افزایش تمایل به مصرف پیپ و سیگاربرگ در بین جوانان بریتانیا !
در سالهای اخیر روندی غیرمنتظره در رفتار مصرف دخانیات در بریتانیا مشاهده شده است. افزایش تمایل به مصرف پیپ و سیگار برگ در بین جوانان توجه رسانهها، پژوهشگران و حتی فروشندگان دخانیات را به خود جلب کرده است.
طبق دادههای منتشر شده در مجلهی Nicotine & Tobacco Research، مصرف محصولات تنباکوی غیرسیگاری همچون پیپ و سیگار برگ از اوایل سال ۲۰۲۰ رشدی چشمگیر داشته است. آمارها نشان میدهد که تعداد مصرفکنندگان این محصولات در انگلستان از حدود ۲۱۰ هزار نفر به یک میلیون نفر در سال ۲۰۲۲ رسیده و اگرچه کمی کاهش یافته، همچنان در سپتامبر ۲۰۲۳ به ۷۷۳ هزار نفر رسیده است.
اما پرسش اصلی اینجاست: چه کسانی این محصولات را مصرف میکنند و چرا جوانان بیش از پیش به سمت پیپ و سیگار برگ جذب شدهاند؟
کاهش سیگار، افزایش پیپ و سیگار برگ
از سال ۲۰۱۱ تاکنون، آمار سیگار کشیدن در میان نوجوانان بریتانیایی به طور مداوم کاهش یافته است. همانطور که بارها شنیدهایم، سیگار برای سلامتی مضر است و موج آگاهیرسانی در دههی اخیر نقش مهمی در کاهش تمایل به آن داشته است.
اما در کنار این کاهش، محصولات دخانی غیرسیگاری مسیری متفاوت را طی کردهاند. بر اساس پژوهشها، جوانان بریتانیایی بیش از سایر گروههای سنی به سمت پیپ و سیگار برگ کشیده شدهاند. در سپتامبر ۲۰۲۳ حدود ۳.۲ درصد از جوانان ۱۸ ساله مصرفکنندهی این محصولات بودند؛ در حالیکه این عدد در سال ۲۰۱۳ تنها ۰.۱۹ درصد بوده است. در مقابل، تنها ۱.۱ درصد از افراد ۶۵ ساله چنین محصولاتی مصرف میکردند.
تغییر تصویر سنتی پیپ و سیگار برگ
تا همین چند سال پیش، وقتی از پیپ حرف زده میشد، تصویری در ذهن نقش میبست: مردی مسن با ریشهای سفید، نشسته بر ایوانی چوبی کنار دریا، آرام و متفکر. سیگار برگ نیز بیشتر یادآور مدیران ثروتمند والاستریت یا ستارههای کلاسیک هالیوود بود.
اما به گفتهی کوین گادبی، سردبیر مجلهی Pipes در ایالات متحده، این تصویر دیگر متعلق به گذشته است. او میگوید: «بخش بزرگی از مخاطبان ما افراد ۲۵ تا ۳۵ ساله هستند.» این تغییر نشان میدهد که پیپ و سیگار برگ به بخشی از سبک زندگی نسل جدید تبدیل شدهاند.
انگیزه جوانان: تمایز، تجربه متفاوت و تأثیر رسانهها
اما چرا جوانان به سراغ پیپ و سیگار برگ میروند؟
- تمایز از دیگران: بسیاری از جوانان به دنبال تجربهای متفاوت هستند. مصرف پیپ یا سیگار برگ نوعی بیان فردیت است، رفتاری که آنها را از جمع متمایز میکند.
- تأثیر خانواده: نمونهی اسپنسر، جوان ۲۹ سالهای از منچستر که کشیدن سیگار برگ را با پدر و پدربزرگش آغاز کرد، نشان میدهد که سنت خانوادگی نیز در این انتخاب نقش دارد.
- فرهنگ شبکههای اجتماعی: به گفتهی برخی کارشناسان، فرهنگ TikTok و تأثیر سلبریتیهایی همچون دریک یا حتی چهرههای جنجالی مانند اندرو تیت، باعث شده جوانان سیگار برگ و پیپ را نمادی از قدرت، سبک و لوکس بودن بدانند.
- افزایش تجربه پس از کرونا: فروشندگان سیگار برگ در محلههایی مانند مایفر لندن گزارش دادهاند که از دوران همهگیری کووید به بعد، مشتریان جوان بیشتری به سمت این محصولات آمدهاند.
بازار لوکس، تجربه متفاوت
جوانانی که به سمت سیگار برگ و پیپ میروند، اغلب با بازار لوکس و پرجزئیاتی روبهرو هستند. به عنوان مثال، در فروشگاههای لندن حتی برای خرید یک سیگار برگ «ارزان» باید دستکم ۱۳ پوند هزینه کرد؛ قیمتی که برای بسیاری از جوانان حکم تجربهای خاص و متفاوت دارد. فروشندگان نیز سیگار برگ را همچون نوشیدنیهای مرغوب با «تروآر» معرفی میکنند و توضیح میدهند که چگونه باید از آن لذت برد.
برای بسیاری از این جوانان، مصرف پیپ یا سیگار برگ بیش از آنکه صرفاً مصرف تنباکو باشد، نوعی آیین اجتماعی و فرهنگی محسوب میشود.
هنجارشکنی و جذابیت اجتماعی
واقعیت این است که کشیدن پیپ یا سیگار برگ توسط یک فرد ۲۰ ساله هنوز هم برای بسیاری عجیب است. دیدن یک زن جوان که برخلاف هنجارهای رایج سیگار برگ روشن میکند، میتواند برای اطرافیان شگفتآور باشد. اما دقیقاً همین «شکستن کلیشهها» است که برای بخشی از جوانان جذابیت دارد.
پیپ و سیگار برگ امروز نهتنها ابزار مصرف تنباکو، بلکه بیانیهای فرهنگی هستند؛ نمادی از تمایز، آزادی و گاه مخالفت با جریان اصلی.
نقش ماسترو رحیمی؛ پیپ با اصالت در ایران
در ایران نیز علاقه به پیپ کشیدن و سیگار برگ لوکس و با اصالت رو به افزایش است و نامی که بیش از همه در این حوزه میدرخشد، ماسترو رحیمی است. او بهعنوان چهرهای شناختهشده در دنیای پیپ و سیگار برگ، مسیر متفاوتی را برگزیده است.
ماسترو رحیمی میتوانست همچون بسیاری از فروشندگان به سمت عرضهی سیگارهای الکترونیکی و ویپ برود که حاشیه سود بالایی دارند، اما او چنین نکرد. برعکس، او نخستین کسی بود که کمپین آگاهیبخشی درباره خطرات دخانیات جهان سومی مانند ویپ و سیگارهای الکترونیکی را در ایران آغاز کرد. او باور دارد که اصالت و سلامت بر سود اقتصادی مقدم است.
علاوه بر این، ماسترو رحیمی در حوزهی پیپسازی با چوب بریار اصل ایتالیایی توانسته آثاری فاخر و ماندگار خلق کند. پیپهای او ترکیبی از هنر، اصالت و تجربهاند و هم برای مصرفکنندگان و هم برای کلکسیونرها ارزش ویژهای دارند.
جمعبندی
واقعیت این است که تمایل به مصرف پیپ و سیگار برگ در بین جوانان بریتانیا در حال افزایش است؛ چه به دلیل تأثیر شبکههای اجتماعی، چه برای تجربهی سبک زندگی لوکس یا حتی صرفاً شکستن کلیشهها. این روند، تصویری جدید از دخانیات غیرسیگاری در جوامع مدرن ترسیم میکند.
در ایران نیز چهرههایی مانند ماسترو رحیمی تلاش میکنند تا این فرهنگ را با اصالت و آگاهی همراه کنند. او با ساخت پیپهای دستساز از بهترین چوبها و همچنین برگزاری کمپینهای ضد ویپ و دخانیات الکترونیکی، نشان داده است که حتی در دنیای دخانیات هم میتوان نگاه فرهنگی و مسئولانه داشت.
📌 اگر شما هم میخواهید به این پویش آگاهیبخش بپیوندید، میتوانید از طریق لینک کمپین به جمع حامیان این حرکت فرهنگی ملحق شوید.