اهمیت وضعیت حقوقی ارزهای دیجیتال در اقتصاد و سرمایهگذاری
به نقل از مجله Investopedia درباره قوانین استخراج بیت کوین:
بیت کوین، ارز دیجیتال همتا به همتا، اولین بار در سال ۲۰۰۹ معرفی شد و مفهوم امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) را به جهان ارائه داد. در حالی که سازمانهای مالیاتی، نهادهای قانونی و قانونگذاران در بسیاری از کشورها همچنان در حال بررسی چگونگی نظارت بر این ارز هستند، بسیاری از مردم میپرسند که آیا استفاده قانونی از بیت کوین در کشورشان مجاز است یا نه. اینکه بتوانید از بیت کوین استفاده کنید یا نه کاملا بستگی به کشوری دارد که در آن حضور دارید.
در کشورهایی که فاقد قوانین مشخص هستند، سرمایهگذاران با چالشهای حقوقی، مالیاتی و امنیتی روبهرو میشوند. نبود چارچوب قانونی باعث سردرگمی و افزایش ریسک در این بازار نوظهور میشود. در مقابل، کشورهایی که ساختاری شفاف برای قوانین استخراج بیت کوین تعریف کردهاند، توانستهاند سرمایه جذب کنند، فرصتهای شغلی در بخش فناوری ایجاد کنند و زیرساختهای انرژی و دیجیتال خود را توسعه دهند.در این کشورها حتی فعالیت در صرافی ارز دیجیتال نیز از پشتوانه قانونی برخوردار است.
ایالات متحده آمریکا نمونهای از این کشورهاست. با وجود نبود قانون فدرال واحد، برخی ایالتها مانند تگزاس، با ارائه مشوقهای مالیاتی و برق ارزان، شرایط مطلوبی برای استخراج بیت کوین فراهم کردهاند. در سوی دیگر، ممنوعیت یا عدم قانونگذاری باعث مهاجرت استخراجکنندگان و افزایش فعالیتهای زیرزمینی شده است. این وضعیت، علاوهبر خروج سرمایه از کشور، مانع نظارت و کسب درآمد قانونی برای دولتها میشود.
بررسی قوانین استخراج بیت کوین در کشورهای مختلف
هر کشور بر اساس منابع انرژی، سیاستهاي مالی و رویکرد نسبت به فناوری، قوانین متفاوتی برای استخراج بیت کوین تدوین کرده است. در برخی کشورها، فعالیت ماینینگ کاملا قانونی، شفاف و تحت نظارت نهادهای دولتی است. در کشورهای دیگر، این فعالیت با ممنوعیت یا محدودیت جدی مواجه است. در ادامه، به بررسی وضعیت قوانین استخراج بیت کوین در ایران و کشورهای پیشرفته میپردازیم.
قوانین استخراج بیت کوین در ایران
در ایران، استخراج بیت کوین از سال ۱۳۹۸ بهعنوان یک صنعت قانونی شناخته شده است. فعالان این حوزه موظف به دریافت مجوز رسمی از وزارت صنعت، معدن و تجارت هستند. مصرف برق نیز باید با تعرفه صنعتی یا صادراتی محاسبه شود. در فصول گرم سال یا دورههای اوج مصرف برق، محدودیتهایی برای مزارع ماینینگ اعمال میشود. برخی از آنها در بازههایی مجبور به توقف فعالیت هستند. همچنین، دستگاههای بدون مجوز توسط دولت جمعآوری و ضبط میشوند.
فعالیت ماینینگ در ایران تحت نظارت همزمان چند نهاد از جمله وزارت نیرو، نیروی انتظامی، سازمان امور مالیاتی و وزارت اقتصاد انجام میشود؛ بنابراین، راهاندازی یک مزرعه استخراج نیازمند هماهنگی گسترده، دریافت مجوز و بررسی دقیق قوانین است.
قوانین استخراج بیت کوین در سایر کشورها
رویکرد کشورهای پیشرفته نسبت به استخراج بیت کوین ترکیبی از حمایت قانونی و کنترل دقیق است. در ادامه، قوانین برخی از مهمترین کشورها را بررسی میکنیم:
- اتحادیه اروپا: مقررات MiCA چارچوب فعالیتهای مرتبط با ارز دیجیتال، از جمله استخراج را در سطح قارهای مشخص میکند. در آلمان و فرانسه، قوانین زیستمحیطی و شفافیت مالی بخشی از روند دریافت مجوز است.
- فرانسه: استخراج مجاز است اما شرکتها باید مصرف انرژی، منابع تامین برق و روشهای کنترل مصرف خود را گزارش دهند. استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر اولویت دارد.
- استرالیا: استخراج قانونی است و تحت نظارت AUSTRAC انجام میشود. استخراجکنندگان باید مالیات بر سود پرداخت کنند و اگر رمز ارز صرف خرید کالا یا خدمات شود، مشمول مالیات بر ارزش افزوده خواهند بود.

پیشروترین کشورها در زمینه استخراج بیت کوین کدامند
با رشد تقاضا برای بیت کوین و افزایش نرخ لحظه ای ارز دیجیتال، بسیاری از کشورها تلاش کردهاند سهم بیشتری از این صنعت جهانی را به خود اختصاص دهند. در این میان، کشورهایی که زیرساخت برق قوی، قوانین حمایتی و سیاستهای مالی مناسبتری داشتهاند، بهعنوان پیشروترین مناطق در استخراج بیت کوین شناخته میشوند.
آمریکا
ایالات متحده آمریکا به یکی از مهمترین مراکز جهانی استخراج بیت کوین تبدیل شده است. ایالتهایی مثل تگزاس با برق ارزان، معافیتهای مالیاتی و همکاری با شرکتهای خصوصی برق، بستر مطلوبی برای مزارع ماینینگ ایجاد کردهاند. نبود قانون فدرال واحد باعث شده برخی ایالتها سیاستهای بسیار باز و برخی دیگر محدودکننده داشته باشند. نوسانهای نرخ برق و قوانین استخراج بیت کوین از جمله عوامل مؤثر در رشد یا توقف استخراج در ایالتهای مختلف است.
کانادا
کانادا با منابع برق آبی فراوان، بهویژه در استانهایی مانند کبک و بریتیش کلمبیا، یکی از مقاصد مهم استخراج بیت کوین است. شفاف بودن قوانین استخراج بیت کوین و ثبات اقتصادی، سرمایهگذاران بینالمللی را جذب کرده است. در عین حال، مقررات مربوط به مبارزه با پولشویی (AML) و تأمین مالی تروریسم (CFT) نیز بهدقت رعایت میشود. اداره FINTRAC مسئول ثبت و نظارت بر فعالیت ماینینگ است. با این حال، برخی مناطق در سالهای اخیر برای صدور مجوز جدید محدودیتهایی وضع کردهاند.
قزاقستان
قزاقستان با برق ارزان و زیرساخت صنعتی از سال ۲۰۲۱ بهسرعت به یکی از قطبهای استخراج بیت کوین تبدیل شد. این کشور پس از مهاجرت استخراجکنندگان از چین، رشد قابلتوجهی در صنعت ماینینگ تجربه کرد. دولت قزاقستان ابتدا از این رشد حمایت کرد، اما پس از مشکلاتی در مصرف برق، قوانین محدودکنندهای مانند ثبت رسمی مزارع استخراج، مالیاتگیری و سهمیهبندی انرژی اعمال شد.
قرقیزستان
در قرقیزستان، استخراج بیت کوین بهصورت رسمی ممنوع نیست، اما تحت قوانین مالیاتی و انرژی سختگیرانه قرار دارد. دولت این کشور مزارع ماینینگ را ملزم به ثبتنام، پرداخت مالیات و اعلام منابع انرژی مصرفی کرده است. با وجود برق ارزان، عدم شفافیت در سیاستهای بلندمدت باعث شده برخی استخراجکنندگان از ادامه فعالیت در این کشور صرفنظر کنند.
پاراگوئه
پاراگوئه با برق بسیار ارزان حاصل از سد آبی ایتاایپو، مقصد جذابی برای استخراجکنندگان بینالمللی است. دولت این کشور با ارائه مجوز رسمی، در تلاش است تا استخراج بیت کوین را قانونمند کند. مجلس این کشور پیشنویس لایحهای را برای قانونگذاری کامل این صنعت آماده کرده و برخی مناطق، بهویژه در نزدیکی منابع برق، به قطبهای ماینینگ تبدیل شدهاند. چالشهای زیرساختی و کنترل فنی از جمله مسائلی هستند که همچنان وجود دارند.

در کدام کشورها، استخراج بیت کوین پیگرد قانونی دارد؟
در برخی کشورها، استخراج بیت کوین نهتنها ممنوع است بلکه پیگرد قضایی نیز دارد. این کشورها معمولا به دلایل زیستمحیطی، سیاسی یا مالی با این فناوری مخالفت کردهاند. در چنین کشورهایی، حتی دریافت ایردراپ رایگان جدید نیز ممکن است بهعنوان فعالیت غیرقانونی تلقی شود.
مصر
در مصر، بانک مرکزی استفاده از رمز ارزها را بهطور کامل ممنوع اعلام کرده است. استخراج بیت کوین نیز بهعنوان یک فعالیت مالی ممنوع شناخته میشود و در صورت شناسایی، افراد با پیگرد قضایی و جریمههای شدید مواجه میشوند.
الجزایر
قوانین الجزایر بهطور صریح هرگونه استفاده، تملک، مبادله و استخراج ارزهای دیجیتال را غیرقانونی اعلام کردهاند. هر فعالیت مرتبط با بیت کوین در این کشور جرم محسوب میشود و مجازات سنگینی در پی دارد.
بنگلادش
بنگلادش جزو کشورهایی است که استخراج و معامله ارزهای دیجیتال در آن غیرقانونی است. پلیس سایبری این کشور اعلام کرده که با هرگونه فعالیت در حوزه ماینینگ یا خرید و فروش بیت کوین برخورد خواهد شد. ممنوعیتها بیشتر به نگرانیهای پولشویی و بیثباتی مالی مرتبط هستند.
بولیوی
دولت بولیوی از سال ۲۰۱۴ فعالیت در بازار ارزهای دیجیتال را ممنوع کرده است. استخراج بیت کوین بهصورت رسمی پیگرد دارد و بانک مرکزی این کشور هیچگونه فعالیت در زمینه رمز ارزها را به رسمیت نمیشناسد.
چین
چین یکی از بزرگترین کشورهای تولیدکننده بیت کوین بود اما در سال ۲۰۲۱، با صدور ممنوعیت کامل استخراج، مزارع زیادی مجبور به تعطیلی شدند. دلایل این تصمیم شامل مصرف بالای برق، نگرانیهای زیستمحیطی و کنترل مالی دولت بوده است. با وجود مهاجرت بخش بزرگی از استخراجکنندگان به کشورهای دیگر، همچنان برخی فعالیتهای غیرقانونی بهصورت پنهانی در برخی استانها ادامه دارد.
کشورهایی که استخراج بیت کوین در آنها قانونی است
در بسیاری از کشورهای پیشرفته، استخراج بیت کوین فعالیتی قانونی محسوب میشود، مشروط به رعایت مقررات خاص. این کشورها تلاش کردهاند با شفاف بودن قوانین استخراج بیت کوین، نظارت مالی، رعایت مسائل زیستمحیطی و دریافت مالیات، هم فعالیت را قانونی کنند و هم از منافع اقتصادی آن بهرهمند شوند.
از جمله این کشورها میتوان به آمریکا، کانادا، استرالیا، آلمان، فرانسه، ژاپن و سوئیس اشاره کرد. در این کشورها، دریافت مجوز، گزارش عملکرد و ثبت اطلاعات تراکنشها برای استخراجکنندگان الزامی است. در عین حال، استفاده از انرژی تجدیدپذیر و کاهش اثرات محیطی نیز مورد توجه قرار گرفته است.
آینده استخراج بیت کوین در دنیا
با رشد بازارهای مالی دیجیتال، آینده استخراج بیت کوین در مسیرهای مختلفی در حال شکلگیری است. کشورهایی که پیشتر با این فناوری مقابله میکردند، در حال بازنگری قوانین خود هستند. در آینده نزدیک، استفاده از انرژیهای سبز، هوشمند سازی مزارع، تدوین قوانین استخراج بیت کوین و افزایش شفافیت، از عوامل کلیدی رشد این صنعت خواهد بود. از سوی دیگر، کشورهایی که هنوز قانون روشنی ندارند، با مهاجرت سرمایه و کاهش سهم اقتصادی روبهرو خواهند شد.
جمعبندی
در این مقاله، قوانین استخراج بیت کوین را در کشورهایی با سیاستهای متفاوت بررسی کردیم. برخی کشورها مانند قرقیزستان، استخراج را مجاز اعلام کردهاند اما شرایطی مانند پرداخت مالیات و کنترل مصرف برق را در نظر گرفتهاند. برخی دیگر مانند الجزایر، هرگونه استفاده از رمز ارزها را غیرقانونی دانستهاند. در صورت تمایل به دریافت اطلاعات بهروزتر درباره بازار ماینینگ یا آموزشهای مرتبط با استخراج و قوانین آن، پیشنهاد میکنیم به سایر مطالب وبلاگ مراجعه کنید و مطالب مرتبط را دنبال نمایید.