آسیانیوز ایران؛ سرویس سیاسی:
در میانه افزایش تنشهای منطقهای و توقف مذاکرات هستهای، خبرهایی از تحرکات جدید دیپلماتیک به گوش میرسد. بر اساس ادعای یک وبسایت عراقی، آمریکا پیامی محرمانه را از طریق سلطنت عمان برای ایران ارسال کرده است. وبسایت "بغداد الیوم" عراق با استناد به منابع دیپلماتیک در تهران گزارش داده که این پیام میتواند زمینهساز ازسرگیری مذاکرات هستهای باشد. مذاکراتی که از ماه ژوئن گذشته متوقف مانده است. به ادعای این سایت، ایران پیامی از دولت دونالد ترامپ دریافت کرده که در آن واشنگتن تمایل خود را برای ازسرگیری گفتوگوهای هستهای ابراز کرده است. بر اساس این گزارش، ترامپ بر عزم خود برای دستیابی به توافقی جدید با ایران تأکید کرده است.
این ادعا در حالی مطرح میشود که عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، اعلام کرده کشورش آماده مذاکره برای رفع نگرانیها درباره برنامه هستهای است. او بر صلحآمیز بودن این برنامه تأکید کرده است. عراقچی همچنین گفته امکان دستیابی به یک توافق عادلانه وجود دارد، اما واشنگتن شروط غیرقابل قبولی را مطرح کرده است. این اظهارات نشان میدهد که فاصله دیدگاهها همچنان وجود دارد. از سوی دیگر، بدر بن حمد البوسعیدی، وزیر امور خارجه عمان، در نشست مجمع «گفتوگوی منامه» در بحرین اعلام کرد که ایران آمادگی خود را برای مذاکرات سازنده نشان داده است. او تأکید کرد که ثبات منطقهای تنها از طریق گفتوگوی سازنده و درک متقابل حاصل میشود. این موضعگیری نشان از تداوم نقش میانجیگری عمان در منطقه دارد. وزیر خارجه عمان به صراحت اعلام کرد: «میخواهیم مذاکرات میان ایران و ایالات متحده از سر گرفته شود.» این بیان مستقیم، خواست عمان برای کاهش تنش در منطقه را نشان میدهد.
تحلیل اعتبار منبع و زمینههای سیاسی
ادعای وبسایت عراقی بغداد الیوم نیاز به بررسی دقیق منبع دارد. اگرچه این سایت ممکن است به منابع دیپلماتیک در تهران دسترسی داشته باشد، اما باید احتیاط لازم در پذیرش این خبر را داشت. زمینه سیاسی این ادعا نیز حائز اهمیت است. در آستانه انتخابات آمریکا، ممکن است اینگونه اخبار جنبه تبلیغاتی داشته باشد. همچنین، موقعیت منطقهای عراق به عنوان کشوری با روابط با دو طرف، میتواند به دسترسی آن به اطلاعات کمک کند. تأیید یا تکذیب این خبر توسط مقامات رسمی ایران و آمریکا در روزهای آینده میتواند اعتبار آن را مشخص کند. تا آن زمان، باید این گزارش را با احتیاط تحلیل کرد.
نقش میانجیگری عمان در روابط ایران و آمریکا
عمان سابقه طولانی در میانجیگری بین ایران و غرب دارد. این کشور در مذاکرات قبلی هستهای نیز نقش مهمی ایفا کرد. بنابراین، ادعای انتقال پیام از طریق مسقط قابل قبول به نظر میرسد. روابط تاریخی عمان با هر دو کشور آمریکا و ایران، موقعیت منحصربهفردی به این کشور بخشیده است. عمان توانسته است اعتماد هر دو طرف را تا حدی جلب کند. اظهارات اخیر وزیر خارجه عمان در بحرین نیز نشان میدهد که این کشور همچنان به نقش فعال خود در کاهش تنشها ادامه میدهد. این موضعگیری هماهنگ با ادعای انتقال پیام است.
مواضع دو طرف در آستانه احتمالی ازسرگیری مذاکرات
مواضع اعلام شده ایران و آمریکا نشان میدهد که هر دو طرف در اصل مایل به مذاکره هستند، اما در جزئیات اختلاف دارند. ایران بر عادلانه بودن توافق تأکید دارد، در حالی که آمریکا شروطی را مطرح کرده است. اظهارات وزیر خارجه ایران نشان میدهد که تهران خواهان توافقی است که منافع آن را تأمین کند. اشاره به "شروط غیرقابل قبول" واشنگتن نشان از وجود موانع جدی در راه توافق دارد. از سوی دیگر، اگر ادعای ارسال پیام توسط ترامپ درست باشد، نشان میدهد که آمریکا نیز به بنبست موجود در مذاکرات واقف است و خواهان خروج از این وضعیت است.
تأثیر تنشهای منطقهای بر روند مذاکرات
افزایش تنشهای منطقهای در ماههای اخیر، فضای مناسبی برای پیشبرد مذاکرات نبوده است. این تنشها میتواند باعث تعلیق بیشتر مذاکرات یا انگیزهای برای کاهش تنش از طریق دیپلماسی شود. اگر ادعای ارسال پیام درست باشد، نشان میدهد که طرفین به دنبال راهی برای جدا کردن پرونده هستهای از سایر مسائل منطقهای هستند. این رویکرد میتواند شانس موفقیت مذاکرات را افزایش دهد. نقش عمان به عنوان میانجی میتواند به جداسازی این پرونده کمک کند. عمان روابط خوبی با کشورهای عربی دارد و میتواند نگرانیهای منطقهای را نیز منتقل کند.
چشم انداز آینده مذاکرات و سناریوهای محتمل
اگر ادعای ارسال پیام درست باشد، میتواند نشانهای از تمایل طرفین برای از سرگیری مذاکرات در آینده نزدیک باشد. با این حال، موانع جدی در راه توافق وجود دارد. سناریوی محتمل، ازسرگیری مذاکرات در سطح فنی و سپس ارتقا به سطح سیاسی است. عمان میتواند میزبان این مذاکرات در مراحل اولیه باشد. با توجه به اختلاف نظرهای اساسی، دستیابی به توافق سریع بعید به نظر میرسد. احتمالاً روند مذاکرات طولانی و پرچالش خواهد بود و به حوصله بالای هر دو طرف نیاز دارد.