آسیانیوز ایران؛ سرویس اجتماعی:
ساعاتی پیش، زمینلرزهای به بزرگی ۳.۲ ریشتر، منطقه پیشوا در استان تهران را لرزاند. این زلزله که کانون آن در عمق ۸ کیلومتری زمین و در نزدیکی ورامین ثبت شده، در ساعت ۰۴:۳۷ بامداد جمعه رخ داد و ساکنان مناطق شرق تهران را به وحشت انداخت.
هشدار جدی زمین شناسان
دکتر مهدی زارع، استاد برجسته زمینشناسی و زلزلهشناس، با اشاره به این که این زمینلرزه روی گسل فعال پیشوا رخ داده است، هشدار داد که این رویداد ممکن است نشانهای از تحریک گسل و وقوع زلزلهای بزرگتر باشد. او گفت: "پیشوا گسل خاموشی نیست و این لرزهها میتوانند زنگ خطری جدی باشند."
چرا این زلزله نگرانکننده است؟
زارع به دو عامل خطرناک اشاره کرد:
- فقدان زلزلههای بزرگ در چند قرن اخیر در این منطقه که باعث انباشت انرژی در گسل شده است.
- فرونشست شدید زمین در دشت ورامین که میتواند گسلهای منطقه را تحریک کند.
آیا تهران برای زلزله بزرگ آماده است؟
با توجه به جمعیت بالا و ساختوسازهای غیراصولی در مناطق شرقی تهران، وقوع زلزلهای شدیدتر میتواند فاجعهبار باشد. آیا مسئولان برای این سناریو آمادهاند؟
کشوری که برای زلزله و جنگ همیشه آماده است:
تصور کنید کشوری آنقدر پناهگاه داشته باشد که نهتنها برای تمام شهروندانش، بلکه برای چند میلیون نفر اضافه هم جا باشد! این تصویر خیالی نیست، واقعیت سوئیس امروز است. طبق آخرین گزارش اداره حفاظت مدنی سوئیس، این کشور ۳۷۰ هزار پناهگاه دارد که ۳۶۰ هزار مورد آن در خانههای شخصی و ۹ هزار مورد عمومی است. در مجموع، این پناهگاهها گنجایش ۸.۷ میلیون نفر را دارند، در حالی که جمعیت سوئیس تنها ۸.۶ میلیون نفر است! راز این آمادگی بینظیر به قانونی برمیگردد که در دوران جنگ سرد تصویب شد: هر ساختمان جدید باید یا پناهگاه خصوصی داشته باشد یا در ساخت پناهگاه عمومی مشارکت کند. جالب اینجاست که این قانون نهتنها لغو نشده، بلکه دائماً بهروزرسانی میشود.
آیا این مدل برای کشورهای دیگر هم قابل اجراست؟
سوئیس ثابت کرده که ایمنی شهروندان را میتوان با قوانین هوشمند تضمین کرد. حالا سؤال اینجاست: چرا دیگر کشورها، بهویژه کشورهای زلزلهخیز، چنین سیاستی را الگو قرار نمیدهند؟ سوئیس با ۳۷۰ هزار پناهگاه شخصی و عمومی، گنجایشی ۱۱۴٪ بیشتر از جمعیت خود دارد! راز این آمادگی در قانونی قدیمی از دوران جنگ سرد نهفته است که هنوز هم اجرا میشود.
چرا سوئیس اینقدر روی پناهگاهها سرمایهگذاری کرده؟
-
موقعیت جغرافیایی
اگرچه سوئیس کشوری بیطرف است، اما در قلب اروپا قرار دارد.
-
درسهای تاریخی
خاطره جنگهای جهانی باعث شد سوئیس به فکر ایمنی شهروندانش باشد.
قانون پناهگاه اجباری چگونه کار میکند؟
-
برای خانههای شخصی
هر مالک باید پناهگاهی با استانداردهای مشخص (ضد انفجار، سیستم تهویه، ذخیره آب و غذا) بسازد.
-
برای آپارتمانها
سازندگان یا باید در هر واحد پناهگاه بسازند یا هزینه ساخت پناهگاه عمومی را بپردازند.
مزایای این سیستم چیست؟
-
توزیع عادلانه هزینه
بار مالی بهجای دولت، بر دوش سازندگان و مالکان است.
-
کاهش تلفات احتمالی
در صورت بروز بحران (حتی همهگیری)، این پناهگاهها میتوانند به عنوان مراکز قرنطینه استفاده شوند.
آیا این مدل برای ایران قابل اجراست؟
-
چالشها
هزینه بالا، مقاومت سازندگان، و نظارت ضعیف.
-
فرصتها
ایران با خطر زلزله و جنگ روبروست. شروع با ساختمانهای دولتی و بیمارستانها میتواند گام اول باشد.