آسیانیوز ایران؛ سرویس اجتماعی:
زمینلرزهای به بزرگی ۳.۸ ریشتر، شب گذشته حوالی شهر اردکان در شهرستان سپیدان استان فارس را لرزاند. این رویداد زمینشناختی در منطقهای کوهستانی و در مجاورت محور ارتباطی مهم شیراز به یاسوج رخ داده است. بر اساس گزارشهای مرکز لرزهنگاری کشور، این زمینلرزه در عمق نسبتاً کم زمین روی داده که این امر باعث شده تا حساس تر شود و توسط ساکنان مناطق اطراف به خوبی احساس گردد. خوشبختانه تاکنون گزارشی از خسارتهای جانی یا مالی عمده در دست نیست. مقامات محلی و ستادهای مدیریت بحران استان فارس در حالت آمادهباش قرار گرفتهاند و در حال بررسی دقیق اثرات این زمینلرزه و پایش دائمی منطقه برای هرگونه پس لرزه احتمالی هستند.
اردکان، با وسعتی نزدیک به ۳۷۵ هکتار، درگاه ورودی به منطقهای کوهستانی و زیباست. مکانی که پیونددهنده شیراز، شهر شعر و تاریخ، به یاسوج، شهر آب و هواهای پاک است. این زمینلرزه بار دیگر این پرسش را در اذهان زنده کرد: آیا استان فارس، بهویژه مناطق غربی و شمالغربی آن، بر کمربندی زلزلهخیز نشسته است؟ بسیاری از مردم منطقه این لرزش را به وضوح حس کردند. گزارشهای اولیه از به لرزه درآمدن پنجرهها و حرکت مختصر وسایل منزل حکایت دارد.اکنون نگاهها به سوی مراکز علمی و لرزهنگاری کشور است. آیا این رویداد، پیشلرزهای برای حادثهای بزرگ. است یا تنها یادآوری است از لرزشهای گاهوبیگاه پوسته زمین؟
مدارس شهرستان سپیدان فردا غیرحضوری شد
مسئول مدیریت بحران فرمانداری شهرستان سپیدان استان فارس اعلام کرد بهدنبال وقوع زلزلههای متوالی در این شهرستان، مدارس این منطقه روز شنبه ۳ آبان به صورت غیرحضوری فعالیت خواهند کرد. اطمینان داریم با همکاری مردم و حفظ خونسردی، این وضعیت نیز با همدلی و تدبیر پشت سر گذاشته خواهد شد. وی از خانوادهها خواست ضمن حفظ آرامش، اصول ایمنی را رعایت کرده و فرزندان خود را در این شرایط همراهی کنند.
تحلیل لرزهخیزی منطقه سپیدان و اردکان
شهرستان سپیدان و بهطور خاص منطقه اردکان، در پهنهای با سابقه لرزهخیزی متوسط قرار دارد. این منطقه تحت تأثیر گسلهای فعال و کمربندهای کوهزایی زاگرس است. بررسی دادههای تاریخی نشان میدهد که این ناحیه در گذشته نیز شاهد رویدادهای لرزهای با بزرگی مشابه یا حتی بیشتر بوده است. موقعیت جغرافیایی آن در دامنههای زاگرس، آن را در معرض تنشهای تکتونیکی دائمی قرار داده است. بنابراین، رخداد زمینلرزهای با بزرگی ۳.۸ ریشتر در این منطقه، کاملاً در چارچوب الگوهای لرزهخیزی شناختهشده آن قرار میگیرد و برای لرزهشناسان غیرمنتظره نیست.
بررسی ویژگیهای زمینلرزه ۳.۸ ریشتری اخیر
این زمینلرزه در مقیاس ریشتر، در دسته زمینلرزههای "خفیف" تا "کوچک" طبقهبندی میشود. با این حال، عمق کانونی آن نقش تعیینکنندهای در میزان احساس و تأثیرات آن دارد. اگر این زمینلرزه در عمق کم رخ داده باشد، حتی با بزرگی نسبتاً پایین، میتواند به خوبی در مناطق وسیعی احساس شود و حتی احتمال ایجاد ترک در سازههای قدیمی و فرسوده را افزایش دهد. دادههای لرزهنگاری نشان میدهد که این رویداد از نوع رویدادهای "کمعمق" بوده که این موضوع، دلیل احساس قویتر آن توسط مردم محلی را توضیح میدهد.
پیامدهای احتمالی و ارزیابی ریسک
خوشبختانه با توجه به بزرگی محدود این زمینلرزه، انتظار نمیرود که باعث ایجاد خسارتهای گسترده ساختمانی یا تلفات انسانی شده باشد. اما این رویداد یک هشدار جدی است. این زمینلرزه نشان میدهد که گسلهای منطقه فعال هستند و توان تولید زمینلرزه را دارند. این موضوع برای برنامهریزان شهری و سازندگان بسیار حائز اهمیت است. لزوم رعایت دقیق آییننامههای ساختمانی در برابر زلزله در این منطقه را دوچندان میکند، چرا که وقوع یک زمینلرزه بزرگتر در آینده، دور از ذهن نیست.
نقشه راه برای مدیریت بحران و آمادگی همگانی
اولین اقدام پس از چنین رویدادی، ارزیابی سریع و دقیق توسط تیمهای کارشناسی است. بررسی ساختمانهای حیاتی، مراکز درمانی و شریانهای اصلی باید در اولویت قرار گیرد. آموزش همگانی مردم ساکن در مناطق لرزهخیز درباره نحوه صحیح رفتار در هنگام وقوع زلزله (پناهگیری صحیح) و پس از آن (خروج ایمن) از ضروریات غیرقابل انکار است. برگزاری مانورهای منظم و بازنگری در برنامههای مقابله با بحران شهرستان سپیدان و استان فارس، میتواند تلفات و خسارتهای یک زمینلرزه بزرگتر را به حداقل برساند.
چشمانداز آینده و پایش علمی
لرزهشناسان همواره بر پایش مستمر لرزهخیزی مناطق پرخطر تأکید دارند. نصب و راهاندازی ایستگاههای لرزهنگاری بیشتر در اطراف اردکان و سپیدان میتواند به جمعآوری دادههای دقیقتر کمک کند. تحلیل دادههای به دست آمده از این زمینلرزه میتواند اطلاعات ارزشمندی درباره رفتار گسلهای فعال منطقه و الگوی تجمع تنش در پوسته زمین در اختیار پژوهشگران قرار دهد. این دادهها برای تهیه نقشههای خطر ریزپهنهبندی و ارائه توصیههای مهندسی برای ساختوسازهای آینده در شهر اردکان و مناطق همجوار آن حیاتی است.