تصمیم برای تغییر محل زندگی و شروع دوباره در کشوری جدید همیشه با هیجان و البته نگرانیهای زیادی همراه است. کانادا به عنوان دومین کشور پهناور جهان با آن طبیعت بکر و اقتصاد پایدار سالها است که در فهرست محبوبترین مقاصد برای ایرانیان قرار دارد. اما واقعیت این است که قوانین این کشور مدام در حال تغییر بوده و آن تصویر قدیمی که از مهاجرت راحت به کانادا داشتیم کمی تغییر کرده است. در شرایط فعلی برای مهاجرت به کانادا باید دقیقا بدانید کدام روش با شرایط سنی و مالی و تحصیلی شما همخوانی دارد. وگرنه ممکن است زمان و سرمایه خود را در مسیری اشتباه هدر دهید. در این مقاله قصد داریم، تمام مسیرهای موجود را بررسی کنیم تا شما بتوانید با آگاهی و شناخت و کافی از شرایط تصمیم بگیرید.
واقعیتهای جدید درباره مهاجرت تحصیلی به کانادا
برای بسیاری از جوانان که هنوز سابقه کار زیادی ندارند یا سن آنها برای روشهای امتیازی مناسب است. مسیر تحصیل منطقیترین گزینه به نظر میرسد. مهاجرت تحصیلی به کانادا در سالهای اخیر دستخوش تغییرات شده است. دولت کانادا برای کنترل تعداد ورودیها سقف مشخصی برای ویزاهای تحصیلی تعیین کرده که رقابت را سختتر از قبل کرده است. اما هنوز هم اگر رزومه تحصیلی خوب و نمره زبان آیلتس ۶.۵ به بالا دارید، شانس شما برای مهاجرت بالا است.
نکته مهمی که باید بدانید این است که سیستم آموزشی کانادا به دو بخش کالج و دانشگاه تقسیم میشود. کالجها دورههای کوتاهتر و کاربردیتری دارند که به طور مستقیم شما را برای بازار کار آماده میکنند و شهریه کمتری هم دارند. اما تمرکز اصلی دانشگاهها بر روی مباحث تئوری و پژوهشی است. همچنیک شهریه دانشگاهها با توجه به رشته و شهر میتواند بین ۱۵ هزار تا ۳۵ هزار دلار کانادا در سال متغیر باشد. یکی از جذابیتهای اصلی این روش اجازه کار حین تحصیل است شما میتوانید تا ۲۰ ساعت در هفته کار کنید که البته در تعطیلات تابستانی این زمان به ۴۰ ساعت و تمام وقت تبدیل میشود و میتواند بخش زیادی از هزینههای زندگی شما را پوشش دهد.
بعد از تمام شدن درس نوبت به ویزای کار پس از تحصیل یا PGWP میرسد. این ویزا به شما این امکان را میدهد تا سقف ۳ سال در کانادا بمانید و کار کنید. همین سابقه کار کانادایی برگ برنده شما برای دریافت اقامت دائم خواهد بود. فقط حواستان باشد که از موسساتی پذیرش خود را دریافت کنید که در لیست DLI اداره مهاجرت باشند وگرنه ویزای کار به شما تعلق نمیگیرد.
چالشهای سخت برای تحصیل در رشته پزشکی
اگر رویای پزشک شدن در سر دارید و مقصد شما کانادا است باید بدانید که وارد مسیر بسیار سختی شدهاید. سیستم تحصیل پزشکی در کانادا کاملا با ایران یا اروپا متفاوت است. در اینجا شما نمیتوانید بلافاصله بعد از دیپلم وارد دانشکده پزشکی شوید. ابتدا باید یک لیسانس ۳ یا ۴ ساله در رشتههای علوم پایه مانند زیستشناسی یا روانشناسی دریافت کنید. نمرات این دوره لیسانس باید بسیار عالی باشد تا بتوانید در مرحله بعد شرکت کنید. مرحله دوم آزمون ورودی دانشکده پزشکی یا همان MCAT است که آزمونی بسیار سخت و رقابتی است و به تسلط بالای زبان انگلیسی و دانش علمی قوی نیاز دارد.
بعد از قبولی در این آزمون وارد دانشکده پزشکی میشوید که آن هم ۴ سال طول میکشد. نکتهای که بسیاری از موسسههای مهاجرتی به شما نمیگویند، ظرفیت بسیار محدود دانشگاهها برای دانشجویان بینالمللی در رشته پزشکی است. اغلب صندلیها برای شهروندان کانادایی رزرو شده و شهریه برای دانشجویان خارجی بسیار سنگین است. به طوری که در سال به ۱۰۰ هزار دلار هم میرسد. بنابراین اگر بودجه محدودی دارید یا حوصله یک پروسه ۱۰ ساله را ندارید، شاید بهتر باشد به رشتههای پیراپزشکی یا داروسازی فکر کنید که مسیر هموار تری دارند.
سیستم امتیازی و ورود نیروی متخصص
برای کسانی که سابقه کار حرفهای دارند و زبان آنها خوب است. روشهای مستقیمی وجود دارد که به شهریه دانشگاه نیاز ندارد. مهاجرت کاری به کانادا از طریق سیستم اکسپرس انتری مدیریت میشود. این سیستم بر اساس سن و تحصیلات و سابقه کار و نمره زبان به شما امتیاز میدهد. اگر امتیاز شما به حد نصاب برسد دعوتنامهای دریافت میکنید که مستقیم شما را به اقامت دائم میرساند. اما در سال ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵ رقابت در این سیستم بسیار فشرده شده است. نمرات زبان CLB 9 یا آیلتس ۸ تقریبا به یک استاندارد تبدیل شده است. اگر بالای ۳۰ سال سن دارید و نمره زبان شما هم معمولی است شاید در سیستم فدرال شانس زیادی نداشته باشید.
اینجاست که برنامههای استانی یا PNP به کمک شما میآید، هر استان کانادا مانند ساسکاچوان یا بریتیش کلمبیا فهرست مشاغل مورد نیاز خود را دارد. اگر تخصص شما در آن لیست باشد، استان به شما نامینیشن میدهد که ۶۰۰ امتیاز به پروفایل اکسپرس انتری شما اضافه میکند و قبولی شما را تضمین میکند. نکته جدیدی که اضافه شده دستهبندیهای شغلی خاص یا Category Based Selection است. یعنی اداره مهاجرت اولویت را به کسانی میدهد که در حوزههای بهداشت و درمان، مشاغل فنی، کشاورزی، حمل و نقل و یا مسلط به زبان فرانسوی باشند. پس اگر زبان فرانسه یاد بگیرید، شانس شما برای دریافت ویزای کاری به طور قابل توجهی افزایش مییابد.
مسیر کارآفرینان و صاحبان ایده در مهاجرت به کانادا
کانادا برای کسانی که سرمایه دارند و میخواهند کسب و کاری راه بیندازند، برنامههای متنوعی دارد. اما وقتی صحبت از سرمایه گذاری در کانادا میشود نباید فکر کنید که با خرید ملک میتوانید اقامت دریافت کنید. در واقع کانادا برنامه اقامت با خرید خانه ندارد. محبوبترین روش در حال حاضر ویزای استارت آپ بوده، این ویزا برای کسانی است که یک ایده نوآورانه دارند و میتوانند حمایت یکی از سازمانهای مورد تایید اداره مهاجرت مانند انکوباتورها یا انجل اینوستورها را جلب کنند. در روش استارت آپ نیاز نیست، سرمایه شخصی خود را وارد کانادا کنید بلکه باید نشان دهید ایده شما قابلیت رشد دارد و میتواند در مقیاس جهانی رقابت کند.
اگر بتوانید نامه حمایتی یا Letter of Support را دریافت کنید، میتوانید همراه با خانواده و حتی شریکهای خود (تا ۵ نفر) برای اقامت دائم اقدام کنید. البته نرخ ردی در این روش اخیرا بالا رفته و افسرها روی واقعی بودن پروژه حساس شدهاند. روش دیگر برنامههای کارآفرینی استانی است. در این روش شما باید تعهد دهید که مبلغی به عنوان نمونه ۱۵۰ هزار تا ۳۰۰ هزار دلار را در یک استان خاص سرمایهگذاری کرده و کسب و کاری راهاندازی میکنید. معمولا ابتدا به شما ویزای کار میدهند و اگر بیزینس شما طبق برنامه پیش رفت بعد از ۲ سال به اقامت دائم تبدیل میشود. روش C11 هم برای کسانی است که میخواهند شعبهای از شرکت خود در ایران را در کانادا تاسیس کرده یا بیزینسی را خریداری کنند که این هم باعث دریافت ویزای کار میشود.
هزینههای زندگی و واقعیتهای اقتصادی کانادا
بسیار مهم است که قبل از مهاجرت به کانادا هزینههای خود را به طور تقریبی برآورد کنید. کانادا کشور گرانی است به خصوص در بخش مسکن. اجاره یک آپارتمان یک خوابه در شهرهای بزرگی مانند تورنتو یا ونکوور میتواند بین ۲۲۰۰ تا ۲۸۰۰ دلار در ماه باشد. البته اگر به شهرهای ارزانتر مانند کلگری یا وینیپگ یا هالیفاکس بروید این مبلغ میتواند تا ۱۵۰۰ دلار کاهش پیدا کند.
هزینه خوراک برای یک نفر حدود ۴۰۰ تا ۶۰۰ دلار در ماه است. هزینه حمل و نقل عمومی و اینترنت و موبایل را هم باید در نظر بگیرید. نکتهای که ایرانیها معمولا فراموش میکنند، مالیات است. قیمتهایی که در فروشگاه مشاهده میکنید، بدون مالیات بوده و پای صندوق مبلغی حدود ۵ تا ۱۵ درصد به آن اضافه میشود. همچنین از حقوق شما هم مالیات بر درآمد کسر شده که در قبال آن خدمات درمانی رایگان و تحصیل رایگان مدارس فرزندان را دریافت میکنید.
مقایسه روشهای مهاجرت به کانادا
برای اینکه بتوانید در میان انبوه اطلاعات سردرگم نشوید و خیلی سریع و شفاف، روشهای مختلف را از نظر هزینه و زمان با هم مقایسه کنید، جدول زیر را برای شما آماده کردهایم. این جدول به شما کمک میکند تا با یک نگاه بفهمید کدام مسیر با بودجه و شرایط فعلی شما سازگاری بیشتری دارد و واقعبینانه تصمیم بگیرید:
| روش مهاجرت |
شرط اصلی و حیاتی |
زمان تقریبی تا رسیدن به کانادا |
میانگین هزینه به دلار کانادا |
| تحصیلی کالج و دانشگاه |
پذیرش از موسسه معتبر DLI و تمکن مالی |
۳ تا ۶ ماه برای پروسه ویزا |
سالانه ۱۵,۰۰۰ تا ۳۵,۰۰۰ دلار |
| اسکیل ورکر یا اکسپرس انتری |
داشتن امتیاز بالا نظیر سن کم و آیلتس ۸ و سابقه کار |
۶ تا ۹ ماه |
حدود ۲,۰۰۰ دلار هزینههای دولتی |
| استارتآپ و نوآوری |
دریافت نامه حمایتی LOS از سازمانهای مجاز |
۱۲ تا ۳۰ ماه |
متغیر و بدون نیاز به سرمایهگذاری اجباری |
| برنامههای استانی یا PNP |
داشتن جاب آفر یا تخصص در لیست مشاغل مورد نیاز |
۱۲ تا ۲۴ ماه |
۲,۵۰۰ تا ۵,۰۰۰ دلار هزینه بررسی استان |
| تحصیل پزشکی |
قبولی در آزمون MCAT و رقابت با شهروندان |
پروسه طولانی بعد از لیسانس علوم پایه |
سالانه ۵۰,۰۰۰ تا ۱۰۰,۰۰۰ دلار |
بیمه و خدمات درمانی در کانادا
سیستم درمانی کانادا برای شهروندان و دارندگان اقامت دائم رایگان است اما پوشش آن صد در صد نیست. ویزیت دکتر و عملهای جراحی و بیمارستان رایگان است اما دارو و دندانپزشکی و چشم پزشکی معمولا تحت پوشش نیست و باید بیمه تکمیلی داشته باشید که بیشتر کارفرماها آن را به عنوان مزایای شغلی ارائه میدهند. همچنین برای دانشجویان و کسانی که ویزای کار موقت دارند، شرایط در هر استان متفاوت است. میکند. به عنوان مثال در انتاریو دانشجو باید بیمه خصوصی داشته باشد اما در بریتیش کلمبیا بعد از چند ماه تحت پوشش بیمه استانی قرار میگیرد.
آب و هوای کانادا و سازگاری مهاجران
زمستانهای کانادا طولانی و سرد است در شهرهایی مانند ادمونتون یا وینیپگ دما تا منفی ۳۰ یا ۴۰ درجه هم میرسد. اما سیستم شهری کاملا برای این سرما طراحی شده است. خانهها و محلهای کار گرمایش قوی دارند و حتی در شهرهایی مانند مونترال و تورنتو مسیرهای زیرزمینی وجود دارد که ساختمانها را به هم وصل میکند. ونکوور تنها شهر بزرگ کانادا است که زمستانهای ملایم و بارانی دارد و برف زیادی نمیبیند. سازگاری با کمبود نور آفتاب در زمستان یکی از چالشهای روحی مهاجران است که باید برای آن آماده باشید.
دریافت شهروندی و پاسپورت کانادا
هدف نهایی اغلب مهاجران دریافت پاسپورت کانادایی است که یکی از قدرتمندترین پاسپورتهای دنیا بهشمار میرود. برای رسیدن به این مرحله شما باید ابتدا اقامت دائم یا PR دریافت کنید و بعد از دریافت کارت پیآر اگر در یک بازه ۵ ساله بتوانید ۳ سال در خاک کانادا حضور فیزیکی داشته باشید، میتوانید برای شهروندی اقدام کنید. خوشبختانه زمانهایی که با ویزای تحصیلی یا کاری موقت در کانادا حضور داشتید هم تا سقف یک سال محاسبه میشود که کمک میکند، سریعتر به پاسپورت برسید. کانادا تابعیت دوگانه را قبول دارد و نیازی نیست پاسپورت ایرانی خود را پس دهید.
مهاجرت فرمول ثابتی برای همه ندارد، شاید برای دوست شما تحصیل بهترین راه باشد اما برای شما سرمایهگذاری یا ویزای کار مناسبتر باشد. مهم این است که عجولانه و بدون آگاهی لازم تصمیم نگیرید و فریب تبلیغات غیرواقعی را نخورید. کانادا کشوری قانونمند است و صداقت در ارائه مدارک حرف اول را میزند. هرگونه سندسازی یا پنهانکاری میتواند باعث محرومیت ۵ ساله از ورود به این کشور شود مسیر پیش رو شاید سربالایی و سخت باشد اما رسیدن به ثبات و آرامش و آیندهای مطمئن برای فرزندان، ارزش این تلاش را دارد. با بررسی دقیق سایت اداره مهاجرت و مشورت با وکلای رسمی مسیر خودتان را پیدا کنید و قدم اول را محکم بردارید./