آسیانیوز ایران؛ سرویس اجتماعی:
فضای رسانهای ایران بار دیگر شاهد اظهارنظری جنجالی است. ابوالفضل اقبالی، از چهرههای شناخته شده در دفاع از قانون حجاب، با انتقادی تند به سراغ شبکههای خانگی رفته است. او در گفتوگو با خبرگزاری دانشجو با عبارتی تکاندهنده ادعا کرده است: «هر روز در شبکه خانگی شلوارشان را میکشند پایین!» این بیان استعاری که حاکی از عبور از مرزهای اخلاقی است، بلافاصله توجهات را به خود جلب کرد . اقبالی که پیشینه طولانی در دفاع از ارزشهای اسلامی دارد، این بار نه در فضای عمومی که در شبکههای خانگی، شاهد تخلف از معیارهای اخلاقی است. شبکههایی که در خلوت خانهها فعالند و به گفته او، هر روز بر گستره جسارتشان افزوده میشود.
این اظهارات در حالی مطرح شده که در ماههای اخیر، برخورد با بدحجابی در عرصه عمومی شدت گرفته است. اما به نظر میرسد اقبالی معتقد است تهدید اصلی اکنون از جایی دیگر نشأت میگیرد. شبکههای خانگی که روزگاری تنها به پخش فیلم و سریال محدود بودند، اکنون به بستری برای تولید محتوای خاص تبدیل شدهاند. محتوایی که به گفته اقبالی، آشکارا حریمشکنی میکند. نکته حائز اهمیت این است که اقبالی به فیلم خاصی اشاره نکرده، بلکه کل این عرصه را مورد خطاب قرار داده است. این رویکرد، نشان از عمق مشکل از دیدگاه او دارد. واکنشها به این اظهارات گسترده و دو قطبی بوده است. برخی آن را هشداری به موقع و برخی دیگر آن را اغراقآمیز دانستهاند. این گزارش به واکاوی بیشتر این اظهارات و تحلیل زمینهها و پیامدهای آن میپردازد.
ادبیات و شیوه بیان
استفاده از استعاره «پایین کشیدن شلوار» نشان از عمق نگرانی گوینده دارد. این عبارت حاوی بار معنایی شدیدی است. این ادبیات ممکن است برای جلب توجه عامدانه به کار رفته باشد. در فضای رسانهای، گاهی از چنین تعاریفی برای اثرگذاری بیشتر استفاده میشود. با این حال، این شیوه بیان میتواند از نظر اخلاق رسانهای مورد نقد قرار گیرد. آیا استفاده از چنین الفاظی برای یک چهره عمومی مناسب است؟
محتوای پیام و ادعاها
ادعای اصلی اقبالی، نقض سیستماتیک حریم اخلاقی در فیلم های شبکه خانگی است. او معتقد است این مسئله هر روز در حال وقوع است. این ادعا نیازمند ارائه مدارک و شواهد است. بدون ارائه نمونههای مشخص، اثبات چنین ادعایی دشوار خواهد بود. ممکن است این اظهارات در پاسخ به موارد خاص باشد که در رسانهها منعکس نشده است.
زمینه اجتماعی و فرهنگی
این اظهارات در شرایطی مطرح شده که جامعه ایران در حال گذار فرهنگی است. تقابل سنت و مدرنیته در این فضا به وضوح قابل مشاهده است. شبکههای خانگی به عنوان بخشی از فضای خصوصی، کمتر در معرض کنترل مستقیم هستند. این موضوع میتواند باعث ایجاد دغدغه برای مدافعان ارزشهای سنتی شود. از سوی دیگر، تغییر الگوی مصرف رسانهای در جوانان نیز در این بحث مؤثر است.
واکنشهای احتمالی
این اظهارات باعث واکنش مسئولان فرهنگی خواهد شد. ممکن است برخورد با فیلم های شبکههای خانگی تشدید شود. از سوی دیگر، تولیدکنندگان محتوا نیز پاسخ خود را خواهند داد. آنان ممکن است این ادعاها را اغراقآمیز بدانند. واکنش افکار عمومی نیز دو قطبی خواهد بود. برخی از این اظهارات استقبال و برخی آن را نقض حریم خصوصی خواهند دانست.
پیامدهای رسانهای
این اظهارات میتواند به ایجاد محدودیتهای جدید در تولید محتوا بینجامد. ممکن است سازوکارهای نظارتی تقویت شود. از سوی دیگر، ممکن است به آگاهیبخشی بیشتر درباره آثار محتوای غیراخلاقی کمک کند. این موضوع میتواند زمینهساز گفتوگوی اجتماعی شود. این بحث میتواند به مطالبهگری برای تولید محتوای سالمتر منجر شود.