آسیانیوز ایران؛ سرویس سیاسی:
هشدارهایی که از زبان سیاستمداری با سابقه شنیده میشود، گویای عمق خطراتی است که ایران را تهدید میکند. سید محمد خاتمی، رئیس جمهور پیشین ایران، در دیداری با فعالان سیاسی اجتماعی استان یزد، از نگرانیهای عمیق خود درباره آینده کشور سخن گفت. وی با اشاره به وضعیت خطیر تاریخی و شاخصهای اقتصادی کشور، خطر اسرائیل را فراتر از سقوط حکومت فعلی دانست. به گفته خاتمی، اسرائیل به سقوط جمهوری اسلامی قانع نیست و جز به تجزیه و تضعیف ایران نمیاندیشد. رئیس جمهور اسبق با اشاره به جنگ اخیر، تأکید کرد این جنگ شدت خطر را به خوبی نشان داد. وی "موشک" و "مردم" را دو مولفه سربلندی ایران در جنگ ۱۲ روزه دانست. خاتمی با بیان نکتهای مهم هشدار داد: "نکند اشتباه کنیم و بگوییم مردم ما را تأیید کردند؛ مردم ایران را تأیید کردند و این ما هستیم که باید به سمت ایران حرکت کنیم."
وی با انتقاد از تعدد مراکز تصمیمگیری در کشور پرسید: "ما چند دولت در این کشور باید داشته باشیم؟!" و تصریح کرد هر کشور باید یک دولت و یک اقتصاد داشته باشد. خاتمی بر مسئله آزادی نیز تأکید کرد و گفت: "هر چه در مقابل آزادی قرار گیرد زیان میکند." وی توضیح داد منظور از آزادی ولنگاری نیست، بلکه حق تعیین سرنوشت است. رئیس جمهور پیشین با اشاره به برنامههای توسعه کشور، ابراز تأسف کرد که امروز از تمام شاخصهای سند چشمانداز بیست ساله عقب افتادیم. وی در پایان، توصیه خود به دولت را اینگونه بیان کرد: "توصیه من به دولت این است که اقتدار داشته باشد و مسئولیتهای خود را به خوبی انجام دهد."
تحلیل گفتمان امنیتی-سیاسی
بیانات خاتمی نشان از تغییر در گفتمان امنیتی ایران دارد. تأکید بر "تجزیه ایران" توسط اسرائیل، سطح جدیدی از تهدید را ترسیم میکند. این سخنان نشان میدهد که نگرانی از تهدیدات وجودی ایران در میان نخبگان سیاسی جدی است. این رویکرد میتواند زمینهساز تغییر در سیاستهای کلان امنیتی کشور باشد. تأکید بر وحدت ملی در مقابل تهدیدات خارجی، محور اصلی این گفتمان است. این موضوع میتواند به تقویت انسجام داخلی در برابر فشارهای خارجی کمک کند.
بررسی ابعاد اقتصادی
اشاره به عقبماندگی از شاخصهای سند چشمانداز، نشان از نگرانی عمیق از وضعیت اقتصادی دارد. این موضوع نیاز به بازنگری در سیاستهای اقتصادی را آشکار میسازد. تأکید بر "یک اقتصاد" در کشور، نقدی جدی به ساختارهای موازی اقتصادی است. این مسئله میتواند زمینهساز اصلاحات ساختاری در اقتصاد ایران باشد. ضرورت هماهنگی بین دستگاههای مختلف اقتصادی، از دیگر محورهای مهم در این تحلیل است. این هماهنگی برای خروج از بحرانهای اقتصادی فعلی ضروری است.
تحلیل مباحث اجتماعی-فرهنگی
تأکید بر "مردم" به عنوان یکی از ارکان قدرت، نشان از اهمیت نقش اجتماعی مردم دارد. این نگاه میتواند به تقویت سرمایه اجتماعی بینجامد. بحث آزادی به عنوان "حق تعیین سرنوشت"، محور مهمی در گفتمان اجتماعی است. این موضوع میتواند زمینهساز گفتوگوی اجتماعی گستردهای شود. نقد عملکرد صداوسیما در بازگشت به "رویکردهای سابق"، نشان از توجه به نقش رسانه در شکلدهی به گفتمان عمومی دارد.
بررسی مبانی فکری-دینی
تفسیر نوین از دین به عنوان پاسخی به پرسشهای نوین، رویکردی تحولخواهانه در اندیشه دینی است. این نگاه میتواند به روزآمدی گفتمان دینی کمک کند. تفکیک بین "ریشه قدسی دین" و "برداشتهای غیرقدسی"، زمینهساز نقد دروندینی است. این موضوع میتواند به اصلاح برداشتهای دینی بینجامد. تأکید بر پرسشگری به عنوان موهبت الهی، نگاهی انسانشناسانه به مسئله دین دارد. این رویکرد میتواند به گفتوگوی دین و علم کمک کند.
تحلیل راهبردی-سیاست خارجی
تأکید بر قدرت موشکی به عنوان عامل بازدارندگی، نشان از تداوم این سیاست دارد. این موضوع اهمیت توان دفاعی را در سیاست خارجی نشان میدهد. اشاره به جنگ اخیر و نقش موشکها، بر اهمیت توسعه توان دفاعی تأکید دارد. این مسئله میتواند بر سیاستهای آتی دفاعی کشور تأثیر بگذارد. ضرورت وحدت در برابر تهدیدات خارجی، محور اصلی سیاست خارجی در این تحلیل است. این وحدت میتواند به تقویت موقعیت ایران در منطقه بینجامد.