آسیانیوز ایران / یزد ؛ یزد، استانی که از دیرباز در دل کویر به هنر همزیستی با کمآبی شهره بوده، امروز بیش از هر زمان دیگری در آستانه بحرانی تاریخی قرار دارد. اعداد و شاخصها فریاد میزنند: بیلان منفی ۲۴۰ میلیون مترمکعب، فرونشست ۱۴ سانتیمتری در سال و سفرههای ممنوعه بحرانی؛ واقعیتی تلخ که دیگر با توصیه و هشدار قابل مهار نیست.
در چنین شرایطی، سخن جواد محجوبی، مدیرعامل آب منطقهای یزد، که «راهی جز اجرای سند سازگاری با کمآبی نداریم»، نه یک شعار مدیریتی بلکه اعلام واقعیتی علمی و ناگزیر است.
سند سازگاری با کمآبی در اصل تلاشی است برای برقراری تعادل میان منابع تجدیدپذیر و مصارف واقعی. این سند با هدف اصلاح الگوی مصرف، بازچرخانی آب، کاهش برداشت از منابع زیرزمینی، و بازتعریف نقش بخشهای کشاورزی و صنعتی در چارچوب ظرفیت واقعی آب تنظیم شده است. در این رویکرد، دیگر افزایش تولید یا گسترش سطح زیرکشت بدون در نظر گرفتن توان اکولوژیکی معنا ندارد.
اما اجرای این سند، صرفاً یک اقدام فنی نیست؛ نیازمند عزم اجتماعی، شفافیت مدیریتی و فرهنگسازی عمومی است. مردمی که در یزد از دیرباز با قنات، کاریز و تدبیر زندگی کردهاند، امروز نیز میتوانند با بهکارگیری دانش نوین و بازگشت به همان روحیه صرفهجویی، در خط مقدم نجات سرزمین خود قرار گیرند.
از سوی دیگر، طرحهای انتقال آب نظیر پروژه انتقال از سد خرسان میتواند تنها بخشی از بار فشار را کم کند، نه اینکه راهحل اصلی باشد. تجربه نشان داده هرگونه اتکا به انتقال آب بدون اصلاح الگوی مصرف، صرفاً بحران را به نقطهای دیگر منتقل میکند.
یزد اکنون در نقطهای ایستاده که هر تصمیم آن بر آینده نسلها اثر میگذارد. اجرای واقعی و همهجانبه سند سازگاری با کمآبی میتواند این استان را به الگویی ملی در حکمرانی پایدار آب تبدیل کند؛ الگویی که نشان دهد میتوان در سرزمین خشک، نه با تسلیم، بلکه با تدبیر زیست.