به گزارش آسیانیوز ایران ؛ در اقدامی بیسابقه که بسیاری از ناظران آن را یکی از مهمترین اصلاحات سیاست هوانوردی ایالات متحده طی نیم قرن اخیر میدانند، دونالد ترامپ، رئیسجمهور وقت آمریکا، فرمان اجرایی لغو ممنوعیت پروازهای مافوق صوت بر فراز خاک این کشور را امضا کرد. این ممنوعیت که به مدت بیش از ۵۲ سال پابرجا بود، در دوران اوج نگرانیهای زیستمحیطی و آلودگی صوتی تصویب شده بود و عملاً مانعی برای توسعه پروازهای تجاری با سرعت بیش از صوت محسوب میشد.
این فرمان اجرایی که در روز جمعه و تنها چند هفته پس از ارائه طرحی دوحزبی در کنگره منتشر شد، اداره هوانوردی فدرال (FAA) را موظف میسازد تا ضوابط جدیدی برای صدور گواهینامه هواپیماهای مافوق صوت تدوین کند. این ضوابط بر پایه سطح آلودگی صوتی و معیارهای ایمنی تنظیم خواهد شد. بر اساس متن فرمان، هر پروازی که انفجار صوتی آن به سطح زمین نرسد، مشمول ممنوعیت نخواهد بود.
مایکل کراتسیوس، مدیر دفتر سیاستگذاری علم و فناوری کاخ سفید، در نشست خبری با خبرنگاران عنوان کرد: «ما در عصری زندگی میکنیم که نباید سفر نیویورک تا لسآنجلس بیش از سه یا چهار ساعت به طول انجامد. با لغو این ممنوعیت، ما گامی بزرگ به سمت آینده حملونقل هوایی برداشتهایم.»
این تصمیم فرصتی تازه برای شرکتهای فعال در حوزه فناوری پرواز مافوق صوت فراهم میآورد. شرکت Boom Supersonic، یکی از پیشگامان این حوزه، در ماه ژانویه سال جاری با هواپیمای XB-1 توانست اولین پرواز موفق غیرنظامی مافوق صوت توسعهیافته توسط بخش خصوصی را در آسمان ایالات متحده انجام دهد. بلیک شول، مدیرعامل این شرکت، در ایمیلی به رسانه TechCrunch گفت: «مانع واقعی در مسیر پروازهای مافوق صوت، نه فناوری، بلکه مقررات سختگیرانه بود. با برداشتهشدن این سد، بازگشت عصر سفرهای هوایی مافوق صوت اجتنابناپذیر است.»
ترامپ علاوه بر این فرمان، دو دستور اجرایی دیگر در حوزه حملونقل هوایی صادر کرد. نخستین دستور، تمرکز بر تسریع روند تجاریسازی وسایل پرنده عمودپرواز الکتریکی دارد که بخشی از آینده حملونقل شهری بهشمار میآیند. دومین فرمان نیز مربوط به تشکیل یک کارگروه فدرال ویژه جهت بازنگری محدودیتهای پروازی در حوزه پهپادهاست؛ حوزهای که به سرعت در حال رشد بوده و تقاضای آن در زمینههای نظامی، امنیتی، لجستیکی و حتی حملونقل شخصی در حال افزایش است.
لغو این ممنوعیت تاریخی، آغاز فصل جدیدی در صنعت هوانوردی آمریکاست؛ فصلی که میتواند ایالات متحده را به یکی از پیشگامان توسعه حملونقل هوایی مافوق صوت و پیشرفته تبدیل کند. با توجه به افزایش نیاز به سفرهای سریعتر و رقابت جهانی در این حوزه، این اقدام، گامی استراتژیک تلقی میشود که نهتنها پیامدهای اقتصادی، بلکه تأثیراتی ژئوپلیتیک نیز در پی خواهد داشت.
این تغییرات در حالی رخ میدهد که اروپا و برخی کشورهای آسیایی نیز سرمایهگذاریهای کلانی در توسعه فناوریهای مشابه انجام دادهاند. بهویژه پروژههایی در ژاپن، فرانسه و چین که همگی با هدف کاهش زمان سفر و بهرهبرداری از مسیرهای هوایی مافوق صوت در حال پیشرفت هستند.
با ورود دوباره ایالات متحده به این رقابت، انتظار میرود همکاریهای بینالمللی و همچنین شکلگیری چارچوبهای نظارتی جهانی برای پروازهای مافوق صوت مورد توجه قرار گیرد.
در مجموع، فرمان اجرایی ترامپ نهتنها یک ممنوعیت قدیمی را لغو میکند، بلکه به نمادی از رویکرد تهاجمی آمریکا در مسیر نوآوریهای فناورانه و بازطراحی سیاستهای حملونقل هوایی در قرن ۲۱ بدل شده است.
جزئیات فنی و هوانوردی فرمان اجرایی:
تغییر سیاست تاریخی FAA:
ممنوعیت پرواز مافوق صوت در خاک آمریکا که از سال ۱۹۷۳ اجرا میشد، با این دستور لغو شد.
استانداردهای جدید صوتی:
پروازهای مافوق صوتی که باعث انفجار صوتی در سطح زمین نشوند، مشمول محدودیت نخواهند بود.
هدف حملونقلی:
کاهش زمان پروازهای داخلی بین ایالتها، از جمله مسیرهای طولانی مانند نیویورک–لسآنجلس به زیر ۴ ساعت.
بازیگران کلیدی در بازگشت سفرهای مافوق صوت:
Boom Supersonic:
- پروژه: XB-1
- رویداد مهم: شکستن دیوار صوتی توسط یک هواپیمای غیرنظامی خصوصی بر فراز قاره آمریکا
- اظهارنظر مدیرعامل: «دیوار صوتی مانعی نظارتی بود، نه فیزیکی.»
FAA:
- نهاد تنظیمگر مقررات هوانوردی در آمریکا
- مأموریت جدید: تدوین استانداردهای صوتی برای صدور گواهی پرواز مافوق صوت
فرمانهای مکمل در حوزه فناوری پرواز:
۱. تسریع تجاریسازی پهپادها و وسایل پرنده برقی عمودپرواز (eVTOLs)
۲. تشکیل کارگروه فدرال برای بازنگری محدودیتهای پرواز پهپادها
پیامدهای احتمالی این فرمانها:
احیای رقابت جهانی در پروازهای مسافربری مافوق صوت
تسریع سرمایهگذاری در صنایع حملونقل هوایی نوین
آغاز دور تازهای از استانداردسازی مقررات صوتی و زیستمحیطی
گسترش بازار شرکتهای هوافضای نوآور مانند Boom و Aerion