آسیانیوز ایران؛ سرویس اجتماعی:
شامگاه ایلام شاهد حادثهای تلخ بود. سکوت شب با صدای برخورد فلز با آسفالت و فریادهای مصدومان درهم شکست. اتوبوسی که زائران مشتاق عتبات را حمل میکرد، در جادهای از استان ایلمان واژگون شد. ساعت ۲۲:۴۵ دقیقه سه شنبه بود که مرکز هدایت عملیات اورژانس استان، خبر تصادف محور ایلام را دریافت کرد. بلافاصله ۴ دستگاه آمبولانس سبک به سوی محل حادثه روانه شدند. با رسیدن اولین تیم اورژانس به صحنه، ابعاد فاجعه آشکار شد. اتوبوسی بزرگ با مسافران زیادی واژگون شده بود و نیاز به کمکهای امدادی گسترده بود. ارزیابی اولیه نشان داد که علاوه بر اعزامهای اولیه، به نیروها و امکانات بیشتری نیاز است. بنابراین ۲ دستگاه آمبولانس سبک دیگر به منطقه اعزام شد و اتوبوس آمبولانس اورژانس ایلام نیز به کار گرفته شد.
همچنین ۵ تیم امداد و نجات از جمعیت هلال احمر برای کمک به امدادگران اورژانس به صحنه حادثه اعزام شدند. آنان در شرایط دشوار شبانه به یاری مصدومان شتافتند. متأسفانه در این حادثه یک زن ۵۰ ساله جان خود را از دست داد. ۱۸ نفر دیگر نیز با درجات مختلفی از مصدومیت روبرو شدند. پس از انجام اقدامات اولیه پزشکی و پایدارسازی شرایط مصدومان، تمامی آنان به بیمارستان امام خمینی ایلام منتقل شدند. خوشبختانه شرایط عمومی مصدومان پس از انتقال به بیمارستان پایدار اعلام شده است. این مسافران که از شهرهای همدان و نهاوند عازم زیارت عتبات عالیات در عراق بودند، شب سختی را پشت سر گذاشتند. حادثهای که بار دیگر ایمنی سفرهای زیارتی را به چالش کشید.
عملکرد سامانه اورژانس در مدیریت بحران
واکنش سریع اورژانس به این حادثه قابل تقدیر است. اعزام بلافاصله ۴ دستگاه آمبولانس تنها پس از دریافت گزارش، نشان از کارایی سامانه اورژانس دارد. ارزیابی صحنه حادثه توسط اولین تیم اعزامی و درخواست های لازم، نشان از تخصص تیمهای امدادی دارد. این ارزیابی دقیق باعث شد امکانات متناسب با ابعاد حادثه به منطقه اعزام شود. هماهنگی بین اورژانس و هلال احمر در این حادثه نمونهای از همکاری مؤثر نهادهای امدادی است. اعزام ۵ تیم امداد و نجات از هلال احمر به همراه اتوبوس آمبولانس، ظرفیت خوبی برای مدیریت حوادث بزرگ ایجاد کرد.
ایمنی جادهها و وسایل نقلیه بین شهری
این حادثه بار دیگر موضوع ایمنی سفرهای بین شهری به ویژه سفرهای زیارتی را به بحث گذاشت. اتوبوسهای زیارتی اغلب مسافتهای طولانی را در شرایط مختلف جادهای طی میکنند. نیاز به بازرسی دقیقتر وسایل نقلیه مسافربری به ویژه در سفرهای زیارتی احساس میشود. کنترل فنی دقیق و نظارت بر شرایط رانندگان میتواند از بروز چنین حوادثی جلوگیری کند. وضعیت جادههای استان ایلام و استانهای مرزی نیازمند توجه ویژه است. بسیاری از این جادهها در مسیر تردد زائران قرار دارند و ایمنی آنان باید تضمین شود.
آمادگی بیمارستانهای استانی
عملکرد بیمارستان امام خمینی ایلام در پذیرش و درمان ۱۸ مصدوم همزمان، نشان از آمادگی نسبی بیمارستانهای استان در مواجهه با حوادث دارد. پایدار اعلام شدن شرایط عمومی مصدومان نشان میدهد اقدامات اولیه درمانی در صحنه حادثه و طول انتقال به خوبی انجام شده است. این موضوع از هماهنگی خوب بین تیمهای امدادی و درمانی حکایت دارد. با این حال، چنین حوادثی میتواند درس های ارزشمندی برای ارتقای آمادگی بیمارستانها در حوادث با تلفات انبوه داشته باشد. برگزاری دورههای منظم آمادگی برای پرسنل درمانی ضروری است.
تحلیل روانشناختی و اجتماعی حادثه
این حادثه برای بازماندگان و خانواده قربانی میتواند تروماهای روانی به همراه داشته باشد. ارائه خدمات روانشناسی به مصدومان و همراهان آنان ضروری به نظر میرسد. ابعاد اجتماعی حادثه نیز حائز اهمیت است. از دست دادن عزیزان در مسیر زیارت، میتواند پرسشهای زیادی برای خانوادهها ایجاد کند. حمایت اجتماعی و روانی از خانواده قربانی و مصدومان باید در دستور کار نهادهای مربوطه قرار گیرد. این حمایتها میتواند به بهبود سریعتر آنان کمک کند.
پیشگیری و راهکارهای آینده
- ضرورت تقویت سیستم نظارتی بر شرکتهای حمل و نقل زیارتی احساس میشود. نظارت دقیقتر بر زمان استراحت رانندگان، سرعت مجاز و شرایط فنی وسایل نقلیه میتواند از بروز حوادث مشابه جلوگیری کند.
- آموزش مهارتهای رانندگی در شرایط ویژه به رانندگان اتوبوسهای بین شهری ضروری است. بسیاری از حوادث با ارتقای مهارتهای رانندگی قابل پیشگیری هستند.
- نصب و بهرهبرداری از سیستمهای نظارتی پیشرفته در اتوبوسها میتواند به مدیریت بهتر ناوگان حمل و نقل بین شهری کمک کند. این سیستمها میتوانند سرعت، زمان توقف و رفتار راننده را پایش کنند.