رشد ۷۰ درصدی واردات قهوه

آسیانیوز ایران؛ سرویس اقتصادی:

قهوه در ایران دیگر یک نوشیدنی لوکس نیست، بلکه به بخشی از سبک زندگی تبدیل شده است! آمارهای رسمی نشان می‌دهد واردات قهوه در ۷ ماهه امسال ۷۰ درصد رشد کرده و به ۳۰ هزار تن رسیده است. این در حالی است که مصرف چای، نوشیدنی سنتی ایرانیان، روند نزولی دارد. اما پشت این رشد چشمگیر، چه چالش‌هایی نهفته است؟ از نوسانات قیمت جهانی تا مشکلات گمرکی و سهمیه‌بندی‌های عجیب، صنعت قهوه ایران با موانع متعددی روبه‌رو است.

افزایش مصرف قهوه در ایران به ۵۰ هزار تن در سال؛ آیا چای در حال از دست دادن بازار خود است؟

میزان وزنی قهوه وارداتی به ایران، در این مدت ۴۹ هزار تن بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۴۸.۵۵ درصد افزایش داشته است. براساس این گزارش، در سال ۱۴۰۲ کشورهای امارات متحده عربی، ویتنام، هند، اندونزی و اوگاندا ۵ کشور عمده طرف معامله واردات قهوه با ایران بودند ،۹۵ درصد از ارزش قهوه وارداتی به کشور از طریق ۵ کشور مذکور انجام گرفته است. در این میان کشور امارات متحده عربی با ۷۸ میلیون دلار، ۵۲.۸۹ درصد از سهم واردات قهوه ایران به لحاظ ارزشی را به خود اختصاص داد. همچنین، تشریفات گمرکی حدود ۸۲ درصد از وزن و ارزش واردات قهوه از طریق گمرک شهید رجایی انجام گرفته است و پس از آن گمرکات مشهد، بوشهر، بندرلنگه و تهران در رده بعدی قرار گرفتند. در سال ۱۴۰۲ این میزان قهوه وارداتی از سوی ۱۲۱ شخص و شرکت انجام گرفته است. تجارت جهانی قهوه در سال ۲۰۲۲ به میزان ۴۵.۵ میلیارد دلار بوده که بزرگترین صادرکنندگان قهوه، کشورهای برزیل کلمبیا و ویتنام و بزرگترین واردکنندگان قهوه آمریکا، آلمان و بلژیک بودند. لازم به ذکر است؛ سهم قهوه از تجارت جهانی در سال ۲۰۲۲ به میزان ۱۹ صدم درصد از تجارت جهانی بوده است.

 آمار واردات قهوه ایران در 1403

تغییر ذائقه ایرانی‌ها و رو آوردن به قهوه باعث شده تا واردات این محصول در ایران به میزان قابل توجهی افزایش پیدا کند. داده‌های اعلام شده نشان می‌دهد در هفت ماه منتهی به مهر سال 1403، ۳۰ هزار تن قهوه وارد کشور شده است. واردات 30 هزار تنی واردات قهوه نسبت به مدت مشابه سال قبل، رشدی 70 درصدی این دانه پرطرفدار را به همراه داشته است.  حسام ربیعی، رئیس انجمن قهوه ایران در جمع خبرنگاران گفت: مصرف قهوه در کشور رو به افزایش است و صنعت قهوه صنعتی بزرگ در جهان است.  رئیس انجمن قهوه کشور، ایران واردکننده دانه سبز قهوه است و در کارخانه‌های داخلی فرآوری شده و محصولات به بازار عرضه می‌شود. اگر مواد خام باشد کارخانه‌های داخل می‌توانند نیاز بازار کشور را پوشش کامل دهند. وی با اشاره به افزایش قیمت این محصول در بازار جهانی، اظهار کرد: مشکل کشت در ویتنام و سرمازدگی آن در برزیل باعث شده تا نرخ قهوه در جهان و البته بازار ایران روند افزایشی داشته باشد. این مسئول صنفی یادآور شد: ظرفیت موجود کارخانه‌های داخلی می‌تواند ارزآور باشد. در حال حاضر ۲۷۰ واحد صنعتی در کشور فعال است و می‌توان مانند ایتالیا که بزرگترین صادرکننده فرآورده‌های قهوه است بدون اینکه کشت داشته باشد، با ایجاد ارزش افزوده روی دانه خام ما نیز نیاز بازارهای منطقه را تأمین کنیم.

شکستن رکورد 50 ساله افزایش قیمت جهانی قهوه

واردات قهوه به ایران با چالش‌های اقتصادی، سیاسی و تجاری متعدد روبه‌روست. از نوسانات نرخ ارز و محدودیت‌های ارزی گرفته تا مشکلات گمرکی، حمل‌ونقل و کیفیت محصول، همه این‌ها می‌توانند بر واردات قهوه تأثیرگذار باشند. همه این‌ها می‌توانند بر واردات قهوه تأثیرگذار باشند. برای غلبه بر این چالش‌ها، واردکنندگان باید استراتژی‌های مناسب برای مدیریت ریسک‌ها، ارتقای کیفیت محصولات و ایجاد روابط تجاری قوی با کشورها و برندهای صادرکننده داشته باشند. می‌توان گفت نوشیدن قهوه برای بسیاری تبدیل به فرهنگ روزمره شده است‌. البته اگر سرانه مصرف قهوه در کشور را در نظر بگیریم هنوز با متوسط جهانی فاصله زیادی داریم. آمار دقیقی در این زمینه موجود نیست ولی طبق آمار واردات قهوه و تولید آن در کشور سرانه مصرف قهوه در کشور حدود 350 تا 400 گرم در سال برآورد می‌شود که با متوسط جهانی که حدود 1 کیلوگرم است هنوز فاصله داریم. شاید جالب باشد بدانیم که بیشترین سرانه مصرف قهوه به کشورهای اسکاندیناوی بر می‌گردد که چیزی حدود 10 تا 12 کیلو گرم در سال است‌!

چالش‌های واردات و توزیع قهوه در کشور

در واقع از دو منظر می‌شود به این مسأله نگاه کرد‌. مسایل و مشکلات داخلی کشور مانند تغییرات مداوم قوانین داخلی کشور در امر واردات دانه سبز به عنوان ماده اولیه این صنعت و مسایل بین‌المللی از قبیل تحریم‌های مالی که عملاً مراوده مستقیم با کشورهای تولید کننده را به چالش تبدیل کرده است.

تأثیر نوسانات ارزی بر قیمت و عرضه قهوه

متاسفانه نوسانات ارز در کشور بر بسیاری از محصولات تاثیر منفی داشته و خواهد داشت، آنچه که در یک سال گذشته مزید بر علت شده نوسانات قیمت‌های جهانی قهوه سبز بوده که عملاً تحت کنترل تولید کنندگان داخلی کشور نبود 3 عامل تغییرات اقلیمی و تأثیر آن بر مزارع قهوه،افزایش هزینه‌های تولید به خصوی پس از پاندمی کووید (‌دستمزد کارگران / کود و ادوات کشاورزی/انرژی)، افزایش تقاضای مصرف به طور کلی باعث افزایش بی سابقه قیمت قهوه سبز در جهان شد، ماحصل این عوامل افزایش بی سابقه قیمت قهوه در جهان بوده به‌گونه‌ای که رکورد 50 ساله قیمت در دنیا شکسته شد.

آیا مصرف قهوه در ایران روند افزایشی دارد؟ چه عواملی بر این رشد تأثیرگذار بوده‌اند؟

با نگاهی اجمالی به آمار واردات دانه سبز به کشور می‌توان این استنباط را کرد که مصرف قهوه رشد بسیار زیادی در سال‌های اخیر داشته است، به‌گونه‌ای که واردات 8 هزار تن در سال 98 به چیزی حدود 50 هزار تن در سال گذشته رسیده است. قطعاً یکی از این دلایل تمایل نسل جوان به نوشیدن قهوه در کنار نوشیدنی سنتی چای بوده، به‌گونه‌ای که امروزه می‌توان از به کار بردن لفظ لوکس برای این نوشیدنی به‌راحتی صرفنظر کرد، امری که شاید تا 10 سال پیش در برخی محافل به این عنوان شناخته می‌شد.

مهم‌ترین موانع و مشکلات در تأمین و واردات قهوه

به اختصار می‌توان عدم وجود ثبات در ارگان‌های تصمیم گیرنده مربوط به واردات (‌از نحوه ثبت سفارش گرفته تا سهمیه‌بندی اختصاص داده شده به بازرگانان و دست آخر تخصیص ارزهای نامرتب، مورد‌نیاز برای واردات‌) عملاً بی‌نظمی و عدم ثبات در این موارد گریبان هر تولید کننده را گرفته و امکان برنامه‌ریزی طولانی مدت را عملاً از بین برده است.

تاثیر سیاست‌های گمرکی و تعرفه‌های واردات قهوه

تعرفه واردات قهوه و حقوق گمرکی مربوط به آن به عنوان ماده اولیه معقول به‌نظر می‌رسد، البته در سال‌های گذشته دانه سبز قهوه از مالیات بر ارزش افزوده در هنگام خرید و فروش معاف بود ، ولی طبق مصوبات جدید در قوانین مالیاتی جدید از سال 1401 در زمان واردات ارزش افزوده از وارد کننده اخذ می‌شودکه خود این مسأله باعث افزایش حدود 10 درصدی قیمت قهوه سبز در بازار شد. از مهمترین چالش‌های واردکنندگان با گمرک مسأله ارزش قهوه سبز در زمان اظهار به گمرک می‌باشد که این مسأله گاهی باعث اختلافات گمرکی به صورت بیش بود و یا کم اظهاری می‌گردد، البته در این زمینه انجمن قهوه ایران قدم‌های بسیار مثبتی برداشته و تعاملات خود را با گمرک افزایش داده است تا نسبت به واقعی سازی ارزش این کالا در گمرکات نزدیکتر شویم.

دشواری تأمین مواد اولیه و تجهیزات مرتبط با صنعت قهوه

از بابت تأمین دستگاه‌ها و ماشین آلات تولید قهوه تقریبا می توان گفت کمبودی در کشور دیده نمی‌شود، به‌خصوص در سال‌های اخیر وارد کنندگان زیادی به این مسأله علاقه نشان داده و به‌روز‌ترین دستگاه‌های برشته‌کاری و بسته‌بندی در کشور وجود دارد‌؛ در‌خصوص دستگاه سورت که در سؤال اشاره شده از تقریباً یک‌سال پیش در واحد تولیدی قهوه ست این دستگاه نصب شده که عملاً تولید را وارد مرحله جدیدی کرده است، می‌توان گفت از به‌روز‌ترین تکنولوژی روز دنیا در زمینه دوربین ‌در این دستگاه استفاده شده است و با دقت بسیار بالایی میتوان ضایعات قهوه از انواع دانه‌های کواکر گرفته تا دانه‌های حشره زده و همینطور شکسته و نا مرغوب را جدا سازی و کیفیت محصول را به طور چشمگیری بالا برد، شایان ذکر است که مجموعه قهوه ست از اولین برشته کاری‌های موجود در کشور بود که سیستم پاکسازی به‌وسیله دستگاه سورتر را به خط تولید خود اضافه کرد.

مشکل تقلب و ورود قهوه‌های بی‌کیفیت

این مسأله همواره در کشور حایز اهمیت بوده است که قهوه مصرفی در کشور باید از تأمین‌کنندگانی که دارای پروانه تولید بوده و تحت نظر مسئول فنی اقدام به تولید می کنند تهیه شود، واحدهای تولیدی که دارای پروانه بهره‌برداری و همچنین پروانه ساخت از سازمان غذا و دارو می‌باشند عملاً به‌واسطه پایش مرتب وزارت بهداشت می‌توان از سالم بودن محصول تولیدی اطمینان حاصل کرد. متأسفانه هر از گاهی اخباری شنیده می‌شود که با مصرف قهوه مسموم افرادی دچار حادثه می‌شوند این امر در برخی موارد به‌واسطه افزودن مواد غیر‌مجاز به قهوه جهت ایجاد وابستگی مصرف رخ می‌دهد. در‌خصوص استانداردهای واردات قهوه سبز نیز انجمن قهوه ایران به تازگی ویرایش و به‌روز‌رسانی استانداردهای مربوطه را در دستور کار خود قرار داده است که در آینده از این بابت هم شاهد افزایش کیفیت قهوه‌های وارداتی خواهیم بود.

تغییر در سلیقه مصرف‌کنندگان

شاید دو دهه پیش نوشیدن قهوه که در جذوه، روی گاز تهیه می‌شد، قهوه ترک جزو بیشترین نوع مصرف قهوه -‌ پس از قهوه فوری – در بین مصرف‌کنندگان ایرانی می‌بود ولی امروزه عملاً تمامی رو‌ش‌های تهیه قهوه در بین خانواده‌های ایرانی رواج دارد. این امر مرهون در دسترس بودن ادوات مختلف و همچنین تنوع وسیع دانه‌های مختلف قهوه در کشور است که ذائقه‌های مفاوت را پوشش می‌دهد.

مافیای قهوه و سود ۱۰۰ درصدی از نوشیدنی لوکس

1 مهر 1403، وزیر اقتصاد با بیان اینکه شنیدم برای قهوه ارز ترجیحی ۴۵ هزار تومانی اختصاص می‌دهند، گفت: «چرا باید از سرمایه‌گذاران ارز را بگیریم و با آن قهوه وارد کنیم.»

کم و کیف واردات قهوه به کشور 

به صورت معمول، دو مدل قهوه عربیکا و روبوستا وارد کشور می‌شود. قهوه عربیکا ترش‌تر و کافئین کمتری دارد و روبوستا تلخ‌تر بوده و کافئین بیشتری دارد. بر اساس ابلاغیه وزارت جهاد کشاورزی که اتفاقا تقارن زمانی آن بعد از اظهارات وزیر اقتصاد جلب توجه می‌کند، ۸ مبدا مختلف برای وارات انواع قهوه عربیکا و روبستا در نظر گرفته شده است. بر این اساس کشور‌های اصلی صادرکننده قهوه به ایران، کشورهای برزیل، ویتنام، کلمبیا و هند در کنار اندونزی، اوگاندا، کنیا و اتیوپی هستند.  آن طور که در این ابلاغیه معاونت توسعه بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی آمده است، متوسط قیمت دانه قهوه عربیکا بر اساس استعلام از بورس لندن از ۵ تا ۶.۴ یورو است. همچنین متوسط قیمت دانه سبز قهوه روبوستا در محدوده ۴.۷ یورو اعلام شد.

آیا تخلف بیش اظهاری در واردات و ترخیص قهوه از گمرک صورت می گیرد؟ 

آن طور که از ابلاغیه وزارت جهاد کشاورزی به نظر می‌رسد، حداقل دانه سبز قهوه عربیکا به ازای هر کیلوگرم حدود پنج دلار است و همچنین قیمت هر کیلوگرم قهوه روبوستا تقریبا ۴.۷ یورو قیمت‌گذاری می‌شود. طبق آمارهای گمرک ایران، سال گذشته ۱۴۸ میلیون دلار برای ۴۹ هزار تن قهوه تخصیص ارز صورت گرفته که نشان می‌دهد هر کیلوگرم قهوه برای واردکنندگان، ۳ دلار تمام شده می‌شود. بر این اساس با فرض عدم تغییر جدی قیمت قهوه در بازارهای جهانی، می‌توان ادعا کرد وارد کنندگان قهوه مثل واردکنندگان چای بیش‌اظهاری ندارند. 

مراحل ترخیص قهوه 

گفتنی است که واردات قهوه نیازمند مراحل قانونی و ترخیص مشخصی است که باید به دقت رعایت شود:

دریافت مجوز واردات قهوه

ابتدا واردکنندگان باید مجوزهای لازم را از وزارت صنعت، معدن و تجارت دریافت کنند.

ثبت سفارش

ثبت سفارش در سامانه جامع تجارت انجام می‌شود که نیازمند ارائه مشخصات کامل محموله و پرداخت هزینه‌های مربوطه است.

بازرسی و کنترل کیفیت

پس از ورود محموله به گمرک، بازرسی‌های استاندارد و کنترل‌های بهداشتی صورت می‌گیرد تا از انطباق محصول با استانداردهای داخلی اطمینان حاصل شود.

ترخیص کالا

 پس از اتمام مراحل بازرسی و تایید پرداخت‌های گمرکی، محموله برای عرضه به بازار ترخیص می‌شود.

مزایای کسب‌وکار واردات قهوه 

تقاضای بالا

با توجه به رشد روزافزون مصرف قهوه در ایران، واردات آن با تقاضای پایدار و رو به رشد مواجه است.

تنوع محصول

امکان واردات گونه‌های مختلف قهوه و برندهای بین‌المللی فرصت‌های متنوعی برای عرضه در بازار داخلی فراهم می‌کند.

حاشیه سود مناسب

 با توجه به نرخ ارز و تفاوت قیمت فروش در بازار، واردات قهوه می‌تواند حاشیه سود مناسبی ایجاد کند. 

تخصیص ارز نیمایی و سوءاستفاده در رابطه با ارز نیمایی 

در سیستم اقتصادی ایران، ارز نیمایی برای حمایت از واردات کالا‌های اساسی و ضروری تخصیص می‌یابد. قهوه به عنوان یک کالای مصرفی به نظر نمی‌رسد که در اولویت اول تخصیص ارز نیمایی قرار گیرد، با این حال در برخی موارد ممکن است برای تعدیل قیمت‌ها و کاهش بار مالی بر مصرف‌کنندگان این ارز تخصیص یابد. هر زمینه‌ای که وابسته به ارز رسمی است، احتمال سواستفاده وجود دارد. واردکنندگان ممکن است از تفاوت قیمت ارز نیمایی و آزاد سواستفاده کرده و از ارز نیمایی برای واردات کالا‌هایی غیر از آنچه که مجوزش را دارند، استفاده کنند. نظارت‌های دقیق گمرکی و سیستم‌های شفافیت مالی می‌توانند به کاهش این مسائل کمک کنند.

هر کیلو قهوه با احتساب ارز نیمایی برای واردکننده چند هزار تومان تمام می‌شود؟ 

با احتساب دلار نیمایی ۴۰ هزار تومان و همچنین حقوق عوارض گمرکی و مالیات بر ارزش افزوده ۱۰ درصدی، بایستی متوسط قیمت هر کیلوگرم قهوه تحویلی در تهران بر مبنای هر کیلوگرم دان قهوه ۳ دلاری، حدود ۱۵۰ هزار تومان باشد. نکته دیگر اینکه بایستی هزینه حمل، سود واردکننده، سود عمده فروش و سود خرده‌فروش هم در قیمت تعادلی نهایی مد نظر قرار گیرد. اگر مجموع این هزینه‌ها بدون هزینه حمل، پنجاه درصد لحاظ شود، عرضه هر کیلوگرم قهوه با کیفیت در بازه قیمتی ۲۵۰ تا ۳۰۰ هزار تومان، منطقی است. این درحالی است که اگراین محاسبات با مبنای اطلاعیه وزارت جهادکشاورزی انجام شود، یعنی متوسط قیمت هر کیلوگرم قهوه حدود ۵.۵ تا ۶ دلار باشد، با احتساب دلار ۴۰ هزار تومانی نیما، قیمت هر کیلوگرم قهوه قبل از گمرک در بنادر کشور حدود ۲۵۰ هزار تومان خواهد بود. لازم به ذکر است، قیمت هر کیلوگرم قهوه، متوسط از ۷۰۰ هزار تومان شروع می‌شود و این مابه‌التفاوت نشان‌دهنده یک سود ۷۰ الی ۱۰۰ درصدی مازاد بر سود قانونی بوده که برای زنجیره واردات در نظر گرفته شده است. واردات قهوه فرصت‌های زیادی برای سرمایه‌گذاری و کسب سود در ایران فراهم می‌آورد. البته نیاز به رعایت مقررات و شفافیت در استفاده از ارز وارداتی امری ضروری است تا از سواستفاده‌های احتمالی جلوگیری شود.

رفع امضاهای طلایی از واردات محصولات قهوه

بطور کلی صنعت قهوه برای جوانان و افرادی که قصد سرمایه گذاری در این بخش را دارند توصیه می شود؛ این یک صنعت بسیار خوب و جذاب برای جوانان است اما به شرطی که‌ شناخت کافی داشته باشند در صورتی که شناختی وجود نداشته باشد باعث ایجاد مشکلات و موانع زیاد در این بخش خواهد شد. در طی یک سال ۲۰۰ میلیون دلار قهوه وارد شده اما سهم وارد کنندگانی که پیش از این سابقه چندین دهه در واردات داشتند کاهش یافته و براساس سهمیه بندی  و امضاهای طلایی که صورت گرفته وارد کنندگان با سابقه با مشکل مواجه شده اند‌ به طوری که یک شرکت ۴۵ میلیون دلار سهیمه واردات دارد اما سایر شرکت ها تنها یک یا دو درصد سهمیه داشته باشند. یک فعال صنعت قهوه بیان کرد : وجود رانت و سهیمه بندی باعث ایجاد  موانع و مشکلاتی در این صنعت شده و باعث شده که بخش خصوصی که  در این بخش رانتی داشته باشد در این صنعت از سهمیه بیشتری برخوردار شود و سهمیه سایر واردکنندگان کاهش یابد. وی ادامه داد: برداشته شدن امضاهای طلایی در این بخش خود نقش بسیار موثری در این رونق واردات این بخش خواهد شد و باعث می شود که این صنعت با رونق بیشتر و قوی تر در این حوزه حضور داشته باشد‌.توجه به این صنعت خود زمینه ساز بهبود و توسعه رونق این بخش خواهد شد.

در ادامه قاسمی مشاور سیاست گذاری اقتصاد با بیان اینکه واردات قهوه در ۱۰ ماهه امسال براساس اطلاعات گمرک به ۲۱۳ میلیون دلار رسیده است گفت: اتفاق های که‌ در ماه های اخیر رخ داده است به دلیل سخت شدن فرآیند تخصیص ارز به واردات قهوه حجم واردات کاهشی شده است. او بیان کرد: زمانی که کشور در تنگنای ارز قرار می گیرد با مشکلاتی روبرو می شود و زمانی که ارز لازم به واردات قهوه تخصیص نیابد فرآیند تخصیص کندتر و دیرتر شده و همین امر باعث می شود که سیاست گذار ارز را به دلیل آنکه قهوه جزو کالاهای اساسی نیست دیرتر اختصاص دهد که در نتیجه زمنینه ساز افزایش قیمت قهوه در بازار داخلی می شود.

کارشناس اقتصادی بیان کرد: بازار قهوه در سال آینده با دو ریسک از جمله اختلال در واردات و دیگری تحت تاثیر قرار گرفتن افزایش قیمت ارز است که باعث می شود قیمت تمام شده قهوه روند رو به رشدی پیدا کند. اما از سمت اقتصاد جهانی پیش بینی می شود که اصلاح قیمتی در قیمت جهانی قهوه صورت گیرد و رشدهای که‌ در سال های گذشته وجود داشته متوقف و یک اصلاح قیمتی بر آن صورت گیرد و ریسک جهانی قیمتی در بازار قهوه متوقف شده است.

از واردات چای چه خبر؟!

صادق حسنی، مدیراجرایی سندیکای چای با بیان اینکه قیمت چای ایرانی افزایشی نداشته است، گفت: از ابتدای سال که قیمت گذاری کردیم، قیمت هیچ گونه تغییری برای مصرف کننده نداشته به طوریکه حداکثر قیمت هرکیلو چای سرگل بهاره برای مصرف کننده ۳۵۰ هزارتومان است. به گفته وی، علی رغم آنکه هزینه های تولیدکنندگان با دلار است، اما قیمت آن هیچ ارتباطی به نوسان نرخ ارز ندارد و در خصوص چای خارجی تابع نوسان نرخ ارز است که قیمت آن نسبت به ابتدای سال ۲ برابر رشد داشته است. حسنی سرانه مصرف چای کشور را ۶۰ هزارتن اعلام کرد و افزود: با توجه به افزایش واردات و مصرف قهوه، سرانه مصرف چای در کشور کاهش یافته است. مدیراجرایی سندیکای چای با اشاره به روند افزایش واردات قهوه بیان کرد: بنابر آمار در سال ۹۷، ۱۰ هزارتن قهوه وارد شد که سال گذشته به ۵۳ هزارتن رسید که پیش بینی می شود امسال از ۵۰ هزارتن فراتر رود.

وی درباره وضعیت واردات چای افزود: بنابر آمار در ۹ ماهه امسال ۳۸ هزارتن چای وارد شده است که پیش بینی می شود در ۳ ماهه زمستان ۱۲ هزارتن دیگر وارد شود، مضاف بر اینکه ۱۵ هزارتن چای دبش سازمان اموال تملیکی به فروش رسید و ۸ هزارتن دیگر در حال عرضه شدن است که براین اساس میزان واردات به ۷۵ هزارتن می رسد، درحالیکه بنابر اظهارات وزیر اسبق و کنونی جهاد کشاورزی، حداکثر میزان واردات قرار بود ۴۰ تا ۴۵ هزارتن باشد. حسنی با اشاره به تولید ۲۸ هزارتن چای داخل گفت: بنابر آمار ۸ هزارتن چای تولید داخل صادر شده است که با احتساب میزان تولید داخل و میزان واردات، مسائلی که در خصوص کمبودچای در بازار داخل مطرح می شود، صحت ندارد.

تحلیل بازار قهوه ایران

۱. آمارهای کلیدی

·         واردات ۱۴۰۲: ۴۹ هزار تن (۱۴۸ میلیون دلار)

·         واردات ۷ ماهه ۱۴۰۳: ۳۰ هزار تن (رشد ۷۰ درصدی)

·         سرانه مصرف: ۴۰۰ گرم در سال (متوسط جهانی: ۱ کیلوگرم)

·         قیمت جهانی: رکورد ۵۰ ساله شکسته شده است!

۲. کشورهای اصلی تأمین‌کننده

1.     امارات (۵۲.۸۹٪ سهم بازار)

2.     ویتنام

3.     هند

4.     اندونزی

5.     اوگاندا

۳. چالش‌های صنعت قهوه

✅ نوسانات ارزی: افزایش قیمت قهوه به دلیل نرخ دلار

✅ مشکلات گمرکی: اختلاف بر سر ارزش اظهاری قهوه

✅ سهمیه‌بندی نامنظم: امضاهای طلایی و رانت در واردات

✅ قهوه‌های تقلبی: ورود محصولات بی‌کیفیت به بازار

۴. پیش‌بینی آینده

·         افزایش قیمت: به دلیل کمبود جهانی قهوه (سرمازدگی در برزیل و مشکلات ویتنام)

·         رقابت با چای:کاهش مصرف چای در میان جوانان

·         فرصت صادرات:ایران می‌تواند مانند ایتالیا، قهوه فرآوری شده صادر کند.

جدول مقایسه قهوه و چای در ایران

نتیجه‌گیری

قهوه در ایران دیگر یک کالای لوکس نیست، بلکه به یک صنعت پررونق تبدیل شده است. اما برای توسعه این صنعت، نیاز به ثبات قوانین واردات، شفافیت در تخصیص ارز و حمایت از تولید داخلی وجود دارد. به نظر می‌رسد در آینده نزدیک، قهوه و چای برای جذب مصرف‌کنندگان ایرانی رقابت سختی خواهند داشت.

سوال اساسی

به نظر شما، آیا قهوه می‌تواند جای چای را در فرهنگ نوشیدنی ایران بگیرد؟ نظرات خود را با ما در میان بگذارید.