به گزارش آسیانیوز ایران ؛ پس از آنکه وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی و عمان روز پنجشنبه از تعویق دور جدید مذاکرات هستهای جمهوری اسلامی و آمریکا خبر دادند، بازارهای مالی ایران در اولین روز معاملاتی هفته واکنش تندی به این خبر نشان دادند. شاخص کل بورس تهران با سقوطی کمسابقه، بیش از ۵۳ هزار واحد کاهش یافت.
در حالیکه هفته گذشته، برخی خوشبینیها به برگزاری مذاکرات روز شنبه در رم و احتمال کاهش تحریمها، فضای بورس را با روندی مثبت همراه کرده بود، انتشار خبر تعویق مذاکرات بار دیگر منجر به بازگشت فضای ترس و بیاعتمادی به بازار سرمایه شد.
▪️بورس؛ قربانی نخست توقف دیپلماسی
در آغاز معاملات امروز، اغلب نمادهای شاخصساز با فشار فروش مواجه شدند. شرکتهای بزرگ فلزی، پالایشی، بانکی و خودرویی با ریزش قیمتها مواجه بودند و نقشه بازار بهطور کامل به رنگ قرمز درآمد.
بررسی معاملات نشان میدهد که حجم بالای خروج نقدینگی حقیقی از بازار به چشم میخورد و بسیاری از سهامداران خُرد بار دیگر دست به فروشهای هیجانی زدند. این در حالیست که شاخص کل طی یک هفته گذشته بیش از ۷۰ هزار واحد رشد کرده بود.
▪️طلا و ارز سبز شدند
در مقابل بورس، بازارهای طلا و ارز با افزایش قیمت چشمگیر روبهرو شدند. قیمت هر سکه طرح جدید امروز از مرز ۷۵ میلیون تومان عبور کرد و دلار در بازار غیررسمی تا سطح ۸۶ هزار تومان نیز پیش رفت. معاملهگران بازار ارز میگویند نگرانی از بنبست دیپلماتیک و تداوم تحریمها عامل اصلی رشد تقاضا برای ارزهای خارجی بوده است.
بازار طلا نیز با افزایش تقاضا برای سرمایهگذاری امن، روندی صعودی پیدا کرد. قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار در بازار تهران به بیش از ۳ میلیون تومان رسید.
▪️تحلیل کارشناسان؛ سرمایهگذاری یا قمار؟
«در ایران، شما در بورس سرمایهگذاری نمیکنید، بلکه در یک قمار درباره آینده مذاکرات و تنشهای سیاسی شرکت میکنید. اقتصاد بهجای تکیه بر منطق تولید و رشد، گروگان اخبار سیاسی شده است.»
این تحلیلگر تأکید میکند که بورس ایران در شرایط فعلی بهشدت به اخبار سیاسی وابسته است و در غیاب چشمانداز روشن از روابط بینالملل، هیچ تحلیل بنیادی یا تکنیکالی دوام ندارد.
▪️تاریخ نامعلوم، اعتماد متزلزل
در حالیکه گفته میشد مذاکرات جمهوری اسلامی و آمریکا در رم در تاریخ ۳ مه (۱۳ اردیبهشت) برگزار خواهد شد، عمان اعلام کرد که نشست به دلایل «تدارکاتی» به زمان نامعلومی موکول شده است. برخی منابع آمریکایی احتمال دادهاند که مذاکرات به تاریخ ۷ مه (۱۷ اردیبهشت) منتقل شود، اما هنوز هیچ تأیید رسمی از سوی طرفین اعلام نشده است.
این ابهام، بار دیگر فضای بیاعتمادی به آینده توافق را در اقتصاد ایران پررنگ کرده است؛ بهویژه آنکه در روزهای گذشته دو دور جدید از تحریمهای آمریکا علیه نهادهای جمهوری اسلامی اعمال شده و وزیر دفاع آمریکا نیز با انتشار پیامی تهدیدآمیز خطاب به جمهوری اسلامی، سطح تنش را بالا برده است.
▪️سابقه تاریخی واکنش بازارها
این نخستینبار نیست که بازارهای مالی ایران نسبت به تحولات مذاکراتی واکنش شدید نشان میدهند. در سالهای ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۴، همزمان با مذاکرات منتهی به برجام، بورس و ارز در نوسانات متوالی قرار داشتند. پس از خروج آمریکا از برجام در سال ۱۳۹۷، بازارها نیز سقوطی کمسابقه را تجربه کردند.
در واقع، تجربه تاریخی نشان میدهد که سرنوشت بازارهای مالی ایران به جای آنکه در اختیار نهادهای اقتصادی باشد، بیش از حد درگیر دیپلماسی، سیاست خارجی و حتی پیامهای توییتری مقامات بینالمللی است.
شکنندگی بازارهای داخلی
تعویق مذاکرات جمهوری اسلامی و آمریکا، بار دیگر شکنندگی بازارهای داخلی را نمایان کرد. سرمایهگذاران ایرانی، که همواره میان امید به گشایش و ترس از تشدید تحریمها در نوساناند، در برابر خبرهای غیرقطعی و بیثباتی سیاسی، مسیر خروج را در پیش میگیرند.
در شرایطی که شاخص کل بورس تنها در یک روز بیش از ۵۳ هزار واحد سقوط میکند، باید پرسید: آیا زمان آن نرسیده که سیاستگذاران اقتصادی ایران، استقلال بازار سرمایه را از تحولات سیاسی اولویت دهند؟