آسیانیوز ایران؛ سرویس اقتصادی:
در شرایطی که اقتصاد ایران نیازمند تحرک و جهش جدیدی است، وزیر اقتصاد از رونمایی بهزودی طرح ملی «رویش» خبر داده است. این طرح که با هدف رشد اقتصادی بلندمدت طراحی شده، میتواند نقشی تعیینکننده در فعالسازی حوزههای ارزی و صادراتی کشور ایفا کند. طرح «رویش» به عنوان یک برنامه جامع اقتصادی، بر تقویت بنگاههای کوچک و متوسط متمرکز شده است. این بنگاهها که همواره موتور محرک اقتصاد ایران محسوب میشوند، در سالهای اخیر با چالشهای متعددی در زمینه تأمین مالی روبرو بودهاند. بر اساس اعلام وزیر اقتصاد، این طرح متشکل از مجموعه ابزارهای نوین مالی از جمله صندوق تضمین و سامانه وثایق است. این ابزارها میتوانند مسیر دسترسی بنگاههای اقتصادی به منابع مالی را تسهیل کنند. یکی از محورهای اصلی طرح «رویش»، افزایش سهم بازار سرمایه در تأمین مالی بلندمدت است. در حال حاضر سهم بازار سرمایه از کل تأمین مالی اقتصاد کشور بسیار پایین است و این طرح هدفی دارد که این سهم را چند برابر کند. وزیر اقتصاد با اشاره به ضرورت بازگرداندن اعتماد به بازار سرمایه، تأکید کرده است که در این طرح به دنبال بازگرداندن تعهد دولت به بازار سرمایه هستند. این تعهد میتواند زمینهساز جذب منابع مردم و شرکتها به این بازار شود. اجرای موفقیتآمیز این طرح میتواند تحولی در نظام تأمین مالی کشور ایجاد کند. با هدایت منابع به سمت بخش تولید و صادرات، میتوان شاهد رشد اقتصادی پایدار بود.
طرح «رویش» در شرایطی معرفی میشود که اقتصاد ایران نیازمند راهکارهای عملی برای خروج از رکود و ایجاد اشتغال است. توجه به بنگاههای کوچک و متوسط که سهم بسزایی در اشتغالزایی دارند، میتواند به حل معضل بیکاری کمک کند. این طرح اگر به درستی اجرا شود، میتواند افق روشنی را پیش روی اقتصاد ایران قرار دهد. با تقویت تولید و صادرات، میتوان به رشد اقتصادی بالاتر و توسعه پایدار دست یافت.
اهداف کلان طرح رویش
طرح «رویش» با هدف اصلی دستیابی به رشد اقتصادی بلندمدت طراحی شده است. این رشد از طریق فعالسازی حوزههای ارزی و صادراتی محقق خواهد شد. توجه به صادرات نشان میدهد که طراحان به اهمیت ورود ارز به اقتصاد ایران واقف هستند. هدف دیگر این طرح، تقویت بنگاههای کوچک و متوسط است. این بنگاهها به دلیل انعطافپذیری بالا و هزینههای ثابت پایین، میتوانند در شرایط اقتصادی ناپایدار به خوبی فعالیت کنند. حمایت از آنان میتواند به ایجاد اشتغال پایدار منجر شود. افزایش سهم بازار سرمایه در تأمین مالی بلندمدت نیز از اهداف مهم این طرح است. در حال حاضر، سیستم بانکی نقش اصلی را در تأمین مالی ایفا میکند که این امر به دلیل مشکلات ساختاری، کارایی لازم را ندارد.
ابزارهای اجرایی طرح
صندوق تضمین یکی از ابزارهای کلیدی در این طرح است. این صندوق میتواند با ارائه ضمانتنامه به بنگاههای کوچک و متوسط، زمینه دسترسی آنان به منابع مالی را فراهم کند. این مکانیسم میتواند ریسک اعطای تسهیلات به این بنگاهها را کاهش دهد. سامانه وثایق نیز از دیگر ابزارهای مهم است. این سامانه میتواند با ایجاد شفافیت در مورد وثایق، اعتماد اعتباردهندگان را افزایش دهد. همچنین میتواند فرآیند دریافت وثیقه را تسهیل کند. ابزارهای دیگر این طرح هنوز به طور کامل تشریح نشدهاند، اما به نظر میرسد مجموعهای از ابزارهای مالی نوین در نظر گرفته شدهاند. این ابزارها میتوانند شامل انواع صندوقهای سرمایهگذاری و اوراق مالی باشند.
تأثیر طرح روی بازار سرمایه
با اجرای این طرح، سهم بازار سرمایه در تأمین مالی بلندمدت چند برابر خواهد شد. این امر میتواند به توسعه عمق بازار سرمایه بینجامد و نقش آن را در اقتصاد ایران پررنگتر کند. بازگرداندن تعهد دولت به بازار سرمایه نیز میتواند به افزایش اعتماد سرمایهگذاران منجر شود. در سالهای اخیر، بیثباتی در سیاستهای اقتصادی، اعتماد به بازار سرمایه را کاهش داده است. جذب منابع مردم و شرکتها به بازار سرمایه نیز از دیگر اثرات مهم این طرح است. این امر میتواند نقدینگی موجود در اقتصاد را به سمت بخش مولد هدایت کند.
چالشهای پیش رو
یکی از چالشهای مهم، اجرای صحیح این طرح است. در گذشته نیز طرحهای مشابهی معرفی شدهاند که به دلیل مشکلات اجرایی به نتایج مطلوب نرسیدهاند. هماهنگی بین نهادهای مختلف نیز از دیگر چالشهاست. برای اجرای موفق این طرح، همکاری بین وزارت اقتصاد، بانک مرکزی، سازمان بورس و سایر نهادها ضروری است. مقاومت سیستم بانکی در برابر کاهش سهم خود در تأمین مالی نیز میتواند چالشی جدی باشد. بانکها ممکن است با از دست دادن بخشی از سود خود مخالف باشند.
چشمانداز آینده
در صورت اجرای موفق، این طرح میتواند تحولی در نظام تأمین مالی ایران ایجاد کند. با توسعه بازار سرمایه، میتوان به تدریج از وابستگی به سیستم بانکی کاست. تقویت بنگاههای کوچک و متوسط نیز میتواند به رشد اقتصادی پایدار منجر شود. این بنگاهها میتوانند با innovation (نوآوری) و انعطافپذیری، به افزایش صادرات کمک کنند. در بلندمدت، این طرح میتواند به ایجاد یک نظام مالی کارآمد و شفاف بینجامد. چنین نظامی میتواند زمینهساز رشد اقتصادی پایدار و توسعه ملی باشد.