آسیانیوز ایران؛ سرویس سلامت و زیبایی:
در دنیای زیبایی و مراقبت از مو، هر از گاهی روشی عجیب و غریب مانند ستارهای سر برمیآورد و توجه همگان را به خود جلب میکند. این بار نوبت به ادعایی شگفتانگیز و در عین حال نگرانکننده رسیده است. در روزهای اخیر، ویدیوهایی در شبکههای اجتماعی، به ویژه اینستاگرام، در حال گردش است که بینندگان را به تجربهای خطرناک دعوت میکنند: شستشوی مو با پودر لباسشویی!
در این ویدیوها ادعا میشود که این کار معجزه میکند؛ مو را "پنج برابر ضخیم" میسازد و برای همیشه "چربی سر" را از بین میبرد. ادعایی که میتواند برای بسیاری از افراد، به ویژه آنانی که از چربی مو رنج میبرند، وسوسهانگیز باشد. اما پشت این تصاویر جذاب و ادعاهای فریبنده، حقیقتی تلخ و علمی نهفته است. حقیقتی که میگوید این کار نه تنها مفید نیست، بلکه میتواند عواقب جبرانناپذیری برای سلامت موها به همراه داشته باشد. متخصصان پوست و مو هشدار میدهند که پودرهای لباسشویی برای تمیز کردن پارچهها و از بین بردن لکههای سخت طراحی شدهاند. این محصولات هرگز برای استفاده روی پوست سر و موی انسان ساخته نشدهاند.
سورفکتانتهای قوی موجود در این پودرها که برای از بین بردن چربیهای لباس طراحی شدهاند، میتوانند چربیهای طبیعی و محافظ مو را نیز به طور کامل نابود کنند. این چربیها همان چیزی هستند که مو را در برابر آسیبهای محیطی محافظت میکنند. با از بین رفتن این لایه محافظ، موها بیدفاع میمانند. درخشندگی خود را از دست میدهند، شکننده میشوند و مستعد آسیبهای جدی میگردند. آنزیمهای موجود در پودر لباسشویی نیز میتوانند به ساختار پروتئینی مو حمله کنند. پس قبل از اینکه وسوسه شوید این روش خطرناک را امتحان کنید، چند دقیقه وقت بگذارید و حقایق علمی پشت این ادعا را بخوانید. این مقاله به شما کمک میکند تا واقعیت را از دروغ تشخیص دهید و از موهای خود در برابر این تهدید جدی محافظت کنید.
تخریب لایه محافظ چربی مو
پودرهای لباسشویی حاوی سورفکتانتهای بسیار قوی هستند که برای از بین بردن چربیهای مقاوم روی پارچه طراحی شدهاند. وقتی این مواد با مو و پوست سر تماس پیدا میکنند، همین اثر قوی را نشان میدهند. چربیهای طبیعی سطح مو که سبوم نامیده میشوند، نقش محافظتی حیاتی برای مو دارند. این چربیها از مو در برابر آلودگی، رادیکالهای آزاد، خشکی و آسیبهای محیطی محافظت میکنند. تحقیقات نشان میدهد پودر لباسشویی میتواند تا ۵۰ درصد از این چربیهای محافظ را از بین ببرد. با از بین رفتن این لایه محافظ، موها کاملاً بیدفاع میشوند. این امر منجر به افزایش آسیبپذیری مو در برابر عوامل خارجی، از دست دادن رطوبت ضروری و در نهایت شکنندگی و ریزش مو میشود.
آسیب به ساختار پروتئینی مو
مو از نظر ساختاری عمدتاً از پروتئینی به نام کراتین تشکیل شده است. این پروتئین ساختار اصلی مو را تشکیل میدهد و استحکام، انعطاف و سلامت مو به آن وابسته است. پودرهای لباسشویی حاوی آنزیمهای قوی هستند که برای تجزیه لکههای پروتئینی روی لباس طراحی شدهاند. متأسفانه این آنزیمها نمیتوانند بین لکههای لباس و پروتئینهای تشکیلدهنده مو تفاوت قائل شوند. وقتی این آنزیمها با مو تماس پیدا میکنند، شروع به تجزیه ساختار کراتین مو میکنند. این فرآیند منجر به تضعیف ساختار مو، کاهش استحکام کششی و در نهایت شکستگی و دو شاخه شدن انتهای مو میشود.
ایجاد عدم تعادل در پوست سر
پوست سر محیطی پیچیده است که تعادل دقیق بین چربیهای طبیعی، رطوبت و میکروارگانیسمها در آن حاکم است. این تعادل برای سلامت مو و پوست سر ضروری است. استفاده از پودر لباسشویی این تعادل ظریف را به طور کامل بر هم میزند. حذف کامل چربیهای طبیعی باعث میشود پوست سر برای جبران این کمبود، چربی بیشتری تولید کند که میتواند به چربی بیش از حد منجر شود. همچنین، قلیایی بودن شدید پودر لباسشویی میتواند pH طبیعی پوست سر را تغییر دهد. این تغییر pH میتواند منجر به خشکی، خارش، التهاب و حتی ایجاد شوره شدید شود.
انباشت مواد معدنی و آسیبهای فیزیکی
برخلاف ادعای برخی ویدیوها، پودرهای لباسشویی معمولی حاوی مقادیر قابل توجهی آهک (کلسیم کربنات) نیستند. اما حتی اگر چنین بود، این ماده میتواند برای مو مضر باشد. تماس مداوم با مواد معدنی مانند کلسیم کربنات - چه از طریق پودر لباسشویی و چه از طریق آب سخت - میتواند باعث انباشت این مواد روی ساقه مو شود. این انباشتگی منجر به ناهمواری سطح مو میشود. موهای ناهموار نه تنها درخشندگی خود را از دست میدهند، بلکه مستعد گره خوردن و شکستگی میشوند. همچنین این ناهمواری میتواند باعث کاهش قطر مو و تضعیف استحکام کششی آن شود.
خطرات بلندمدت و عواقب جبرانناپذیر
آسیبهای ناشی از استفاده از پودر لباسشویی بر مو میتواند بلندمدت و در برخی موارد جبرانناپذیر باشد. برخلاف آسیبهای سطحی، برخی از این آسیبها در سطح ساختاری رخ میدهند. تخریب پروتئین کراتین و از بین رفتن لایه محافظ چربی، نیاز به زمان طولانی برای ترمیم دارد. در موارد شدید، این آسیبها میتواند دائمی باشد، به ویژه اگر استفاده از پودر لباسشویی ادامه پیدا کند. علاوه بر آسیب به مو، این مواد میتوانند برای پوست سر نیز خطرناک باشند. تماس مداوم با مواد شیمیایی قوی میتواند منجر به درماتیت تماسی، حساسیتهای شدید و حتی آسیب به فولیکولهای مو شود که میتواند رشد موهای جدید را تحت تأثیر قرار دهد.