آسیانیوز ایران؛ سرویس علم و تکنولوژی:
در دنیای فناوریهای نوین، هوش مصنوعی به سرعت در حال تغییر قواعد بازی است. یکی از جدیدترین چتباتهای چینی، دیپسیک، با امکانات رایگان و عملکردی مشابه با چتجیپیتی، توجه جهانیان را به خود جلب کرده است. اما در کنار این موفقیتهای چشمگیر، نگرانیهای جدی درباره حریم خصوصی، امنیت دادهها و تاثیرات سیاسی آن نیز پدید آمده است. این مقاله به بررسی جنبههای مختلف این فناوری نوظهور و پیامدهای آن میپردازد.
جاسوسی، نگرانیهای امنیتی و پیامدهای سیاسی
چتبات چینی دیپسیک، که با هزینه توسعه ناچیز و عملکرد رایگان، توجه جهانی را به خود جلب کرده است، در کنار مزایای چشمگیر، با نگرانیهای امنیتی و سیاسی زیادی روبهرو است. از افشای پایگاه دادههای حساس کاربران تا ترویج ارزشهای حکومتی چین، این فناوری جدید در مرز میان نوآوری و خطر قرار گرفته است. چتبات چینی دیپسیک پس از انتشار، توجه زیادی را به خود جلب کرد و در همان ابتدای کار به صدر فهرست اپلیکیشنهای پردانلود در اپاستور رسید. این سرویس هوش مصنوعی عملکردی مشابه با چتجیپیتی دارد، با این تفاوت که کاملاً رایگان است و هیچ محدودیتی در استفاده ندارد.
تفاوت هزینه ساخت Chat GPT و Deep Seek
هزینه توسعه دیپسیک تنها ۵.۶ میلیون دلار بوده، درحالیکه هزینه ساخت چتجیپیتی نزدیک به ۱۰۰ میلیون دلار برآورد شده است. این اختلاف چشمگیر در هزینهها، موجب افزایش رقابت و نگرانی شرکتهای بزرگ فناوری و کاهش ارزش سهام آنها شده است.
چالشهای امنیتی
اما انتشار دیپسیک با چالشهای امنیتی و نگرانیهای مربوط به حریم خصوصی همراه بوده است. تنها چند روز پس از انتشار، محققان امنیت سایبری یک پایگاه داده بدون احراز هویت مرتبط با این چتبات را کشف کردند که شامل گزارشهای چت کاربران، اطلاعات دستگاه، ابردادههای عملیاتی و سایر اطلاعات حساس بود. این پایگاه داده حاوی بیش از یک میلیون رکورد اطلاعاتی بوده و بهطور عمومی در دسترس قرار داشت، که این موضوع، نگرانیهای شدیدی را درباره شیوههای مدیریت داده و حفظ حریم خصوصی کاربران ایجاد کرده است.
ترویج ارزشهای حکومتی چین
یکی دیگر از جنجالهای پیرامون دیپسیک، القا و ترویج ارزشهای حکومتی چین در پاسخهای این هوش مصنوعی است. بهعنوان مثال، در پاسخ به سؤالات کاربران درباره استقلال تایوان، دیپسیک به صراحت تایوان را بخش جدانشدنی چین معرفی میکند! بررسیهای شرکت امنیتی Enkrypt AI نشان داده که دیپسیک در مقایسه با چتجیپیتی، ۱۱ برابر بیشتر احتمال دارد خروجی مضر تولید کند. این یافته باعث نگرانی کارشناسان شده، چرا که میتواند دیپسیک را به ابزاری خطرناک برای مجرمان سایبری تبدیل کند. در مطالعهای که توسط این شرکت انجام شده، مشخص شده است که ۷۸ درصد از تستهای امنیت سایبری توانستهاند دیپسیک را فریب دهند تا کدهای ناامن یا مخرب تولید کند. نگرانیهای امنیتی پیرامون دیپسیک زمانی جدیتر شد که شبکه خبری ایبیسی در گزارشی اعلام کرد که این هوش مصنوعی دارای کدهایی است که میتواند دادههای کاربران را مستقیماً به حکومت چین ارسال کند. این یافتهها همچنین نشان میدهند که دیپسیک به سرورهایی متصل است که مستقیماً تحت کنترل دولت چین قرار دارند، طبق قانون اطلاعات ملی چین، شرکت باید با نهادهای اطلاعاتی حکومت چین همکاری کنند و در صورت لزوم دادههای لازم را با حکومت به اشتراک بگذارند. این باعث میشود که هر ابزار چینی بطور بالقوه به ابزاری برای جاسوسی تبدیل شود و اطلاعات کاربران آن در اختیار حکومت چین قرار بگیرد.
تحلیل فنی آسیانیوز ایران
ظهور دیپسیک به عنوان یک فناوری نوظهور نشان میدهد که کشورها در حال رقابت بر سر تولید و کنترل هوش مصنوعی هستند. در حالی که فناوریهای رایگان و پیشرفته میتوانند به توسعه اقتصادی و فرهنگی کمک کنند، نگرانهایی درباره امنیت ملی، حریم خصوصی و کنترل اطلاعات نیز افزایش یافته است. ترویج ارزشهای حکومتی چین در این چتبات، نقش این فناوری را در تبلیغات و ترویج سیاستهای دولتی تقویت میکند و ممکن است منجر به شکلگیری ساختاری جدید در سیاستگذاریهای جهانی شود. همچنین، این موضوع بر اهمیت آگاهی و آموزش کاربران درباره حفاظت از حریم خصوصی و امنیت سایبری تأکید میکند. در نهایت، ظهور چنین فناوریهایی نیازمند توازنی دقیق میان نوآوری و مسئولیتپذیری است تا از سوءاستفادههای احتمالی جلوگیری شود و حقوق فردی محترم شمرده شود.