آسیانیوز ایران؛ سرویس اجتماعی:
ابهامات درباره سرنوشت قضایی امیرحسین مقصودلو، خواننده معروف معروف به «تتلو»، با توضیح جدید قوه قضاییه روشن شد. این نهاد به صورت رسمی اعلام کرد که عفو معیاری گسترده اخیر—که به مناسبت ۱۷ ربیعالاول و با موافقت رهبر انقلاب اجرایی شد—شامل حال تتلو نمیشود. دلیل این استثنا، ماهیت مجازات تعیین شده برای تتلو است. قوه قضاییه تصریح کرد که در عفو اخیر، «جرائم مستوجب مجازات حدی» از شمول عفو خارج شدهاند. از آنجایی که حکم صادر شده برای تتلو از جمله مجازاتهای حدی (اعدام) محسوب میشود، وی در لیست مشمولین این عفو قرار نمیگیرد. اما این به معنای بسته شدن کامل راه عفو نیست. قوه قضاییه در ادامه توضیح داد که پرونده تتلو مسیر جداگانه و خاص خود را طی میکند. پیش از این و بر اساس اعلام اصغر جهانگیر، سخنگوی این قوه، با احراز توبه تتلو در دادگاه، پرونده وی در نهم شهریور ماه به دفتر ریاست قوه قضاییه ارسال شده است. در اين مسیر جدید، در صورت پذیرش درخواست توسط ریاست قوه قضاییه، موضوع عفو او به صورت موردی از مقام رهبری درخواست خواهد شد. بنابراین، آینده قضایی تتلو به تصمیمی خارج از چارچوب عفوهای عمومی وابسته است. این تصمیم و توضیحات قوه قضاییه را میتوان از چند منظر کاملاً فنی و استراتژیک تحلیل کرد:
۱. تمایز قاطع بین «عفو معیاری» و «عفو موردی»
: قوه قضاییه با این توضیح، یک خط روشن بین دو مکانیسم متفاوت عفو ترسیم میکند:
-
عفو معیاری (General Amnesty)
یک عفو گسترده که بر اساس معیارهای کلی (مانند نوع جرم، میزان مجازات، رفتار زندانی) اعمال میشود و جرائم خاصی (مانند حدود) را معمولا مستثنی میکند.
-
عفو موردی (Individual Pardon)
یک درخواست خاص برای یک فرد خاص که خارج از فرآیند عفو عمومی و معمولا پس از احراز شرایطی مانند «توبه» به پیشنهاد رئیس قوه قضاییه و موافقت رهبری اعمال میشود. تتلو در این دسته قرار میگیرد.
۲. اهمیت مفهوم «توبه» در فقه قضایی ایران
کلید اصلی در پرونده تتلو، مفهوم «توبه» است. در فقه اسلامی، توبه صادقانه میتواند موجب سقوط مجازات حدی شود. قوه قضاییه قبلاً اعلام کرده که «توبه» تتلو در دادگاه «احراز» شده است. این یک گام حقوقی بسیار مهم و پیشنیاز ارسال پرونده به ریاست قوه برای درخواست عفو است.
۳. مدیریت انتظارات عمومی و رسانهای
این توضیح قوه قضاییه یک حرکت ارتباطی هوشمندانه است. با پایان دادن به گمانهزنیها، این نهاد اجازه نمیدهد که بحث عمومی در مورد عفو معیاری—که یک اقدام مثبت عمومی است—تحت الشعاع یک پرونده جنجالی قرار گیرد.
۴. حفظ اعتبار عفو عمومی
مستثنی کردن جرائم سنگین از عفوهای عمومی، به حفظ اعتبار و جدیت این جرائم در نظام قضایی کمک میکند. اعطای عفو عمومی به مجرمان حدی میتواند این پیام غلط را ارسال کند که سنگینی این جرائم کم شده است.
۵. پیچیدگی پروندههای رسانهای
پرونده تتلو به دلیل شهرت وی، یک پرونده بسیار حساس رسانهای است. قوه قضاییه تحت فشار است تا بین اجرای قانون و ملاحظات عمومی تعادل برقرار کند. این توضیح نشان میدهد که این نهاد ترجیح میدهد بر روند قانونی تأکید کند تا بحثهای احساسی.
۶. آینده پرونده
آینده این پرونده حالا به طور کامل در اختیار ریاست قوه قضاییه و سپس مقام رهبری است. آنها باید بین ملاحظات مختلف:
- احراز صحت توبه
- تأثیر اجتماعی تصمیم (چه در صورت عفو و چه در صورت عدم عفو)
- حفظ اقتدار دستگاه قضایی
نتیجه تحلیل
این تصمیم قوه قضاییه یک تصمیم کاملا فنی و تخصص محور است که بر اساس قوانین موجود گرفته شده. این نهاد به وضوح نشان میدهد که برای پروندههای حساس نیز قوانین عمومی را به صورت یکسان اعمال میکند و از ایجاد «حقوق ویژه» برای چهرههای مشهور خودداری میکند. آینده پرونده تتلو حالا در گروی یک تصمیم سیاسی-قضایی در بالاترین سطح خواهد بود که تابع ملاحظاتی فراتر از متن قانون است.