به احترام نیم‌قرن روشنی؛ در ستایش استاد عبدالعظیم پویا / به مناسبت زادروز یکی از ستارگان فرهنگ و تاریخ میبد و یزد

آسیانیوز ایران / یزد ؛ دوم مرداد، نه فقط روز تولد یک فرد، بلکه سالروز ظهور یکی از استوانه‌های فرهنگ مکتوب، حافظان خاطره بومی، و خادمان خاموش تمدن ایران‌زمین است؛ روزی که استاد عبدالعظیم پویا، پژوهشگر برجسته، مورخ نامدار و خادم راستین میراث فرهنگی یزد، چشم به جهان گشود.

در دنیایی که بسیاری به مصرف لحظه‌ها عادت کرده‌اند، مردانی چون پویا، لحظه‌ها را به حافظه‌ی تاریخی، زیلوهای معنوی و دست‌نوشته‌های تمدنی بدل کرده‌اند. بیش از پنجاه سال، در میدان فرهنگ، قلم در دست، دل در سینه، گام در راه، و نگاه به فردا.

 سرفصل‌های یک زندگی فرهنگی

استاد پویا نه تنها پژوهشگر تاریخ، که معمار آینده‌ی فرهنگی یزد بوده است. ده‌ها جلد کتاب و صدها مقاله تنها بخش کوچکی از میراث علمی اوست. اما کارنامه او را نمی‌توان فقط با عدد و آمار سنجید؛ باید آن را در نفس‌کشیدن هنرستان‌های هنری، تپش دانشگاه آزاد میبد، زمزمه زیلوبافان، و قوام فرهنگ‌نامه‌های محلی جست‌وجو کرد.

او در دوره‌ای که فرهنگ محلی، در گرد و غبار فراموشی گم می‌شد، پرچم‌دار بازگشت به خویش شد:

            •           بنیان‌گذار هنرستان‌های هنرهای تجسمی در یزد و میبد

            •           مؤسس انجمن یاوران یادگاری فرهنگی میبد

            •           مدیرعامل بنیاد میبدی

            •           از پیشگامان احیای رشته ایران‌شناسی در دانشگاه آزاد

            •           سردبیر فصلنامه “فرهنگ یزد” و حامی گفتمان علمی بومی

هر خط از آثارش، نقشه راهی است برای آنان که می‌خواهند شهر را، تاریخ را، و خویش را دوباره بیابند.

🏺 نگاه به ریشه‌ها؛ بازگشت به اصالت

در عصری که سرعت، هویت را بلعیده است، استاد پویا ایستاد و ایستادگی را به ما آموخت. او به ما گفت که زیلو فقط یک فرش نیست، بلکه روایتی است از تاریخ و هنرِ بافندگانِ بی‌نام‌ونشان.

با تلاش خستگی‌ناپذیر او و همفکرانش، زیلو و گلیم‌بافی نه‌تنها از فراموشی رهایی یافتند، بلکه به ثبت جهانی نیز نزدیک شدند. او نشان داد که تاریخ، فقط قصه شاهان نیست؛ تاریخ، لایه‌های درهم‌تنیده‌ی مردم و خاک و هنر است.

نامی که جهانی خواهد شد

نقش استاد پویا در برگزاری کنگره بین‌المللی رشیدالدین میبدی گواهی است بر باور ریشه‌دار او به پیوستگی محلی و جهانی. او نه‌تنها عاشق میبد بود، بلکه مدافع آن در سطح بین‌الملل شد؛ کسی که می‌خواست میبد را از حاشیه به مرکز توجه تاریخ‌نگاری ایرانی بازگرداند.

  جمع‌بندی؛ قدردانی از چراغ‌ها

امروز که دوباره نام استاد عبدالعظیم پویا را بر زبان می‌آوریم، تنها به مناسبت یک زادروز نیست؛ یادآوری این حقیقت است که چراغ‌هایی در این سرزمین هست که با دست خویش، مسیر آیندگان را روشن می‌کنند.

او نه فقط یک پژوهشگر، که «یک حافظه زنده»، «یک پیام‌رسان بی‌ادعا» و «یک آموزگار بی‌تریبون» است.

باشد که این سرزمین، قدر چراغ‌هایش را بیشتر بداند