سلاح بانک مرکزی علیه تورم: قفل کردن گردش پول به سبک لبنان!

آسیانیوز ایران؛ سرویس اقتصادی:

پوریا زرشناس - دکترای اقتصاد انرژی های تجدیدپذیر

بانک مرکزی ایران در اقدامی عجیب، به جای مهار ریشه‌های تورم، به جنگ گردش پول رفته است. محدودیت‌های فزاینده در انتقالات بانکی، سقف‌های کارت به کارت و ممنوعیت‌های برداشت، نشان‌دهنده تلاش نهادهای مالی برای کاهش سرعت گردش پول در جامعه است.

نسخه ای که اشتباه اجرا می‌شود

در حالی که نظریه‌های اقتصادی کلاسیک مانند مدل کینز کنترل گردش پول را به عنوان یک ابزار ضدتورمی معرفی می‌کنند، اما این نسخه وقتی جواب می‌دهد که همراه با اصلاحات ساختاری باشد. بانک مرکزی ایران اما تنها به بخش سرکوبگر این نظریه چسبیده است.

زنگ‌های خطر لبنانی

تجربه تلخ لبنان که با محدودیت‌های بانکی مشابه، اقتصاد خود را به ورطه نابودی کشاند، امروز به عنوان الگویی هشداردهنده برای ایران عمل می‌کند. وقتی مردم نتوانند از سیستم بانکی استفاده کنند، کل اقتصاد به سمت بازارهای غیررسمی و نقدی سوق پیدا می‌کند.

بحرانی که در راه است

کارشناسان هشدار می‌دهند ادامه این روند می‌تواند به رکود عمیق، ورشکستگی گسترده کسب‌وکارها و خروج کامل اعتماد از سیستم بانکی بینجامد. اقتصاد ایران در آستانه تجربه شرایطی است که لبنان سال‌هاست با آن دست به گریبان است.

مکانیسم اشتباه کنترل تورم

• محدودیت مکانیزم های پولی فعلی
• سقف انتقالات کارت به کارت
• مشکل در برداشت از شرکت‌های آنلاین
• مالیات بر سوداگری

تأثیرات کوتاه‌مدت

• کاهش ظاهری نقدینگی در گردش
• کاهش موقت فشار تورمی

پیامدهای بلندمدت

• رکود عمیق تولید
• فرار سرمایه‌ها به بازارهای غیررسمی
• از بین رفتن اعتماد به سیستم بانکی

مقایسه با تجربه لبنان

• محدودیت برداشت روزانه به 100 دلار
• صف‌های طولانی بانکی
• سقوط کامل ارزش پول ملی
• ورشکستگی سیستم بانکی

هشدارهای کارشناسی

1. تبدیل اقتصاد به سیستم نقدی
2. افزایش فساد مالی
3. رشد بازارهای زیرزمینی
4. کاهش شدید سرمایه‌گذاری

راهکارهای جایگزین

• اصلاح نظام بانکی
• کنترل کسری بودجه دولت
• شفافیت مالی
• مهار رشد نقدینگی واقعی