آسیانیوز ایران؛ سرویس اجتماعی:
آتشسوزی گسترده در تالاب بینالمللی هورالعظیم، بار دیگر نفسهای استان خوزستان را به شماره انداخته است. دود غلیظ ناشی از این حادثه که از روز گذشته آسمان مناطق غربی استان را درنوردیده، مقامات را وادار به اتخاذ تصمیمی فوری برای حفظ سلامت شهروندان کرده است. کارگروه اضطرار آلودگی هوای خوزستان، در اقدامی پیشگیرانه، آغاز فعالیت کلیه ادارات و دستگاههای دولتی در شش شهرستان مهم استان شامل هویزه، دشتآزادگان، اهواز، کارون، باوی و حمیدیه را برای فردا، سهشنبه، به مدت دو ساعت به تعویق انداخت.
این تصمیم که با هدف کاهش ترددهای غیرضروری و قرارگیری کمتر افراد در معرض هوای آلوده اتخاذ شده، نهادهای بهداشتی، امدادی و خدماترسان را شامل نمیشود و این دستگاهها مطابق روال عادی به خدماترسانی خود ادامه خواهند داد. این حادثه یک بار دیگر آسیبپذیری استان خوزستان در برابر بحرانهای زیستمحیطی و لزوم داشتن برنامهای جامع برای مقابله با پیامدهای آن را به خوبی نشان میدهد. این تصمیم را میتوان از چند منظر مدیریت بحران، بهداشت عمومی و اقتصادی-اجتماعی تحلیل کرد:
تحلیل مدیریت بحران
اتخاذ تصمیم "تأخیر در آغاز فعالیت ادارات" یک اقدام کنترلی غیرمستقیم است. هدف اصلی این است که با کاهش قابل توجه ترددهای شغلی در ساعات اوج آلودگی (صبحگاه)، از مواجهه جمعیت زیادی از شهروندان با هوای آلوده جلوگیری شود. این تصمیم نشاندهنده درک درست کارگروه اضطرار از مدیریت ریسک است: آنها به جای مقابله با منبع آلودگی (که احتمالاً در خاک عراق و کنترل آن سخت است)، بر کاهش تأثیر آن بر سلامت مردم متمرکز شدهاند. معافیت نهادهای امدادی و بهداشتی نیز نشان از تفکیک منطقی اولویتها دارد.
تحلیل بهداشت عمومی
دود ناشی از آتشسوزی تالابها حاوی ذرات ریز (PM2.5 و PM10) و گازهای خطرناکی است که میتواند باعث تشدید بیماریهای قلبی-تنفسی، سوزش چشم و گلو و مشکلات جدی برای گروههای حساس (کودکان، سالمندان، بیماران) شود. تصمیم برای دیرتر شروع کردن کار ادارات، یک اقدام محافظتی است که هدف آن کاهش مواجهه جمعی با این آلایندهها است. توصیه به "خودداری از تردد غیرضروری" نیز مکمل این سیاست است.
تحلیل اقتصادی-اجتماعی
این تصمیم، هرچند ضروری، هزینه اقتصادی دارد. دو ساعت تعطیلی ادارات دولتی به معناز از دست رفتن ساعتکاری و کاهش بهرهوری در بخش دولتی است. همچنین ممکن است بر ارائه برخی خدمات به مردم نیز تأثیر بگذارد. با این حال، این هزینه در مقایسه با هزینههای ناشی از افزایش بیمارستانگیریها و غیبت نیروی کار به دلیل بیماری (چه در بخش دولتی و چه خصوصی) ناچیز است. این تصمیم یک ترجیح منطقی بین دو گزینه ادامه کار عادی با ریسک بالا و کاهش کار با پایینتر است.
تحلیل اکولوژیک و بینالمللی
تکرار چنین حوادثی (آتشسوزی در هورالعظیم) نشان از یک بحران اکولوژیک فرامرزی دارد. تالاب هورالعظیم یک اکوسیستم مشترک بین ایران و عراق است و مدیریت آن نیازمند همکاریهای دو جانبه و منطقهای است. عدم وجود یک مکانیزم کارآمد برای پیشگیری و اطفای به موقع حریق در بخش عراقی، استان خوزستان را به طور مداوم در معرض این تهدید زیستمحیطی قرار میدهد. این موضوع، لزوم دیپلماسی محیطزیست را بیش از پیش آشکار میسازد.