آسیانیوز ایران؛ سرویس علم و تکنولوژی:
از تابش زمینه طبیعی در شهر رامسر چه میدانیم؟
در شبکههای اجتماعی ویدیویی منتشر شده که مدعیست «مردم رامسر، مناسبترین افراد برای سکونت در مریخ هستند». این ایده که «مردم رامسر، مناسبترین افراد برای سکونت در مریخ هستند» را نخستینبار نشریه C-Net در سال ۲۰۱۵ منتشر کرد و در رسانههای ایران هم مورد توجه قرار گرفت. پرتوزایی در شهر رامسر، اصلا چیز جدیدی نیست و گزارشها و مطالعات زیادی در این زمینه انجام شده و پیش از این نیز در رسانههای ایران گزارش شده بود. سال ۲۰۱۸ مجله علمی عمومی «پاپیولار ساینس» در مقالهای میزان تشعشع در سطح مریخ را با رامسر مقایسه کرد. میانگین دوز سالانه تابش طبیعی رامسر حدود ۶ تا ۱۰ میلی سیورت در سال و تقریبا ۳ تا ۴ برابر میانگین جهانی است، اما حداکثر دوز گزارش شده در رامسر (تا ۲۶۰ میلی سیورت در سال) بیش از ۱۰۰ برابر میانگین جهانی است.
برخی پژوهشها، شواهدي برای وجود پاسخ تطبیقی رادیویی (کاهش حساسیت به دوزهای چالشی بالا) در لنفوسیتهای ساکنان مناطق با سطح بالای تابش NBR نشان میدهد. پژوهشی نشان میدهد که نرخ ابتلا به سرطان ریه در میان ساکنان منطقه، کمتر از میانگین جهانی است و ژنی که مسئول تولید سلولهای مبارزهکننده با تومورها است، در میان جمعیت رامسر بهطور قویتری فعال است.
با همه اینها، برای نتیجهگیری قطعی در مورد اثرات بهداشتی تابش طبیعی سطح بالا در رامسر، به ویژه در مورد خطر سرطان، اطلاعات فعلی، حداقل تا حدودی به دلیل حجم نمونه کوچک، کافی نیست و مطالعات بیشتری مورد نیاز است. تنها بخش بسیار کمی از جمعیت رامسر در مناطق با تشعشع زمینه بالا هستند و به دلیل حجم نمونه کم، نمیتوان نتیجه قطعی در مورد آن گرفت. در نتیجه، این ادعا با وجود اینکه در رسانههای معتبر عمومی علمی مانند پاپیولار ساینس و سینت تکرار شده، اما صرفا یک تیتر ژورنالیستی برای مقایسه شدت تشعشع در سطح مریخ با ماکزیمم شهر رامسر است و با اطلاعات موجود، «غیرقابل اثبات» می باشند.
تحلیل علمی آسیانیوز ایران
۱. حقایق درباره تشعشعات رامسر
-
میانگین سالانه: ۶-۱۰ میلیسیورت (۳-۴ برابر میانگین جهانی)
-
حداکثر ثبت شده: ۲۶۰ میلیسیورت (۱۰۰ برابر میانگین جهانی)
-
مقایسه: سطح تشعشع مریخ ≈ ۲۵۰ میلیسیورت در سال
۲. یافتههای جالب پژوهشها
-
فعالتر بودن ژنهای مبارزه با تومور در ساکنان
-
نرخ پایینتر سرطان ریه نسبت به میانگین جهانی
-
شواهدی از مقاومت اکتسابی در برابر پرتوها
۳. محدودیتهای تحقیقاتی
-
حجم نمونه مطالعات بسیار کوچک است
-
فقط بخش کوچکی از جمعیت در معرض تشعشعات بالا هستند
-
نیاز به تحقیقات بلندمدتتر دارد
نظر کارشناسی یک متخصص ژنتیک سرطان
این ایده بیشتر یک فرضیه جالب توجه است تا واقعیت علمی ثابتشده. اگرچه دادههای اولیه جالبی وجود دارد، اما برای اثبات چنین ادعایی به مطالعات گستردهتر با نمونههای بزرگتر نیاز داریم.»
نتیجهگیری علمی
در حالی که مقایسه سطح تشعشعات رامسر و مریخ از نظر علمی جالب است، اما ادعای «آمادگی ذاتی» مردم رامسر برای سکونت در مریخ هنوز در حد یک فرضیه جذاب باقی میماند. علم هنوز راه درازی تا اثبات چنین ادعایی در پیش دارد.