آسیانیوز ایران؛ سرویس سیاسی:
فضای مجلس شورای اسلامی این روزها شاهد صحنههایی است که بیشتر به فیلمهای درام شبیه است تا عرصه قانونگذاری کشور. این بار نوبت به درگیری لفظی یک نماینده با خبرنگاران زن رسیده است. محمدتقی نقدعلی، نماینده خمینیشهر، بار دیگر با رفتار جنجالی خود خبرساز شده است. این بار اما موضوع، برخورد تند او با خبرنگاران زن حاضر در مجلس است. ماجرا از این قرار است که نقدعلی ظهر روز گذشته در حین فعالیت خبرنگاران پارلمانی، با مشاهده بیرون زدن بخشی از موهای یک خبرنگار از زیر مقنعه، با او درگیر شده و با ادبیاتی تند به وی تذکر داده است.
این رفتار با واکنش تند جامعه رسانهای مواجه شده است. اعظم حسینپور، فعال رسانهای، در واکنش به این اتفاق، خطاب به نقدعلی نوشت: "جناب آقای نقدعلی دفتر و دستک همفکرانتان شبانه از جلوی درب مجلس جمع شد حالا خودتان در مجلس به بهانه امر به معروف و نهی از منکر به خبرنگاران توهین و بیاحترامی میکنید؟!" نکته قابل تأمل اینجاست که این اولین بار نیست که نقدعلی با چنین رفتارهایی در مجلس جنجالآفرینی میکند. پیش از این نیز بروز چنین برخوردهایی از این نماینده سابقه داشته است. پیگیریهای خبرنگاران نشان میدهد که نقدعلی پیش از این نیز نسبت به مشخص بودن ساعد دست یا ریشه موی خبرنگاران و عکاسان معترض شده و با رفتارهای تند با این موضوع برخورد کرده است. این در حالی است که قانون عفاف و حجاب هنوز به صورت رسمی اجرایی نشده و این تذکرات شخصی نماینده، سوالات زیادی را در اذهان عمومی ایجاد کرده است. اکنون این پرسش مطرح است که آیا هیأت نظارت بر رفتار نمایندگان به این موضوع ورود خواهد کرد یا اینکه اینگونه رفتارها همچنان در مجلس تداوم خواهد یافت.
اخلاق حرفهای در برخورد با رسانه
برخورد تند با خبرنگاران، نقض آشکار اخلاق حرفهای در عرصه رسانه است. خبرنگاران به عنوان پل ارتباطی بین مجلس و مردم، نیاز به فضای امن برای فعالیت دارند. رفتارهای تحقیرآمیز با خبرنگاران زن میتواند به حذف تدریجی آنان از عرصه خبرنگاری پارلمانی منجر شود. این موضوع تنوع دیدگاهها در پوشش اخبار مجلس را کاهش میدهد. احترام متقابل بین نمایندگان و خبرنگاران، شرط لازم برای عملکرد سالم دموکراتیک است. وقتی این احترام از بین برود، نظارت عمومی بر عملکرد مجلس نیز تضعیف میشود.
تناقض در رفتار سیاسی
نمایندهای که خود با جنجالآفرینی نظم مجلس را برهم میزند، چگونه میتواند مدعی اجرای اخلاق و قانون باشد؟ این تناقض رفتاری، سوالات جدی درباره معیارهای اخلاقی ایجاد میکند. تذکر حجاب پیش از اجرایی شدن قانون، نشان از تفسیر شخصی و سلیقهای از قانون دارد. این موضوع میتواند به خودکامگی در اجرای قانون منجر شود. برخورد سلیقهای با موضوع حجاب، نه تنها به تحکیم ارزشها کمک نمیکند، بلکه میتواند موجب بیاعتمادی به نهادهای قانونی شود.
تأثیر بر فضای رسانهای
چنین برخوردهایی میتواند فضای رعب و وحشت در میان خبرنگاران به ویژه زنان ایجاد کند. این موضوع کیفیت کار رسانهای را تحت تأثیر قرار میدهد. خبرنگاران زن ممکن است از ترس برخوردهای مشابه، از پوشش مستقیم اخبار مجلس خودداری کنند. این امر به کاهش شفافیت در عملکرد مجلس منجر میشود. فضای متشنج ایجاد شده میتواند به خودسانسوری خبرنگاران بینجامد. وقتی خبرنگاران نگران برخوردهای شخصی باشند، ممکن از از پوشش کامل اخبار خودداری کنند.
جایگاه نظارتی مجلس
هیأت نظارت بر رفتار نمایندگان باید به چنین مواردی ورود کند. بیتفاوتی در قبال چنین رفتارهایی میتواند به عادیسازی خشونت کلامی در مجلس بینجامد. برخورد قاطع با رفتارهای خارج از عرف نمایندگان، میتواند مانع از تکرار چنین حوادثی شود. نظارت داخلی مجلس بر رفتار نمایندگان ضروری است. شفافیت در برخورد با تخلفات اخلاقی نمایندگان، اعتماد عمومی به نهاد مجلس را افزایش میدهد. مردم باید بدانند که نمایندگان آنان مطابق با استانداردهای اخلاقی رفتار میکنند.
راهکارهای بهبود فضای کار رسانهای
- تدوین منشور اخلاقی برای برخورد نمایندگان با رسانه میتواند راهگشا باشد. این منشور باید ضمانت اجرایی داشته باشد.
- آموزش اخلاق حرفهای به نمایندگان تازهوارد ضروری است. بسیاری از نمایندگان ممکن است با اصول برخورد با رسانه آشنا نباشند.
- ایجاد سازوکار شفاف برای گزارشدهی تخلفات اخلاقی نمایندگان میتواند به بهبود فضای کار کمک کند. خبرنگاران باید بدانند که در صورت برخوردهای نامناسب، جایگاهی برای شکایت دارند.