سرویس فرهنگی-هنری آسیانیوز ایران:
بازگشت همایون غنیزاده به تئاتر با «ددالوس و ایکاروس»
همایون غنیزاده، کارگردان، نویسنده و بازیگر شناختهشده تئاتر و سینمای ایران، پس از ۹ سال دوری از صحنه تئاتر، با نمایش «ددالوس و ایکاروس» بازگشتی پرشور داشته است. این اثر که از اول خرداد ۱۴۰۴ در کُرباکس پردیس تئاتر و موسیقی دِکُر (باغ کتاب تهران) اجرا میشود، با استقبال بینظیر مخاطبان مواجه شده و در چهار سانس مختلف به روی صحنه میرود. تهیهکنندگی این نمایش را سجاد افشاریان، چهره برجسته تئاتر و تلویزیون، بر عهده دارد که پیشتر در پروژههای موفقی چون «شانزده»، «هیدن» و «آن بُرد» حضور داشته است.
روایتی هجوآمیز از اسطورهای کهن
نمایش «ددالوس و ایکاروس» بر اساس اسطوره یونانی ددالوس و ایکاروس شکل گرفته است، اما غنیزاده با رویکردی پستمدرن و هجوآمیز، این داستان را بازسازی کرده است. در این روایت، ایکاروس دیگر صرفاً نماد غرور جوانی نیست که به دلیل نافرمانی از خورشید سقوط میکند؛ بلکه قربانی نظامی مستبدانه به تصویر کشیده میشود که توسط پدرش، ددالوس، نمایندگی میشود. نمایش به موضوعاتی چون آزادی، حقیقت، اسارت در ساختارهای خودساخته و نقد قدرت میپردازد و با استفاده از عناصر تئاتر ابزورد و طنز تلخ، مخاطب را به تأمل وا میدارد.
غنیزاده با بهرهگیری از خلاقیت در طراحی صحنه، میزانسنهای پیچیده و استفاده هوشمندانه از ابزارهای نمایشی، اجرایی قابلتوجه ارائه کرده است. برای مثال، در یکی از صحنههای کلیدی، لابیرنت اسطورهای با حرکات بازیگران و عناصر بصری به شکلی خلاقانه بازسازی شده و مفهوم واقعیت نمایشی را به بازی میگیرد. همچنین، استفاده از جورابهای بلند بازیگران که به دلقکهای سیرک ارجاع دارد، نشانهای از زندانی بودن شخصیتها در جهانی خودساخته است.
بازیگران جوان و رویکرد تجربی غنیزاده
یکی از ویژگیهای برجسته این نمایش، استفاده از گروههای مختلف بازیگران جوان در هر سانس است. غنیزاده با تأسیس کارگاه تئاتر، فرصتی برای پرورش استعدادهای جدید فراهم کرده و در این اثر از بازیگرانی چون فرناز توللی، ایمان فتاحی، سامان قاسمی، مهشید آقاخانی، سیدمحمد سعیدی، یاسمن مؤمنی، دارا طباطبایی، لیلا میرحسینی، حسام علیخانی، النا فلاطون، کیوان زارعی، آیدا ابراهیمی، حمیدرضا کوهرنگ، نیلوفر حسینزاده، اسماعیل صالحی، مهتاب اقبالی، امیرعلی بهبهانی و نیلوفر سراجی بهره برده است. این بازیگران با حرکات هماهنگ و اجرای پرانرژی، به خلق کاریکاتورهای زندهای کمک کردهاند که به گفته منتقدان، به مقتضیات هجوآلود نمایش جهت و معنا بخشیدهاند.
استقبال مخاطبان و نقدهای اولیه
پیشفروش بلیتهای نمایش با استقبال چشمگیری مواجه شده و به دلیل تقاضای بالا، سانسهای جدیدی به اجراها اضافه شده است. مخاطبان در شبکههای اجتماعی از طراحی صحنه درخشان و بازیگری قدرتمند تمجید کردهاند، هرچند برخی معتقدند دیالوگها در مقایسه با فرم بصری نمایش ضعیفتر عمل کردهاند. برای مثال، یکی از کاربران نمایش را «۶/۱۰» ارزیابی کرده و بازیگری را نقطه قوت و دیالوگها را نقطه ضعف دانسته است. با این حال، اجماع کلی بر این است که «ددالوس و ایکاروس» تجربهای متفاوت و جسورانه در تئاتر ایران ارائه میدهد.
سابقه نمایش و جوایز
این نمایش پیشتر در سال ۱۳۹۱ توسط غنیزاده اجرا شده و جایزه بهترین کارگردانی را از بیست و پنجمین جشنواره تئاتر فجر دریافت کرده بود. نسخه فعلی با گروه بازیگران جدید و رویکردی متفاوت بازتولید شده و به نظر میرسد بار دیگر توجه منتقدان و مخاطبان را به خود جلب کرده است. غنیزاده که پیشتر با آثاری چون «میسیسیپی نشسته میمیرد» و «کالیگولا» رکوردهای فروش تئاتر ایران را جابهجا کرده بود، با این اثر بار دیگر توانایی خود در خلق تجربههای بدیع تئاتری را به نمایش گذاشته است.
سجاد افشاریان؛ تهیهکنندهای با تجربه
سجاد افشاریان، تهیهکننده این نمایش، با سابقه درخشانی در تئاتر و تلویزیون، نقشی کلیدی در به ثمر رسیدن این پروژه داشته است. او که بهعنوان سرپرست نویسندگان برنامه «خندوانه» و مدیر هنری گروه موسیقی «بمرانی» شناخته میشود، در سالهای اخیر با تهیهکنندگی آثاری چون «شانزده» و «هیدن» به یکی از چهرههای تأثیرگذار تئاتر ایران تبدیل شده است. حضور او در این پروژه، تضمینی بر کیفیت اجرایی و جذب مخاطب بوده است.
طراحی صحنه و جلوههای بصری
طراحی صحنه این نمایش یکی از نقاط قوت آن است. استفاده از سازههای فوتوریستی، اسپری برف مصنوعی برای خلق فضای ابری و حرکات هماهنگ بازیگران، فضایی خلاقانه و پویا ایجاد کرده است. منتقدان معتقدند که غنیزاده با بهرهگیری از امکانات محدود، توانسته تصاویری جذاب و هیجانانگیز خلق کند که ذهن مخاطب را به خود مشغول میکند.
چگونه بلیت تهیه کنیم؟
علاقهمندان میتوانند بلیتهای نمایش را از طریق سایتهایی مانند سینماتیکت تهیه کنند. با توجه به استقبال گسترده، توصیه میشود برای خرید بلیت اقدام زودهنگام انجام شود. نمایش در چهار سانس مختلف اجرا میشود و اطلاعات دقیق سانسها در وبسایتهای فروش بلیت قابلمشاهده است.
جمعبندی
نمایش «ددالوس و ایکاروس» نهتنها بازگشت باشکوه همایون غنیزاده به صحنه تئاتر است، بلکه نمونهای درخشان از تئاتر تجربی ایران به شمار میرود. این اثر با ترکیب بازیگران جوان، طراحی صحنه خلاقانه و روایتی هجوآمیز از یک اسطوره کهن، تجربهای منحصربهفرد برای مخاطبان تئاتر فراهم کرده است. اگر به دنبال اثری هستید که هم شما را سرگرم کند و هم به تأمل وادارد، این نمایش گزینهای ایدهآل است./