آسیانیوز ایران؛ سرویس سیاسی:
خاورمیانه یک بار دیگر در آستانه یک بحران بزرگ قرار دارد. پس از دههها درگیری نیابتی، اکنون نشانههایی از تبدیل شدن این تقابل به یک جنگ تمامعیار بین ایران و اسرائیل به چشم میخورد. رویارویی مستقیم خرداد ۱۴۰۴ که با تبادل حمله موشکی بین دو کشور همراه بود، تنها پیشدرآمدی از یک درگیری بالقوه بزرگتر بود. با وجود آتشبس شکننده تابستان گذشته، تنشها نه تنها کاهش نیافته بلکه با تشدید تحرکات نظامی دو طرف و ادامه برنامه هستهای ایران، منطقه را به لبه پرتگاه کشانده است. اسرائیل دستیابی ایران به سلاح هستهای را "خط قرمز" خود اعلام کرده و ایران نیز به تقویت توان بازدارندگی خود ادامه میدهد.
این گزارش به تحلیل عمیق عوامل محرک احتمالی جنگ، توان نظامی دو طرف و سناریوهای ممکن برای آینده منطقه میپردازد. کارشناسان هشدار میدهند که درگیری مستقیم بین ایران و اسرائیل میتواند به فاجعهای منطقهای با پیامدهای جهانی بینجامد. در ادامه، با بررسی منابع مختلف و تحلیلهای کارشناسی، به این پرسش کلیدی پاسخ میدهیم: آیا جنگ ایران و اسرائیل اجتنابناپذیر است؟
تحلیل بحران ایران و اسرائیل: از بازدارندگی تا جنگ تمامعیار
۱. تغییر پارادایم راهبردی
- گذار از «جنگ در سایه» به رویارویی مستقیم پس از حادثه خرداد ۱۴۰۴
- شکسته شدن تابوی درگیری مستقیم و ایجاد سابقه خطرناک
- تغییر معادلات امنیتی منطقه و بیاثر شدن مکانیسمهای بازدارندگی سنتی
۲. عوامل محرک جنگ
-
برنامه هستهای ایران
اسرائیل به طور مکرر تأکید کرده که اجازه نخواهد داد ایران به سلاح هستهای دست یابد
-
اهداف نیمهتمام
عدم توقف کامل برنامه هستهای ایران از دیدگاه اسرائیل
-
تحرکات نظامی
رزمایشهای گسترده دو طرف و آزمایشهای موشکی ادامه دارد
-
نقش بازیگران خارجی
تغییر مواضع قدرتهای جهانی میتواند تعادل منطقه را برهم زند
3. توان نظامی مقایسهای
-
ایران
برتری در موشکهای بالستیک (بیش از ۳۰۰۰ فروند) و نیروهای نیابتی
-
اسرائیل
برتری در فناوری هوایی، سایبری و دفاع موشکی (گنبد آهنین)
-
نقش قدرت بازدارندگی
هر دو طرف به دنبال افزایش توان بازدارندگی خود هستند
4. پیامدهای منطقهای و جهانی
- اختلال در عرضه نفت جهانی و افزایش قیمت انرژی
- گسترش دامنه درگیری به سایر کشورهای منطقه
- بحران بشری و آوارگی گسترده
- تهدید امنیت دریانوردی در خلیج فارس
5. راههای جلوگیری از جنگ
- تقویت دیپلماسی بینالمللی و مکانیسمهای اعتمادسازی
- بازگشت به برجام یا چارچوبهای جدید توافق هستهای
- ایجاد کانالهای ارتباطی غیرمستقیم برای کاهش سوءتفاهم