به گزارش آسیانیوز ایران ؛ بازار رمزارزها، که سالها در تبلیغات و شبکههای اجتماعی بهعنوان «راه سریع ثروتمند شدن» معرفی شده، در ماههای اخیر با رخدادهایی مواجه شده که بسیاری از سرمایهگذاران را در وضعیت بحرانی قرار داده است. هرچند فناوری بلاکچین و داراییهای دیجیتال جایگاهی مهم در اقتصاد جهانی پیدا کردهاند، اما نبود شفافیت، نوسانهای شدید و خطرات سیستماتیکی که این بازار بهویژه برای کاربران ایرانی دارد، بار دیگر ضرورت بازنگری جدی را یادآور میشود. در این گزارش، آسیانیوز ایران با تمرکز بر تهدیدهای عملی، نمونههای واقعی و تحلیلهای تخصصی، وضعیت کنونی بازار رمزارز را بررسی میکند.
نوسانهای ویرانگر؛ سودهای لحظهای و ضررهای جبرانناپذیر
ماهیت اصلی رمزارزها، نوسانهای شدید و گاه غیرقابلپیشبینی آنهاست. برخلاف بازارهای کلاسیک که تحت نظارت نهادهای مالی و بانکی قرار دارند، بازار رمزارز بر پایه عرضه و تقاضای جهانی و بدون چارچوب قانونی منسجم شکل گرفته است. به همین دلیل، قیمتها میتوانند ظرف چند ساعت سقوطی چند ده درصدی داشته باشند.
در هفتههای اخیر، بیتکوین – بهعنوان اصلیترین دارایی دیجیتال – افتهای سنگین را تجربه کرده و بر اساس دادههای تحلیلی، یکسوم ارزش دارایی کسانی که طی دو ماه گذشته اقدام به خرید این رمزارز کرده بودند، از بین رفته است. این ریزش تنها محدود به بیتکوین نیست؛ اتریوم، بایننسکوین و بسیاری از آلتکوینها نیز عملکردی مشابه داشته و سرمایههای کلانی را نابود کردهاند.
برای بسیاری از سرمایهگذاران تازهکار، ورود به بازار تحتتأثیر تبلیغات گسترده در شبکههای اجتماعی اتفاق میافتد. این گروه غالباً با دانش ناکافی اقدام به خرید دارایی میکنند و از ابزارهای مدیریت ریسک، مانند حد ضرر، تنوعبخشی یا تحلیل تکنیکال صحیح استفاده نمیکنند. نتیجه آنکه در موجهای نزولی، سرمایه آنها بهسرعت کاهش مییابد و بازگشت به نقطه سربهسر عملاً امکانپذیر نیست.
تحریمها؛ تهدید خاموش برای کاربران ایرانی
یکی از خطرناکترین جنبههای سرمایهگذاری در رمزارز برای کاربران ایرانی، تحریمهای بینالمللی است. از آنجایی که اغلب صرافیهای معتبر جهانی در کشورهایی فعالیت میکنند که مشمول قوانین تحریمی آمریکا هستند، حساب کاربران ایرانی در معرض مسدود شدن قرار دارد.
نمونههای متعدد نشان دادهاند که:
- حساب کاربران ایرانی در صرافیهایی مانند Binance، Coinbase و Kraken بدون اطلاع قبلی مسدود شده است.
- داراییهای مسدودشده بهدلیل نبود امکان احراز هویت قانونی یا محدودیتهای انتقال، غیرقابل بازیابی شدهاند.
- حتی استفاده از VPN یا هویت جعلی نیز خطرات جدی به همراه دارد و در صورت شناسایی، داراییها کاملاً بلوکه میشود.
این تهدید، در سالهای اخیر چندین بار تکرار شده و سرمایههای بسیاری از خانوادهها را از بین برده است.
هک صرافیها؛ تهدیدی که هر روز واقعیتر میشود
بازار رمزارز، علاوه بر نوسانهای شدید و تحریمها، با معضل جدی امنیت پلتفرمها مواجه است. هک و سرقت دارایی دیجیتال، یکی از رایجترین تهدیدهای این حوزه به شمار میرود و نمونههای داخلی و خارجی آن بسیار زیاد است.
در تازهترین رخداد، در جریان جنگ ۱۲ روزه اخیر، بزرگترین صرافی ایرانی مورد هجوم سایبری قرار گرفت و حدود ۱۰۰ میلیون دلار از دارایی کاربران نابود شد. چنین حملاتی نشان میدهد که حتی پلتفرمهای داخلی نیز از نظر امنیت، زیرساخت محافظتی کافی ندارند.
در نبود بیمه، نظارت مالی و سازوکارهای جبران خسارت، کاربران عملاً هیچ مسیر رسمی برای بازپسگیری سرمایه خود ندارند. این وضعیت، ریسک سرمایهگذاری در صرافیهای غیرمجاز یا فاقد پشتوانه را چندین برابر میکند.
کلاهبرداری؛ روی دیگر بازاری بدون نظارت
با رشد تبرمزارز در ایران، دهها کانال تلگرامی، صفحات اینستاگرامی و گروههای غیررسمی ایجاد شده که وعده سودهای نجومی، سیگنالهای تضمینی یا روشهای «ثروتسازی سریع» را مطرح میکنند. اینها در واقع تلههای کلاهبرداریاند.
شایعترین روشها عبارتاند از:
- فروش سیگنالهای تقلبی یا دستکاریشده
- پروژههای پانزی و شبهسرمایهگذاری با وعده سود ثابت
- صرافیهای جعلی که پس از جذب سرمایه، سایت را غیرفعال میکنند
- رباتهای معاملاتی که ادعا میکنند هوش مصنوعی دارند اما درواقع تراکنش ساختگی ایجاد میکنند
نمونههای متعدد از افراد نشان میدهد که افراد تنها پس از چند روز فعالیت، بخش زیادی از دارایی خود را از دست میدهند و هیچ مرجع قانونی برای پیگیری ندارند؛ زیرا این فعالیتها تحت هیچ نظارت رسمی انجام نمیشود.
بازار همیشه صعودی نیست؛ واقعیت تلخ ریزشهای اخیر
برخلاف تصویری که در شبکههای اجتماعی و برخی تبلیغات ترند شده است، بازار رمزارز همیشه سودده و رو به رشد نیست. تاریخ این بازار نشان داده است که دورههای صعودی کوتاهمدت معمولاً با سقوطهای بسیار شدید همراه میشوند.
کارشناسان تأکید دارند:
زمانیکه ارزشها بدون پشتوانه بنیادی رشد میکنند، احتمال سقوط ناگهانی بیشتر است.
رفتار هیجانی کاربران یکی از عوامل اصلی ایجاد حباب است.
در موجهای ریزشی، سرمایهگذاران تازهکار بیشترین آسیب را میبینند.
سقوط اخیر بیتکوین و از بین رفتن یکسوم ارزش دارایی کاربران طی دو ماه، گواهی روشن بر غیرقابلپیشبینی بودن این بازار است.
سرمایهگذاری یا قمار؟
در شرایط فعلی، سرمایهگذاری در بازار رمزارز برای بسیاری از کاربران ایرانی، بیش از آنکه یک فعالیت اقتصادی باشد، شبیه یک قمار پرریسک است؛ قماری که در آن:
- تحریمها
- هک صرافیها
- نوسانهای ناگهانی
- نبود نهاد نظارتی
- کلاهبرداری گسترده
همه و همه، شانس از دست رفتن سرمایه را چند برابر میکنند.
کارشناسان مالی توصیه میکنند که:
۱. ورود به این بازار باید با حداقل سرمایه و تنها پس از آموزش کامل صورت گیرد.
۲. داراییها نباید در صرافیهای خارجی و بدون پشتوانه نگهداری شود.
۳. از ابزارهای مدیریت ریسک و تحقیق تخصصی پیش از خرید باید استفاده شود.
۴. تبلیغات فریبنده و وعدههای سودهای نجومی را باید بهعنوان «علامت خطر» در نظر گرفت.
بازار رمزارز، اگرچه ظرفیتهای فناورانه قابلتوجهی دارد، اما بدون دانش، مراقبت و نظارت، میتواند ظرف چند ساعت سرمایه سالها تلاش انسان را نابود کند.