تحلیل روان‌شناسی رفتارهای مخرب در محیط کار

بر اساس DSM-5-TR و مطالعات معاصر، بسیاری از این رفتارها با ویژگی‌های اختلال شخصیت خودشیفته (NPD) مرتبط هستند؛ افرادی که خودبزرگ‌بینی، نیاز شدید به تحسین، تحقیر دیگران و بی‌توجهی به احساسات همکاران را از ویژگی‌های بارز خود می‌دانند.

اختلال شخصیت خودشیفته چیست؟

از سوی دیگر، مفهوم عقده حقارت (Inferiority Complex) که توسط آدلر مطرح شد، به ناتوانی افراد در پذیرش نقاط ضعف و تلاش برای پنهان کردن آن‌ها از طریق اغراق در توانمندی‌های خود اشاره دارد. این رفتارها می‌تواند به حسادت مرضی (Pathological Envy) نیز منجر شود؛ حالتی که فرد نمی‌تواند موفقیت دیگران را تحمل کند و به تخریب آن تمایل دارد.

پیامدهای منفی این رفتارها در محیط کار:

• ایجاد جو بی‌اعتمادی و رقابت ناسالم
• کاهش روحیه تیمی و مشارکت
• افزایش تعارض‌های بین‌فردی
• افت بهره‌وری و رضایت شغلی
• فرسودگی شغلی اعضای تیم
• افزایش نرخ استعفا و ترک شغل

راهبردهای پیشنهادی برای مدیریت این افراد:

۱. ارزیابی روان‌شناسی در استخدام: استفاده از ابزارهای روان‌سنجی مانند MMPI-2، NEO PI-R و تست‌های رفتارشناسی شغلی.

۲. بازخورد شفاف و سازنده: برگزاری جلسات بازخورد دوره‌ای برای بررسی رفتارهای تیمی.

۳. آموزش مهارت‌های همدلی و کار تیمی: ارائه کارگاه‌های آموزشی مهارت‌های ارتباطی.

۴. ارجاع به روان‌شناس سازمانی: مداخله تخصصی برای اصلاح الگوهای ناسالم رفتاری.

۵. تدوین قوانین شفاف: تعیین مرزهای رفتاری و برخورد قاطع با رفتارهای تخریب‌گر.

📚 منابع علمی:

۱. Freud, S. (1923). The Ego and the Id.

۲. Adler, A. (1927). Understanding Human Nature.

۳. American Psychiatric Association. (2022). DSM-5-TR: Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders.

۴. Millon, T. (2011). Disorders of Personality: Introducing a DSM/ICD Spectrum.

۵. Robbins, S. P., & Judge, T. A. (2021). Organizational Behavior.