آسیانیوز ایران / یزد ؛ مسأله
«عفاف و حجاب» در جامعه امروز ایران، بیش از هر زمان دیگر، به یکی از مباحث چالشی،
چندلایه و اجتماعی بدل شده است؛ گاه با غلبه نگاههای سیاستزده، گاه با تقلیلگرایی
به نوع پوشش بانوان، و گاه با فشارهای رسانهای یا ترویجگریهای سطحی و ظاهری.
اما
واقعیت آن است که «حجاب»، بدون «عفاف»، به پوستهای بیریشه تبدیل میشود؛ و «عفاف»،
بدون پشتوانه فهم دینی، عقلانی و فرهنگی، در هیاهوی جامعه امروز شنیده نمیشود.
🔹 عفاف، منش و حالتی درونی است که انسان را به مراقبت از رفتار، نگاه،
گفتار و حتی افکار خود وامیدارد؛ برای همه انسانها، زن و مرد، لازم است.
🔹 حجاب، تجلی بیرونی عفاف است؛ نوعی پوشش اجتماعی برای زن یا مرد، با هدف
حفاظت از کرامت انسانی، جلوگیری از شیوارگی انسان و تضعیف مناسبات صرفاً جنسی در جامعه.
در این
نگاه، حجاب نه سرکوب آزادی، بلکه چارچوبی برای تعادل آزادیهای انسانی با اخلاق اجتماعی
است.
1 ✅ کاهش خشونت جنسی و نگاه ابزاری به زن
جامعهای که در آن زنان و مردان، حریم ظاهری و رفتاری مشخص دارند، کمتر
به سمت ابتذال، مصرفزدگی جنسی و کالایی شدن انسان میرود.
2 ✅ حفاظت از بنیان خانواده
فروپاشی بسیاری از خانوادهها، از بیحدومرز شدن روابط عاطفی و جنسی شروع
میشود؛ حجاب، با مرزگذاری منطقی، از نهاد خانواده محافظت میکند.
3 ✅ کاهش تنشهای اجتماعی و روانی
آرامش بصری و رفتاری در محیطهای عمومی، منجر به کاهش رقابتهای بیمارگونه
و مقایسههای فرساینده میشود.
4 ✅ جلوگیری از شیوارگی زنان در تبلیغات و
اقتصاد
زن در جهان مصرفزده امروز، بیشتر از آنکه
انسان باشد، تبدیل به ابزار فروش کالا شده است؛ حجاب، مقاومت در برابر این نگاه سرمایهدارانه
است.
علیرغم
اهمیت حجاب، شیوههای رسمی ترویج آن در دهههای اخیر، گاه خود به ضد تبلیغ تبدیل شده
است:
• ❌ تمرکز بیشازحد بر پوشش زنان و غفلت از
عفاف مردان
• ❌ رویکرد قهری و امنیتی به مسئلهای فرهنگی
• ❌ گفتمانسازیهای شعاری و فاقد جذابیت برای
نسل جوان
• ❌ بیتوجهی به ارتباط «سبک زندگی»، «عدالت
اجتماعی» و «روابط سالم» با مقوله حجاب
✅ بازتعریف حجاب بهمثابه بخشی از کرامت انسان، نه صرفاً تکلیف زن مسلمان
✅ آموزش عفاف به مردان و پسران؛ از مدارس تا دانشگاهها، نه فقط زنان
✅ استفاده از روایتهای الهامبخش دینی، تاریخی و هنری در بازنمایی حجاب؛
بهجای توصیههای خشک
✅ اعتماد به دختران و زنان محجبه توانمند در فضای رسانه، مدیریت و فرهنگ
بهعنوان الگوهای جذاب
✅ ایجاد گفتمان حمایتی بهجای تقابلی؛ دفاع از حق زن محجبه برای حضور برابر،
امنیت شغلی، احترام اجتماعی و هویت مستقل
✅ همبستگی عدالت و حجاب؛ بدون مبارزه با فقر، فساد، تبعیض و تجملگرایی،
حجاب نیز بیاثر میشود
عفاف
و حجاب، نه امری شخصی صرف، نه صرفاً دینی و نه کاملاً حکومتی است؛ مسألهای فرهنگی
ـ اجتماعی است که نیازمند گفتوگوی ملی، اصلاح مسیرهای گذشته و بازسازی اعتماد عمومی
است.
اگر
بهدنبال جامعهای با روابط انسانی، خانواده پایدار و کرامت اجتماعی هستیم، باید حجاب
را در منظومه عفاف، اخلاق، عدالت و عقلانیت بازخوانی کنیم.