آسیانیوز ایران؛ سرویس علم و تکنولوژی:
هیچکس دوست ندارد کالای تقلبی بخرد. حتی اگر کالایی بهطور رایگان به فردی داده شود، باز هم کسی راضی نیست چیزی را دریافت کند که اصل و واقعی نباشد. این اصل در روزنامهنگاری نیز صادق است. امروز با گسترش فناوری هوش مصنوعی، گونهای جدید از تقلب در حال ظهور است. مقالات و گزارشهایی که به نام روزنامهنگاران منتشر میشوند، اما در حقیقت حاصل پردازش ماشین هستند، نه اندیشه و تجربه انسانی. این نوشتهها در نگاه اول حرفهای به نظر میرسند: پر از واژههای درست و جملهبندیهای منظم. اما با کمی دقت میتوان فهمید که تهی از روح و نگاه انسانی هستند. مانند یک گل مصنوعی که زیباست اما بوی طبیعی ندارد.
نکته نگرانکننده اینجاست که گاهی این تحلیلها را افرادی مینویسند که پیش از این از نوشتن متنی ساده عاجز بودند. اما امروز به لطف هوش مصنوعی، نام آنان در کنار تحلیلهای پیچیده در روزنامهها دیده میشود. تشخیص این متون تقلبی از نوشتههای اصیل چندان دشوار نیست. آنان که به دنبال حقیقت هستند، راه تشخیص متن انسانی از ماشینی را میدانند. نوشتههای هوش مصنوعی عموما فاقد عمق و بینش انسانی هستند.
روزنامهنگاری تنها کنار هم چیدن کلمات یا بازنویسی اطلاعات نیست. روزنامهنگاری واقعی یعنی مشاهده دقیق، تحلیل عمیق، پرسشگری بیپروا و شهامت روایت حقیقت. وقتی جای این فرآیند انسانی را متنهای ماشینی بگیرند، مخاطب در نهایت با محتوایی روبرو میشود که ممکن است ظاهری شبیه خبر یا تحلیل داشته باشد، اما فاقد اصالت و عمق است. اگر این روند ادامه یابد، اعتماد عمومی به رسانهها به شدت آسیب خواهد دید. مردم نمیخواهند صرفاً کلماتی را بخوانند که الگوریتمها ساختهاند؛ آنان به دنبال صدای انسان هستند.
شناخت ویژگیهای متن تقلبی
متنهای تولید شده توسط هوش مصنوعی همیشه از الگوهای ثابت و قابل پیشبینی پیروی میکنند. آنان فاقد نوآوری در ساختار و بیان هستند. این متنها عموما از کلیگویی پرهیز نمیکنند و عموما فاقد مثالهای عینی و ملموس هستند. همچنین، بین بخشهای مختلف متن اغلب ارتباط عمیقی وجود ندارد. نوشتههای ماشینی اغلب فاقد "صدای" منحصربهفرد نویسنده هستند. آنان سبک یکنواخت و یکسانی دارند که با خواندن چند نمونه مختلف قابل تشخیص است.
خطرات گسترش محتوای تقلبی
کاهش اعتماد عمومی به رسانهها بزرگترین خطر این پدیده است. وقتی مخاطب نتواند به اصالت محتوا اعتماد کند، کل نظام رسانهای آسیب میبیند. کمرنگ شدن ارزش کار روزنامهنگاران حرفهای از دیگر خطرات است. اگر نوشته ماشینی همان ارزش نوشته انسانی را داشته باشد، انگیزه برای تولید محتوای اصیل کاهش مییابد. ایجاد بازار سیاه برای تولید و فروش محتوای تقلبی نیز از تهدیدات این پدیده است.
راهکارهای تشخیص محتوای اصیل
توجه به عمق تحلیل و بینش منحصربهفرد میتواند به تشخیص محتوای اصیل کمک کند. نوشتههای انسانی عموما دارای نگاه و تفسیر شخصی هستند. وجود مثالهای عینی و تجربیات میدانی از دیگر نشانههای محتوای اصیل است. هوش مصنوعی معمولا فاقد تجربه مستقیم و عینی است. سبک نوشتاری منحصربهفرد و شناخته شده نویسنده نیز از راهکارهای تشخیص است.
مسئولیتهای اخلاقی رسانهها
رسانهها مسئولیت دارند در قبال مخاطبان خود شفاف باشند. آنان باید مشخص کنند که چه محتوایی توسط هوش مصنوعی تولید شده است. سردبیران باید نظارت دقیقتری بر محتوای تولیدی داشته باشند. آنان مسئول حفظ اعتماد عمومی به رسانه هستند. رسانهها باید برای محتوای اصیل انسانی ارزش قائل شوند و از تولیدکنندگان این محتوا حمایت کنند.
آینده روزنامهنگاری در عصر هوش مصنوعی
- هوش مصنوعی میتواند به عنوان ابزار کمکی مورد استفاده قرار گیرد، نه جایگزین روزنامهنگار. این فناوری میتواند در گردآوری دادهها و تحلیل اولیه مفید باشد.
- آموزش روزنامهنگاران برای استفاده هوشمندانه از فناوری ضروری است. آنان باید بتوانند بین استفاده مشروع و تقلب تمایز قائل شوند.
- تدوین استانداردهای اخلاقی برای استفاده از هوش مصنوعی در روزنامهنگاری از ضروریات آینده این حرفه است.