آسیانیوز ایران؛ سرویس فرهنگی هنری:
احمد پژمان، یکی از تأثیرگذارترین چهرههای موسیقی کلاسیک ایران، در ۷ شهریورماه ۱۴۰۴ در لسآنجلس آمریکا در سن ۹۰ سالگی درگذشت. او که به دلیل ابتلا به بیماری، چند هفته پیش از مرگ تحت درمان بود، میراثی غنی از آثار موسیقایی را از خود به جای گذاشته است. پژمان در طول حیات هنری خود، آثاری چون اپرای «جشن دهقان»، «دلاور سهند» و «سمندر» را خلق کرد که اجراهای آنها در تالار رودکی تهران، تحولی در عرصه اپرا و موسیقی کلاسیک ایران ایجاد کرد. علاوه بر این، موسیقی فیلمهای شاخصی مانند «شازده احتجاب» به کارگردانی بهمن فرمانآرا، از جمله کارهای ماندگار اوست.
تحصیلات احمد پژمان
وی که تحصیلات موسیقی خود را در آکادمی موسیقی وین و دانشگاه کلمبیا گذرانده بود، پس از بازگشت به ایران، به عنوان استاد دانشگاه تهران و آهنگساز تالار رودکی به فعالیت پرداخت. نقش او در تربیت نسلهای جوان موسیقی ایران، از جمله مهمترین دستاوردهای حیات هنری او به شمار میرود. در سالهای اخیر، پژمان در آمریکا زندگی میکرد، اما هیچگاه ارتباط خود با فضای هنری ایران قطع نکرد. درگذشت او نه تنها برای جامعه موسیقی ایران، بلکه برای تمامی علاقهمندان به هنر در سراسر جهان ضایعهای بزرگ محسوب میشود.
تحلیل زندگی و آثار احمد پژمان
احمد پژمان را میتوان از جمله معدود آهنگسازان ایرانی دانست که موفق شدند موسیقی کلاسیک غربی را با عناصر موسیقی ایرانی تلفیق کنند و آثاری خلق کنند که هم در عرصه بینالمللی قابل درک باشد و هم ریشه در فرهنگ ایرانی داشته باشد. تحصیلات او در آکادمی موسیقی وین و دانشگاه کلمبیا، پایههای فنی قدرتمندی برای او ایجاد کرد، اما هرگز باعث نشد که او از اصالت موسیقی ایرانی فاصله بگیرد.
اپراهای احمد پژمان
اپراهای پژمان، از جمله «دلاور سهند»، نشاندهنده علاقه او به استفاده از مضامین epics ایرانی و ترکیب آنها با فرمهای کلاسیک غربی است. در این اثر، او از سازهای ایرانی و غربی به صورت همزمان استفاده کرد و توانست فضایی منحصر به فرد خلق کند. علاوه بر این، موسیقی فیلم «شازده احتجاب» — بر اساس رمان هوشنگ گلشیری — نمونهای درخشان از توانایی او در همراهی با فضای داستانی و تقویت حس دراماتیک اثر است. پژمان همچنین به عنوان یک معلم، نقش تعیینکنندهای در شکلگیری نسلهای بعدی موسیقیدانان ایرانی داشت. بسیاری از شاگردان او امروز از چهرههای شاخص موسیقی ایران هستند و آموزههای او را در آثار خود ادامه دادهاند. در سالهای اخیر، اگرچه او در آمریکا زندگی میکرد، اما همچنان به خلق اثر ادامه میداد و ارتباط خود با ایران را حفظ کرده بود. درگذشت او پایان یک فصل درخشان از موسیقی کلاسیک ایران است، اما آثار او به عنوان میراثی فرهنگی برای نسلهای آینده باقی خواهد ماند.
آسیانیوز ایران، این ضایعه را به جامعه هنری ایران
تسلیت و تعزیت عرض کرده
و آرزوی صبری جمیل برای خانواده آن مرحوم
از درگاه حضرت حق آرزومندیم.