سرویس اجتماعی آسیانیوز ایران:
«نود دادن» چیست و از کجا آمد؟
در فارسی آنلاین، «نود» و «نود دادن» وامواژههایی از nude و عبارت «send nudes» هستند؛ «نود دادن» یعنی ارسال تصاویر برهنه/نیمهبرهنه (معمولاً خصوصی) برای فردی دیگر. این معنا در واژهنامههای عامیانه و محتوای توضیحی وب فارسی و پرسش و پاسخهای کاربری تثبیت شده است.
در انگلیسی، «send nudes» بهعنوان یک عبارت اسلنگ رایج است که هم معنای درخواستی مستقیم دارد و هم بهصورت میم اینترنتی بهکار میرود.
«نود» در فارسی معیار، عدد ۹۰ هم هست و در متون لغوی قدیم معنای دیگری داشته؛ اما در کاربرد اینترنتی امروز، بیشترین بسامد با معنای برگرفته از nude است و با «آرایش نود» (Nude Makeup) نیز خلط میشود.
الگوهای کاربرد و بسترهای استفاده
بیشترین کاربرد «نود دادن/خواستن» در پیامرسانها و دایرکت شبکههای اجتماعی است و بهشکل کنش خصوصی رخ میدهد؛ در گفتار کاربری فارسی نیز این معنا تثبیت شده است. در سطح بینالمللی، «send nudes» از پیام مستقیم تا شوخیها و میمها در گردش است.
ریسکها: از افشای بدون رضایت تا سکستورتیشن و دیپفیک
خطر اصلی، ازدستدادن کنترل بر محتوا و «انتشار بدون رضایت» است؛ این امر میتواند به آسیبهای روانی–اجتماعی و فشارهای reputational منجر شود. منابع فارسی هشدارهای عمومی درباره ارسال «نود» منتشر کردهاند.
سکستورتیشن (اخاذی جنسی) یعنی تهدید به انتشار محتوای جنسی برای باجگیری (پول/محتوای بیشتر/تداوم رابطه). نهادهای رسمی امنیتی و مراکز ایمنی اینترنت، افزایش نگرانکنندهٔ این پدیده را گزارش میکنند و گامهای مقابله را آموزش میدهند.
پیوند با دیپفیک: گزارشهای رسانهای نشان میدهد که دستکاریهای مولد (AI) میتوانند تصاویر برهنهٔ غیرواقعی بسازند و به اهرم اخاذی بدل شوند.
خبرها و هشدارهای اخیر در بریتانیا و دیگر کشورها از رشد پروندههای اخاذی مبتنی بر «نود» حکایت دارد.
سیاستهای پلتفرمها (X/اینستاگرام/تلگرام)
X (توییتر سابق): «محتوای بزرگسالِ توافقی» با برچسبگذاری و عدم نمایش برجسته مجاز است؛ انتشار در محلهای بسیار قابلدید (پروفایل/بنر) ممنوع و برای کودکان کاملاً ممنوع است. این سیاست در ۲۰۲4 رسمیتر و رسانهای شد.
متا (اینستاگرام/فیسبوک): نمایش برهنگی و فعالیت جنسی محدود است؛ علاوه بر آن، «درخواست یا عرضهٔ محتوای جنسی/پورنوگرافی» ذیل سیاست «درخواست جنسیِ بزرگسال» ممنوع میشود.
تلگرام: پخش پورنوگرافی در کانالها/گروههای عمومی و هرگونه محتوای جنسی مرتبط با کودکان ممنوع است و نظام گزارشدهی و حذف دارد؛ در عین حال، بحث درباره تساهل بیشتر در چتهای خصوصی و چالشهای اجرایی مطرح است.
چشمانداز حقوقی و تفاوتهای قضایی
قوانین ناظر بر «تولید/توزیع/نگهداری تصاویر برهنهٔ افراد زیر ۱۸ سال» در بسیاری از کشورها بسیار سختگیرانه است (جرائم شدید حتی برای صرفِ نگهداری). مثال: ایالت میشیگان.
در ایران، برخورد قضایی با «محتوای خلاف عفت عمومی» در فضای مجازی مسبوق به سابقه است؛ گزارشهای رسانهای خارجی از پروندههای متعدد مرتبط با «تخلفات اخلاقی» و بازداشتها خبر دادهاند. (این بخش ناظر به چارچوب کلی و نه تفسیر مادهٔ مشخص است.)
در پژوهشهای دانشگاهی درباره رفتار جنسی آنلاین نوجوانان ایرانی، به سختگیریهای قانونی و پیامدهای اجتماعی اشاره شده است.
فرهنگ و واژگان مرتبط در وب فارسی
پرسشهای کاربری و پاسخهای جمعی (فرومها/سوشال) نشان میدهد «نود دادن» بهطور غالب معادل «ارسال عکس لخت/نیمهلخت» درک میشود و گاه با «نود=۹۰» یا «نود=آرایش نود» اشتباه گرفته میشود. پوششهای محتوایی فارسی (وبسایتهای سبک زندگی/فرهنگ عامه) نیز همین معنا را بازتاب دادهاند.
توصیههای ایمنی عملی
- برای افراد زیر ۱۸ سال: مطلقاً ارسال/دریافت نکنید. قوانین عموماً جرمانگارانه و سنگین است.
- بدون رضایت، هرگز ارسال نکنید و هرگز ذخیره/بازنشر نکنید. (قوانین و سیاستهای پلتفرمها، و نیز پیامدهای اخلاقی/اجتماعی.)
- نشانههای سکستورتیشن: اصرار به انتقال گفتگو به اپ ناشناس، تهدید به افشا، درخواستهای فزاینده. در این صورت: قطع ارتباط، اسکرینشات امن، گزارش به پلتفرم/نهادهای مربوط و در صورت امکان، مشورت با متخصص.
- دیپفیک/هویت جعلی: از ارسال هر محتوای حساس—even موقت—اجتناب کنید؛ تصاویر پروفایل و تعاملات غیرعادی را جدی بگیرید.
جمعبندی
«نود دادن» در فارسی سایبری امروز، وامگیریِ مستقیم از nude/send nudes است و معنای تثبیتشدهٔ «ارسال محتوای برهنه» دارد. با این حال، قرار گرفتن در تقاطعِ فرهنگ دیجیتال، حقوق، امنیت و تکنولوژی (از سیاستهای پلتفرم تا دیپفیک) باعث میشود هرگونه «درخواست/ارسال» صرفاً یک کنش زبانی نباشد؛ بلکه اقدامی پرریسک با پیامدهای بالقوهٔ حقوقی و روانی–اجتماعی. کنشگران رسانهای و کاربران باید بهروزترین سیاستهای پلتفرمها را بشناسند و اصول ایمنی را رعایت کنند./