آسیانیوز ایران؛ سرویس سیاسی:
تصور کنید نام یکی از مخوفترین مجرمان جنسی دنیا را در اینترنت جستوجو میکنید، اما بهجای دیدن سوابق سیاه کودکآزاری، با چهرهای خندان از یک «خیرخواه علمدوست» روبهرو میشوید. این دقیقاً همان چیزی بود که جفری اپستین میخواست. هفته گذشته، اسنادی از کمیته نظارت مجلس نمایندگان آمریکا منتشر شد که پرده از عملیات مخفیانه اپستین برای پاکسازی ردپای دیجیتال جنایاتش برداشت. اسناد نشان میدهد او برای دستکاری نتایج گوگل، دهها هزار دلار هزینه کرده بود. در یکی از ایمیلهای دسامبر ۲۰۱۰، اپستین از دستیارش گله میکند: «صفحه گوگل وضعیت خوبی ندارد.» او از پرداخت پول برای «پاکسازی» نتایج گوگل شکایت داشت و میگفت هنوز گزارش دقیقی دریافت نکرده است.
شبکهای از متخصصان سئو و روابط عمومی برای اپستین کار میکردند تا اخبار و مقالات انتقادی را از صفحه اول نتایج گوگل حذف کنند. آنها از تکنیکهای پیشرفته برای پایین آوردن مطالب منتقدانه استفاده میکردند. یکی از دستیاران اپستین در ایمیل خود از «پیروزی مهم» در ویکیپدیا خبر داد: «تیترها دیگر عبارتهایی مثل مجرم جنسی محکومشده را نشان نمیدهند. بهجای آن کارهای خیریه و حمایت از دانشمندان دیده میشود.» این اسناد نشان میدهد چگونه یک مجرم ثروتمند میتواند با سرمایهگذاری روی دستکاری اینترنت، واقعیت را در برابر چشم عموم پنهان کند. حتی مؤسسات معتبری مانند MIT نیز با استناد به ویکیپدیای دستکاریشده، کمکهای مالی اپستین را پذیرفته بودند. حجم تلاشهای اپستین برای پاکسازی چهره آنلاین خود به حدی بود که رند فیشکین، کارشناس سئو، هزینه این پروژه را حدود ۱۰۰ هزار دلار برآورد کرده است. با این حال، اپستین همچنان از هزینهها شکایت داشت. این ماجرا پرسشهای مهمی درباره آسیبپذیری سیستمهای اطلاعاتی در برابر دستکاری ثروتمندان و قدرتمندان مطرح میکند. پرسشهایی که پاسخ آن برای سلامت فضای اطلاعاتی ضروری است.
روشهای فنی دستکاری نتایج جستجو
اپستین و تیمش از روشهای پیچیده سئو برای دستکاری نتایج گوگل استفاده میکردند. این روشها شامل انتشار منظم محتوای مثبت، ایجاد لینکهای انبوه و بهینهسازی کلمات کلیدی بود. یکی از تاکتیکهای آنها، «پروموت کردن» افرادی با نام مشابه جفری اپستین بود. این کار باعث میشد نتایج مربوط به افراد دیگر، جایگزین اطلاعات مربوط به اپستین شود. همچنین آنها با دستکاری کوئریهای جستجو، عبارات پیشنهادی گوگل را تغییر میدادند تا کلمات کلیدی «مخرب» مانند «کودکآزاری» در جستجوها ظاهر نشود. این روشها اگرچه غیراخلاقی بودند، اما از نظر فنی کاملاً حرفهای اجرا میشدند.
دستکاری ویکیپدیا و تأثیر آن
صفحه ویکیپدیای اپستین هدف اصلی دستکاریها بود. دستیاران او با ویرایش مکرر صفحه، بخش مربوط به جرایم جنسی را کمرنگ کرده و فعالیتهای خیریه او را برجسته میکردند. در اکتبر ۲۰۱۰، یک حساب کاربری مرتبط با اپستین دهها تغییر در صفحه او اعمال کرد. این تغییرات شامل حذف دستهبندی «مجرمان جنسی آمریکایی» و تغییر کلمه «دختران» به «اسکورتها» بود. این دستکاریها تأثیر مستقیم داشت. گزارش مؤسسه MIT نشان میدهد کارکنان این مؤسسه هنگام تصمیمگیری برای پذیرش کمک مالی اپستین، به صفحه ویکیپدیای او استناد کرده بودند.
شبکه متخصصان و هزینههای عملیات
اپستین برای این عملیات، شبکهای از متخصصان سئو و روابط عمومی استخدام کرده بود. اسناد نشان میدهد او ماهانه ۱۰ تا ۱۵ هزار دلار برای این خدمات پرداخت میکرد. شرکتهای روابط عمومی مانند Osborne & Partners LLP نقشه راه کاملی برای پاکسازی چهره اپستین تهیه کرده بودند. این نقشه شامل به حداقل رساندن اشاره به اپستین در رسانهها و معرفی او به عنوان «حامی پیشرو علوم» بود. جالب اینجاست که با وجود ثروت اپستین، او مرتب از هزینهها شکایت میکرد. این نشان میدهد که حتی ثروتمندترین مجرمان نیز برای پنهان کردن حقیقت، باید هزینههای سنگینی بپردازند.
تأثیر این دستکاریها بر نهادهای معتبر
دستکاریهای اپستین تأثیر قابل توجهی بر نهادهای علمی و آموزشی داشت. مؤسسه MIT با استناد به ویکیپدیای دستکاریشده، کمکهای مالی او را پذیرفت. کالج بارد نیز بیش از ۱۰۰ هزار دلار کمک مالی از اپستین پذیرفت. رئیس این کالج در سال ۲۰۱۹ گفت اگر در سال ۲۰۱۲ نام اپستین را جستجو میکردید، او را یک «خلافکار سابق» میدیدید که در وال استریت موفق شده بود. این موارد نشان میدهد چگونه دستکاری اطلاعات میتواند تصمیمات نهادهای معتبر را تحت تأثیر قرار دهد. حتی سازمانهای علمی نیز در برابر این گونه فریبها مصون نیستند.
پیامدهای اخلاقی و قانونی
دستکاری عمدی نتایج جستجو و اطلاعات عمومی، پیامدهای اخلاقی جدی دارد. این کار نه تنها فریب عمومی محسوب میشود، بلکه میتواند مسیر عدالت را منحرف کند. از دیدگاه قانونی، این اقدامات ممکن است مصداق ممانعت از اجرای عدالت باشد. اگرچه قوانین در این حوزه هنوز کامل نیستند، اما رویههای قضایی اخیر نشان میدهد دادگاهها به این موارد حساس هستند. این ماجرا لزوم نظارت بیشتر بر پلتفرم های اطلاعاتی مانند گوگل و ویکیپدیا را نشان میدهد. باید مکانیسمهای قویتری برای مقابله با دستکاری عمدی اطلاعات ایجاد شود.