آسیانیوز ایران؛ سرویس سیاسی:
محمدمهدی طهرانچی و فریدون عباسی دانشمندان هستهای کشورمان و رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در حملات تروریستی بامداد امروز رژیم صهیونیستی به تهران، به شهادت رسیدند. شهید محمدمهدی طهرانچی (1342–1404)، استاد برجسته فیزیک و رئیس دانشگاه آزاد اسلامی که امروز در جریان حمله تروریستی رژیم صهیونیستی به تهران به شهادت رسید، یکی از چهرههای تأثیرگذار آموزش عالی ایران محسوب میشد.
طهرانچی، مدیر تحولگرای دانشگاه آزاد و استاد فیزیک اتمی، و عباسی، معمار چرخه سوخت هستهای ایران، سالها در خط مقدم پیشرفت علمی کشور ایستادگی کردند. شهادت آنها در شرایطی رخ داد که اسرائیل بار دیگر نشان داد برای متوقف کردن ایران، حتی به حمله به غیرنظامیان و دانشمندان نیز متوسل میشود.
عباسی که پیشتر در سال ۱۳۸۹ هدف ترور موساد قرار گرفته بود، این بار به همراه طهرانچی در حملهای گسترده به شهادت رسید. آیا این حمله، آغازگر فصل جدیدی از درگیری ایران و اسرائیل خواهد بود؟ پاسخ نظامی و علمی ایران چه خواهد شد؟ این دو شهید، نماد مقاومت علمی ایران در برابر فشارهای خارجی بودند. حالا شهادت آنها نه فقط جامعه دانشگاهی، بلکه تمام ملت ایران را در سوگ نشانده است.
تحصیلات و سوابق علمی دکتر محمدمهدی طهرانچی
طهرانچی تحصیلات خود را در مقطع کارشناسی رشته فیزیک در دانشگاه شهید بهشتی آغاز کرد و سپس در مقطع دکترای رشته فیزیک اتمی-ملکولی نیز در همین دانشگاه فارغ التحصیل شد. در طول سالهای فعالیت علمی، بهعنوان عضو هیئتعلمی و استاد تمام گروه فیزیک دانشگاه شهید بهشتی شناخته شده و مقالات متعددی در مجلات معتبر علمی داخلی و خارجی منتشر کرده است. حوزه تخصصی او بیشتر مرتبط با فیزیک لیزر و فوتونیک است.
سوابق اجرایی و مدیریتی دکتر محمدمهدی طهرانچی
طهرانچی در طول علاوه بر فعالیتهای علمی، سمتهای اجرایی کلیدی مختلفی را بر عهده داشته است؛ از مهمترین آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- رئیس دانشگاه شهید بهشتی (1391 تا 1394)
- معاون علمی آستان قدس رضوی
- رئیس پژوهشگاه دانشهای بنیادی
- عضو هیئت ممیزه دانشگاه شهید بهشتی
- رئیس واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی و سپس، از سال 1397، رئیس کل دانشگاه آزاد اسلامی (به عنوان "رئیس هیئت امنا و رئیس دانشگاه آزاد" با حکم علی اکبر ولایتی)
فعالیت دکتر طهرانچی در دانشگاه آزاد اسلامی
با انتصاب طهرانچی بهعنوان رئیس دانشگاه آزاد اسلامی، دورهای از سیاستهای جدید در این دانشگاه آغاز شد. رویکردهای مدیریتی وی عمدتاً بر ارتقای کیفیت آموزش، ساماندهی پژوهش، مقابله با تخلفات علمی و حرکت به سمت دانشگاه نسل سوم (دانشگاه کارآفرین و حل مسئلهمحور) متمرکز بوده است. همچنین پیگیری توسعه ساختارهای آموزشی و پژوهشی، تعامل با بخش صنعت و تلاش برای تحول ساختاری دانشگاه آزاد از سیاستهای مهم وی تلقی میشود.
شهید طهرانچی همواره بر تحول بنیادین نظام آموزش عالی ایران، توجه به نیازهای جامعه، بومیسازی علوم، توسعه نوآوری و کارآفرینی دانشگاهی تاکید داشت. او ضمن انتقاد از برخی رویکردهای سنتی آموزش عالی، علاقهمند به تقویت جایگاه دانشگاهها در حل مسائل کشور و ارتقای کیفیت علمی و اخلاق حرفهای بود. شهید محمدمهدی طهرانچی را میتوان نمونهای از مدیران دانشگاهی پیشرو و علمی ایران دانست که نقش مهمی در جهتدهی به سیاستهای آموزش عالی و پژوهشگری کشور ایفا کرده است. رویکرد او تلفیقی از مدیریت علمی، تحولگرایی و دغدغهمندی نسبت به حل مسائل کشور از مسیر دانشگاه بود. شهید فریدون عباسی دوانی (1337–1404)، استاد برجسته دانشگاه، پژوهشگر حوزه علوم هستهای، روز 23 خرداد 1404 در جریان حمله رژیم صهیونیستی به تهران به شهادت رسید.
دکتر فریدون عباسی دوانی
سوابق تحصیلی و علمی دکتر فریدون عباسی دوانی
شهید عباسی متولد 1337 در شهر کرمان است. وی پس از اخذ مدرک کارشناسی فیزیک از دانشگاه شیراز، تحصیلات تکمیلی خود را در رشته فیزیک هستهای ادامه داد و دکترای خود را از دانشگاه شهید بهشتی دریافت کرد. تخصص اصلی او در حوزه پرتوشناسی، فیزیک هستهای، و چرخه سوخت هستهای بود و مقالات متعدد و پژوهشهای گستردهای دراین زمینه از خود منتشر ساخت.
مسئولیتهای اجرایی و علمی دکتر فریدون عباسی دوانی
عباسی با عضویت هیئت علمی در دانشگاه شاهید بهشتی آغاز بهکار کرد و در طول دهههای گذشته به عنوان یکی از مدیران کلیدی صنعت هستهای ایران نقشآفرین بود، از جمله:
- رئیس سازمان انرژی اتمی ایران (1390 تا 1392)
- عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی
- نماینده مردم کازرون در مجلس شورای اسلامی
- مسئول گروه فیزیک هستهای و پژوهشگر طرحهای راهبردی فناوری هستهای کشور
وی در ایجاد و توسعه چرخه سوخت هستهای ایران، نقش مهمی ایفاء کرد و یکی از معماران پیشرفت بومی فناوریهای نوین هستهای محسوب میشد.
ترور نافرجام دکتر فریدون عباسی دوانی(1390–1389)
عباسی روز 8 آذر 1389 (29 نوامبر 2010) در تهران، در حوالی دانشگاه شهید بهشتی، همراه با همسرش هدف ترور قرار گرفت. در این حمله که با چسباندن بمب مغناطیسی به خودروی شخصیاش توسط عوامل موساد و با همراهی سازمانهای ضدایرانی صورت گرفت، وی و همسرش بهشدت مجروح شدند اما با هوشیاری و اقدام بهموقع از مرگ نجات یافتند. این واقعه یکی از سلسله ترورهای دانشمندان هستهای ایران بود که با هدف توقف یا کند کردن پیشرفت علمی هستهای ایران صورت گرفت، اما تأثیری معکوس داشت و انگیزه جامعه علمی کشور را برای ادامه راه تقویت کرد.
میراث علمی و مدیریتی
تلاشهای علمی، مدیریتی و فداکاریهای عباسی در سالهای دشوار تحریم و فشار، تأثیر ماندگاری بر توسعه فناوری هستهای کشور گذاشت. او به شفافیت، دانشبنیانی، و نگاه بومی در فناوری هستهای باور داشت و تلاش کرد نسلی تازه از دانشمندان متعهد و وطندوست را تربیت کند.
شهید فریدون عباسی، پس از سالها تهدید و ایستادگی در برابر دشمنان علم و ملت ایران، سرانجام در حمله تروریستی رژیم صهیونیستی به تهران به آرزوی دیرین خود یعنی شهادت رسید. شهادت وی به همراه اشخاصی دیگری چون محمد مهدی طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی و چند تن دیگر، جامعه علمی ایران را به سوگ نشاند و یادگاری از مبارزه، استقامت و عزم ملی برای استقلال و پیشرفت علمی از خود به جا گذاشت. رژیم صهیونیستی بامداد امروز جمعه به چندین نقطهی مسکونی و همچنین نظامی در تهران و همچنین برخی شهرهای دیگر حمله کرد.
تحلیل تخصصی آسیانیوز ایران
۱. نقش طهرانچی و عباسی در پیشرفت علمی ایران
- طهرانچی: تحول در دانشگاه آزاد، توسعه پژوهشهای فیزیک لیزر، تقویت دانشگاههای نسل سوم.
- عباسی: طراحی چرخه سوخت هستهای، مقاومت در برابر ترور و تحریم، تربیت نسل جدید دانشمندان هستهای.
۲. چرا اسرائیل آنها را هدف گرفت؟
- ترس از استقلال علمی ایران در فناوریهای حساس.
- شکست در ترور قبلی عباسی (۱۳۸۹) و تلاش برای حذف فیزیکی دانشمندان کلیدی.
- هدف قرار دادن نمادهای مقاومت علمی برای تضعیف روحیه پژوهشگران ایرانی.
۳. پیامدهای شهادت آنها
- واکنش علمی ایران: احتمال شتاببیشتر در پروژههای هستهای و دفاعی.
- واکنش امنیتی: افزایش حفاظت از دانشمندان و مراکز تحقیقاتی.
- تأثیر بر جامعه دانشگاهی: تقویت انگیزه دانشجویان و محققان برای ادامه راه شهدا.
۴. سناریوهای احتمالی
- پاسخ نظامی ایران: حمله به اهداف اسرائیلی در منطقه.
- تقویت همکاریهای علمی-نظامی با متحدان مانند روسیه و چین.
- افزایش فشار بینالمللی بر اسرائیل برای محکومیت این حمله تروریستی.
۵. واکنشهای جهانی
- موضع آمریکا و اروپا: احتمال سکوت یا محکومیت صوری.
- واکنش روسیه و چین: حمایت از ایران در شورای امنیت.
- اعتراض نهادهای علمی جهانی: محکومیت هدف قرار دادن دانشمندان.