آسیانیوز ایران؛ سرویس اجتماعی:
امروز، سهشنبه ۱۸ آذر، خیابانهای مقابل شورای عالی انقلاب فرهنگی شاهد گردهمایی تاریخی اولیا و دانشآموزان کنکوری بود. صدها خانواده با چشمانی پرامید و دلهایی پر اضطراب، برای یک مطالبه روشن گرد هم آمدند: لغو تأثیر قطعی معدل در کنکور ۱۴۰۵. این تجمع، تنها یک اعتراض نیست؛ فریادی است از دل کلاسهای یخزده و مدرسههای ترکخورده مناطق محروم ایران. دانشآموزانی که در مدرسههای بدون بخاری و با معلمان کمتجربه درس میخوانند، امروز زیر باران اعتراض، نامهای سرگشاده به دکتر پزشکیان، رئیسجمهور و رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی نوشتند. آنها میپرسند: آیا معدل، معیار سنجش توان علمی است یا ابزاری برای تشدید فاصله طبقاتی؟ آیا یک نیمنمره، میتواند آینده یک نسل را به خطر بیندازد؟
در سالهای اخیر، تأثیر معدل در کنکور، بیش از هر زمان دیگری، به موضوعی بحثبرانگیز تبدیل شده است. دانشآموزان مناطق محروم، که امکانات آموزشی مناسبی ندارند، زیر فشار اضطراب «نیمنمره» زندگی میکنند. این در حالی است که دانشآموزان مدارس برتر، با امکانات بیشتر، از این سیستم بهره میبرند. آمارها نشان میدهد که بیش از ۷۰ درصد دانشآموزان مناطق محروم، به دلیل عدم دسترسی به منابع آموزشی باکیفیت، نمرات پایینتری در مدرسه کسب میکنند. این نمرات، نه تنها بازتاب توان علمی آنها نیست، بلکه نشاندهنده نابرابریهای ساختاری در نظام آموزشی است. در نامه دانشآموزان به پزشکیان آمده است: «کاش در میان هیاهوی سیاست، لحظهای به حرمت صدای ما گوش سپرده شود؛ گاهی یک تصمیم درست، آرامش یک نسل است.» این جمله، خلاصهای از خواستههای دانشآموزانی است که آینده خود را در خطر میبینند.
۱۹۵ نماینده مجلس نیز در حمایت از این مطالبه، نامهای به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارسال کردهاند. آنها بر این باورند که تأثیر معدل در کنکور، نه تنها عدالت آموزشی را زیر سؤال میبرد، بلکه باعث افزایش استرس و اضطراب در میان دانشآموزان میشود. کارشناسان آموزشی نیز معتقدند که نظام کنکور باید بر اساس تواناییهای علمی دانشآموزان طراحی شود، نه بر اساس نمرات مدرسهای که تحت تأثیر عوامل مختلفی مانند کیفیت آموزش، امکانات مدرسه و شرایط اقتصادی خانواده قرار دارد. امروز، دانشآموزان و اولیای آن ها، با حضور در خیابانها، نشان دادند که دیگر حاضر نیستند ساکت بمانند. آن ها میخواهند که صدایشان شنیده شود و عدالت آموزشی، نه تنها یک شعار، بلکه یک واقعیت باشد.
تأثیر معدل در کنکور و عدالت آموزشی
تأثیر معدل در کنکور، یکی از بحثبرانگیزترین موضوعات در نظام آموزشی ایران است. بسیاری از کارشناسان معتقدند که این سیستم، نه تنها عدالت آموزشی را زیر سؤال میبرد، بلکه باعث افزایش استرس و اضطراب در میان دانشآموزان میشود. دانشآموزان مناطق محروم، که امکانات آموزشی مناسبی ندارند، زیر فشار اضطراب «نیمنمره» زندگی میکنند. این در حالی است که دانشآموزان مدارس برتر، با امکانات بیشتر، از این سیستم بهره میبرند. این نابرابری، باعث شده است که بسیاری از دانشآموزان مناطق محروم، آینده خود را در خطر ببینند. آمارها نشان میدهد که بیش از ۷۰ درصد دانشآموزان مناطق محروم، به دلیل عدم دسترسی به منابع آموزشی باکیفیت، نمرات پایینتری در مدرسه کسب میکنند. این نمرات، نه تنها بازتاب توان علمی آنها نیست، بلکه نشاندهنده نابرابریهای ساختاری در نظام آموزشی است.
نقش دولت و شورای عالی انقلاب فرهنگی
دولت و شورای عالی انقلاب فرهنگی، نقش کلیدی در طراحی و اجرای سیاستهای آموزشی دارند. دکتر پزشکیان، به عنوان رئیسجمهور و رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی، میتواند با تصمیمگیری درست، به خواستههای دانشآموزان مناطق محروم پاسخ دهد. در نامه دانشآموزان به پزشکیان آمده است: «کاش در میان هیاهوی سیاست، لحظهای به حرمت صدای ما گوش سپرده شود؛ گاهی یک تصمیم درست، آرامش یک نسل است.» این جمله، نشاندهنده انتظارات دانشآموزان از دولت و شورای عالی انقلاب فرهنگی است. ۱۹۵ نماینده مجلس نیز در حمایت از این مطالبه، نامهای به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارسال کردهاند. آنها بر این باورند که تأثیر معدل در کنکور، باید لغو شود و نظام کنکور، بر اساس عدالت آموزشی طراحی گردد.
شرایط آموزشی در مناطق محروم
شرایط آموزشی در مناطق محروم، یکی از اصلیترین دلایل اعتراض دانشآموزان است. بسیاری از مدارس در این مناطق، فاقد امکانات اولیه مانند بخاری، کتابخانه و آزمایشگاه هستند. دانشآموزان در این مدارس، با معلمان کمتجربه و منابع آموزشی محدود، درس میخوانند. این شرایط، باعث شده است که نمرات آنها در مدرسه، پایینتر از دانشآموزان مدارس برتر باشد. این نابرابری، نه تنها باعث کاهش انگیزه دانشآموزان میشود، بلکه آینده آنها را نیز به خطر میاندازد. بسیاری از دانشآموزان مناطق محروم، به دلیل نمرات پایین، از ورود به دانشگاههای برتر محروم میشوند.
نقش خانوادهها و اولیا در اعتراضات
خانوادهها و اولیا، نقش مهمی در حمایت از دانشآموزان دارند. آنها با حضور در تجمع امروز، نشان دادند که از خواستههای فرزندان خود حمایت میکنند. بسیاری از خانوادهها، به دلیل شرایط اقتصادی نامناسب، قادر به فراهم کردن امکانات آموزشی برای فرزندان خود نیستند. این شرایط، باعث شده است که آنها نیز از نظام کنکور ناراضی باشند. اولیا معتقدند که نظام کنکور باید بر اساس تواناییهای علمی دانشآموزان طراحی شود، نه بر اساس نمرات مدرسهای که تحت تأثیر عوامل مختلفی مانند کیفیت آموزش و شرایط اقتصادی خانواده قرار دارد.
راهکارهای جایگزین برای سنجش توان علمی
کارشناسان آموزشی، راهکارهای جایگزینی برای سنجش توان علمی دانشآموزان پیشنهاد میدهند. یکی از این راهکارها، برگزاری آزمونهای استاندارد و یکسان برای همه دانشآموزان است. آزمونهای استاندارد، میتواند توان علمی دانشآموزان را بدون تأثیر از شرایط مدرسه و خانواده، سنجش کند. این آزمونها، باید بر اساس معیارهای علمی و عادلانه طراحی شوند. علاوه بر این، کارشناسان پیشنهاد میدهند که نظام آموزشی، بر اساس تواناییهای فردی دانشآموزان طراحی شود. این نظام، باید امکانات آموزشی برابر را برای همه دانشآموزان فراهم کند.