخاطبان پنهان نمانده است. نقش مجری به عنوان ناظم برنامه بسیار مهم است. در این برنامه، این نقش به درستی ایفا نشده است.
فرآیندهای نظارتی و تولید کجاست؟!
پخش نشدن برنامه به صورت زنده، این سؤال را ایجاد میکند که نظارت پیش از پخش چگونه انجام شده است. معمولاً برنامههای غیرزنده باید مراحل نظارتی دقیقتری را طی کنند. احتمالاً در فرآیند تولید و پخش این برنامه، اشکالاتی وجود داشته است. این اشکالات باعث شده محتوایی غیرمتعارف از شبکه ملی پخش شود. سیستم نظارتی صداوسیما باید نسبت به چنین مواردی حساسیت بیشتری نشان دهد. پخش چنین محتوایی میتواند به اعتبار شبکه آسیب بزند.
بازتاب در فضای مجازی
واکنش کاربران در فضای مجازی بیشتر منفی بوده است. بسیاری از کاربران، پخش چنین محتوایی را غیرقابل قبول دانستهاند. سرعت گسترش بازتاب این برنامه نشان از حساسیت موضوع دارد. کاربران با انتشار کلیپهایی از برنامه، به نقد آن پرداختهاند. این موضوع به یکی از ترندهای روز فضای مجازی تبدیل شده است. چنین بازتابی میتواند بر میزان مخاطب برنامه نیز تأثیر بگذارد.
پیامدهای احتمالی
این اتفاق میتواند به بازبینی در فرآیندهای تولید و پخش بینجامد. ممکن است صداوسیما سیاستهای نظارتی خود را بازنگری کند. احتمالاً مسئولان شبکه باید در این زمینه توضیح دهند. افکار عمومی انتظار دارد نسبت به این موضوع شفافیت وجود داشته باشد. این ماجرا میتواند درسی برای آینده برنامهها باشد. تمامی برنامهسازان باید نسبت به حساسیتهای محتوایی آگاه باشند.