آسیانیوز ایران؛ سرویس فرهنگی هنری:
دست اندرکاران فستیوال کوچه با تایید این خبر در بیانیهای نوشتند که این «برد هرز» را به برنده این ماجرا تبریک میگویند. این بیانیه بدون ذکر نام فردی خاص نوشته است: «تو نمیدانی در درازنای زمان چه را از خودت و مردم دریغ کردی.» مسئولان فستیوال کوچه همچنین در این بیانیه نوشتهاند برای آنکه این دلخوشی کوچک از دست نرود، «هر چی گفتن پذیرفتیم… اما نشد».
علت لغو »فستیوال کوچه« بوشهر
نادره رضایی، معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، هم با تایید خبر لغو فستیوال کوچه، در اینستاگرام خود نوشت: «علی رغم دو ماه تلاش، کوچه بنبست شد.» علت لغو فستیوال کوچه، در حالی که قرار بود از پنجم اردیبهشت آغاز شود؛ هنوز به طور رسمی اعلام نشده اما به نوشته بهمن بابازاده، خبرنگار حوزه موسیقی، این اتفاق پس از حملات تند دو امام جمعه استان بوشهر علیه این جشنواره رخ داد.
ادعای حسن مصلح، امام جمعه برازجان درباره فستیوال کوچه
حسن مصلح، امام جمعه برازجان (دشتستان)، ۲۹ فروردین در خطبههای خود از فستیوال کوچه با عنوان «صحنهای از ولنگاری، ابتذال فرهنگی و بیحیایی» نام برد. او مدعی شد که فستیوال کوچه به «بهانهای برای ترویج اختلاط، رقص، کشف حجاب و شکستن خطوط قرمز» تبدیل شده و «کاری که اینها مروج آن هستند انسان را یاد عملکرد بنیاد فرح پهلوی میاندازد». امام جمعه برازجان از مسئولان استان بوشهر خواست تا جلو این فستیوال را بگیرند و «اجازه ندهند صحنههای ابتذال سال گذشته تکرار شود».
اصرار هنرمندان بر برگزاری فستیوال
در همین حال برخی از هنرمندان گفتهاند در همان زمان تعیین شده برای فستیوال (پنجم تا دهم اردیبهشت) برنامههای موسیقی در بوشهر برای مردم اجرا خواهند کرد. محسن شریفیان، موسس گروه موسیقی «لیان» و از دست اندرکاران فستیوال کوچه، در ویدئویی که در اینستاگرام خود منتشر کرد گفت حتی به استاندار بوشهر گفته که حاضر است کنسرت لیان را در این شهر برگزار نکند اما فستیوال کوچه لغو نشود. او همچنین با تاکید بر اینکه «کوچه نیازی به مجوز شما نداشت ما تنها احترام گذاشتیم»، گفت که این جشنواره تعطیل شدنی نیست، همان طور که «در بگیر و ببندهای کمیته هم عروسی و جشن در خانهها برگزار کردیم». جشنواره خیابانی کوچه به عنوان برنامه هنری غیرحکومتی شناخته میشود که هنرمندان عمدتا به طور رایگان برنامههای خود را برای تماشاگران اجرا میکنند. این جشنواره با سه دوره برگزاری با اقبال فراوانی روبهرو شده است. اولین و دومین دوره فستیوال کوچه در سالهای ۱۳۹۶ و ۱۳۹۷ در بوشهر برگزار شد و پس از آن چند سال به دلیل شیوع کرونا متوقف ماند. سومین دوره این جشنواره در اسفند ۱۴۰۲ برگزار شد اما در پی فشارهای حکومتی، مراسم اختتامیه آن لغو شد.
دولت پیگیر فستیوال کوچه است
مهاجرانی، سخنگوی دولت اعلام کرد: احترام به شادیهای جمعی، بخشی از نگاه دولت به زیست فرهنگی جامعه است. از استاندار محترم بوشهر برای پیگیری موضوع فستیوال کوچه قدردانی میکنیم. با احترام به همه دیدگاهها، دستگاههای دولتی در چارچوب قانون و با آگاهی از مسئولیت خود در حفظ ارزشها و نیز توجه به نشاط اجتماعی، تمام تلاش خود را برای حل مسئله بهکار گرفتهاند. امید دارم موضوع بهزودی به نتیجهی مطلوب مردم برسد.
مدیر روابط عمومی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
گفت: دیروز و امروز جلساتی برای هماهنگی نهادهای مختلف درسطح ملی و استان بوشهر
برای برگزاری هرچه بهترفستیوال کوچه برگزار شد؛ خوشبختانه مسیر خوبی در پیش گرفته
شده است و با همراهی اهالی موسیقی، مدیران استان بوشهر و همه مردم، فستیوال کوچه
برگزار میشود. نیکنام حسینیپور، مدیر روابط عمومی وزارت فرهنگ درباره فستیوال
کوچه در بوشهر در صفحه شخصی خود در توئیتر نوشت:
«سلام و درود به همه دوستان و اصحاب رسانه؛ دیروز
و امروز جلساتی برای هماهنگی نهادهای مختلف در سطح ملی و استان بوشهر برای برگزاری
هرچه بهتر فستیوال کوچه برگزار شد. خوشبختانه مسیر خوبی در پیش گرفته شده است و با
همراهی اهالی موسیقی، مدیران استان بوشهر و همه مردم، فستیوال کوچه برگزار میشود.»
واکنش رسمی جاباما و فیدیبو به لغو فستیوال موسیقی کوچه در بوشهر
در پی لغو ناگهانی فستیوال موسیقی «کوچه» در
بوشهر که واکنشهای گستردهای در میان هنرمندان، فعالان فرهنگی و شهروندان علاقهمند
به حوزه موسیقی و گردشگری برانگیخته است، دو برند معتبر فعال در صنعت گردشگری و
فرهنگ، جاباما و فیدیبو، با انتشار بیانیهای مشترک، نسبت به این تصمیم انتقاد کردند
و آمادگی خود را برای حمایت از برگزاری رویدادهای مشابه در سراسر کشور اعلام کردند. فستیوال «کوچه» طی سالهای اخیر با محوریت موسیقی
جنوب ایران، به یکی از رویدادهای شاخص فرهنگی و گردشگری کشور تبدیل شده بود که ضمن
معرفی موسیقی بومی و اقوام، توانسته بود هزاران گردشگر داخلی و خارجی را به بوشهر
جذب کند. این رویداد با تکیه بر مشارکت هنرمندان محلی و کسبوکارهای کوچک، نقش
موثری در پویایی اقتصاد محلی ایفا میکرد. اما به گزارش منابع محلی و برخی از
برگزارکنندگان، فستیوال امسال تحت فشارهای بیرونی و تصمیمگیریهای غیرشفاف لغو
شد؛ مسئلهای که با واکنشهای انتقادی در شبکههای اجتماعی و محافل فرهنگی همراه
بود. هرچند در لحظه انتشار این خبر، بهنظر میرسد با پیگیریهای وزارت ارشاد فستیوال
کوچه برگزار میشود. جاباما و فیدیبو در بیانیه مشترک خود با محکوم
کردن این اقدام، آن را «بیاحترامی به خواست مردم فرهنگدوست بوشهر» و «ضربهای
مهلک به پویایی فرهنگی و اقتصاد گردشگری منطقه» خواندند. این دو مجموعه، تصمیمهای
سلیقهای اخیر را در تعارض با توسعه پایدار، منافع ملی و رونق کسبوکارهای محلی دانستند
و نسبت به نادیدهگرفتن صدای هنرمندان و فعالان فرهنگی هشدار دادند. در بخشی از این بیانیه آمده است:
«ما، جاباما و فیدیبو، فعالان گردشگری و فرهنگی، لغو فستیوال موسیقی مردمی و ریشهدار
کوچه در بوشهر - که بر اساس گزارشهای منتشر شده و واکنشهای گسترده فعالان فرهنگی
و هنرمندان، ناشی از فشارهای بیرونی بوده است - را محکوم میکنیم. این اقدام، بیاحترامی
به خواست مردم فرهنگدوست بوشهر و ضربهای مهلک به پویایی فرهنگی و اقتصاد گردشگری
این منطقه به شمار میرود. ما بر این باوریم که توسعه گردشگری و حمایت از رویدادهایی
که تجلیگاه هنر و هویت بومی هستند، کلید رونق اقتصادی در سراسر ایران است... کوچه
برای مردمان بوشهر و دیگر مناطق، نه فقط یک فستیوال بلکه فرصتی برای دیدهشدن،
ارتباط و پایداری فرهنگی است.»
جاباما و فیدیبو همچنین تأکید کردهاند که در
صورت فراهم نبودن امکان برگزاری این فستیوال در بوشهر، آمادگی دارند از برگزاری این
رویداد یا نمونههای مشابه در دیگر نقاط ایران حمایت و میزبانی کنند. این موضعگیری
بخش خصوصی، از منظر ناظران، نشانهای از درک رو به رشد اهمیت گردشگری فرهنگی در توسعه
پایدار و همچنین نقد جدی بر مداخلات غیرکارشناسی در رویدادهای مردمی تلقی میشود.لغو
فستیوال کوچه در شرایطی رخ میدهد که صنعت گردشگری ایران با چالشهای متعدد ناشی
از تحریمها، محدودیتهای داخلی و ضعف زیرساختی مواجه است و کارشناسان، رویدادهای
فرهنگی و موسیقایی را یکی از مؤثرترین ابزارها برای ارتقای تصویر ایران در افکار
عمومی جهانی و تقویت اقتصاد محلی میدانند.
این بیانیه با فراخوانی خطاب به نهادهای فرهنگی
و هنری پایان مییابد و این دو برند تاکید کردهاند که حمایت کامل از هنرمندان شریف
بوشهر خواهند داشت و آمادگی خود را برای پشتیبانی از برگزاری رویدادها و فستیوالهای
بومی محلی در تمام نقاط ایران اعلام داشتهاند.
اداره ارشاد بوشهر تأیید کرد؛ فستیوال «کوچه» برگزار میشود
«محمدحسین زندویان» سرپرست اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بوشهر اخذ مجوز برگزاری فستیوال «کوچه» را اعلام کرد. شب گذشته ۳۱ فروردینماه نادره رضایی (معاون امور هنری) خبر لغو فستیوال موسیقی «کوچه» بوشهر را اعلام کرد. اعلام این خبر واکنشهایی را از سمت برگزارکنندگان فستیوال کوچه به همراه داشت. با این حال از صبح امروز خبرهایی درباره رایزنیها جهت برگزاری فستیوال کوچه در رسانهها منتشر شد. اکنون اما سرپرست اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بوشهر طی گفتوگویی با ایسنا اعلام کرد که مجوز برگزاری این فستیوال صادر شده است و میتواند طبق قانون در تالار لیان برگزار شود. در حقیقت این فستیوال قبلتر اصلا مجوزی دریافت نکرده بود که بخواهد لغو شود و اکنون پس از گذراندن مراحل قانونی توانسته است مجوز برگزاری را دریافت کند؛ به هر حال باید یک مجوز صادر شود که بعدا لغو شود، البته که مجوز پس از صدور لغو نمیشود.
فستیوال کوچه بوشهر
فستیوال کوچه نماد جنبشهای فرهنگی مستقل و تلاش هنرمندان برای ایجاد فضای آزاد و بدون محدودیت در جامعه است. اما این آزادیها همواره در مقابل ملاحظات مذهبی و فرهنگی قرار میگیرند و به نوعی نمایانگر تقابل میان ارزشهای سنتی و نیاز به تنوع و آزادی هنری است. فشارهای حکومتی و مذهبی در این مورد، نشان میدهد که در جامعهای که ارزشهای فرهنگی و مذهبی در آن اهمیت زیادی دارد، چگونه ممکن است جنبشهای فرهنگی مستقل با موانع و محدودیتهایی روبهرو شوند. آینده این جشنواره بستگی به میزان انعطافپذیری نهادهای فرهنگی و میزان پذیرش عمومی از تنوع فرهنگی دارد، اما قطعا نشان میدهد که در فضای کنونی، همزیستی میان آزادی هنری و نگاههای محافظهکارانه نیازمند گفتوگو و درک متقابل است.