آسیانیوز ایران؛ سرویس سیاسی:
بنبست اختر در تهران به محلی اشاره دارد که قبلا به این نام شناخته میشده و در حال حاضر به بنبست بصیرت تغییر نام داده است. این کوچه محل زندگی میرحسین موسوی و زهرا رهنورد بوده است. آدرس دقیق این بن بست بدین شرح است:
تهران - منطقه 12 - خ پاستور - بین فلسطین و 12 فروردین - بن بست اختر
تغییر نام کوچه اختر به بنبست بصیرت
در جلسه روز بیستم فروردین ماه سال 1402 شورای شهر تهران، تغییر نام کوچه اختر به «کوچه بصیرت» مورد بررسی قرار گرفت که اعضای شورای شهر به این تغییر نام رای مثبت دادند.
کوچه «اختر» باز شد، میرحسین در حصر ماند!
پنجم اردیبهشت ماه 1401، خبرگزاری میزان، وابسته به قوه قضاییه گزارش داد که محدودیت فیزیکی مقابل خانه میرحسین موسوی، برداشته شده، «"اما اصل مراقبت از وی همچنان ادامه دارد.» از سال ۸۹ شورای عالی امنیت ملی بر اساس مصوبهای، محدودیتها در خصوص رفت و آمد میر حسین موسوی و مهدی کروبی از معترضان به نتایج انتخابات ریاست جمهوری را اعمال کرد.
این محدودیتها در طول سالهای گذشته با روندی کاهنده ادامه داشت و مشخصا متناسب با رفتارهای آنها در میزان رعایت نظم عمومی و آرامش جامعه، تنظیم میشد. بر اساس گزارش خبرگزاری قوه قضاییه، در ماههای اخیر با اغماض نسبت به کارنامهی این افراد، محدودیتها به حداقل رسیده و امروز صبح محدودیت فیزیکی مقابل منزل یکی از این افراد در خیابان پاستور تهران، رفع شد تا رفت و آمد برای همسایهی او نیز تسهیل شود.
کاهش تدریجی حفاظتی آقایان موسوی و کروبی
در همان روز نور نیوز نیز نوشت: نور نیوز، رسانه وابسته به شورای امنیت هم اعلام کرد که کاهش تدریجی حفاظتی آقایان موسوی و کروبی از چند سال قبل آغاز شده بود و روند فوق همچنان ادامه دارد. خانم رهنورد نیز بیشتر از دو سال است که هیچگونه محدودیت حفاظتی ندارد.
عبدی: باید استقبال کرد
در همین حال عباس عبدی فعال سیاسی در واکنش به این خبر در توییتر نوشت: "گرچه هنوز محدودیتها از آقایان موسوی و کروبی بطور کامل رفع نشده ولی رفتن آقای کروبی به منزل جدیدشان و تغییرات اخیر در منزل آقای موسوی، یک گام بزرگ به پیش است و باید از آن استقبال کرد."
جواد امام: اتفاق خاصی نیفتاده
جواد امام در گفت و گو با منیبان درباره خبر منتشر شده در خبرگزاری میزان مبنی بر این که «صبح امروز محدودیت فیزیکی مقابل منزل یکی از سران فتنه ۸۸ در خیابان پاستور، برطرف شد، اما اصل مراقبت از وی همچنان ادامه دارد» گفت: در خود خبر تصریح شده که حفاظت برقرار است و تنها درب فیزیکی سر کوچه، برداشته شده است. وی تاکید کرد: آن در باشد یا نباشد چندان مهم نیست و این در آهنی، مانع اصلی در تعریف حصر نبود. امام با اشاره به خبر منتشر شده در این زمینه تصریح کرد: در انتهای خود این خبر هم تصریح شده است که سر خیابان کماکان حفافظت برقرار است و عنوان شده که این حفاطت برای محافظت جانی از محصورین است در حالی که از اساس، به خاطر دستگاه های اجرایی و ریاست جمهوری در این منطقه، آنجا حوزه استحفاظی تلقی می شود و منطقه حفاظت شده است.
میرحسین موسوی: تا حصر هست با کسی دیدار نمی کنم
وی در گفت و گوی دیگری که «صبح ما» بازتاب داد، اعلام کرد:«طبق گفته مهندس موسوی تا زمانی که حصر وجود دارد دلیلی ندارد دیداری داشته باشم باید حصر برداشته شود تا من خود تصمیم گیرنده در دیدارها و رفت و آمدهایم باشم.»
خبرگزاری دولت: شعاری که روحانی داد و رئیسی عمل کرد
ایرنا، تازه ترین خبر درباره رفع محدودیت فیزیکی مقابل خانه میرحسین موسوی را با روتیتر «رفع محدودیت فیزیکی یکی از سران فتنه» و تیتر «کوچه «اختر» باز شد؛ شعاری که روحانی داد و رئیسی عمل کرد»، منتشر کرد.
درب آهنین بنبست اختر!
در همان ایام، در واکنش به این خبر ایرنا، اسفندیار عبداللهی در دیدار نیوز نوشت:در تمامی کشورها مکانها، میادین و کوچهها و محلههایی وجود دارد که یادآور یک اتفاق مهم تاریخی، فرهنگی، اجتماعی است و رفتن به آن مکانها یا ذکر نام آن محل خاص، تداعی کننده آن اتفاق، حادثه یا رویداد است. بن بست اختر کوچه محل زندگی مهندس میرحسین موسوی و همسرش زهرا رهنورد واقع در خیابان پاستور چنین هویتی پیدا کرده است و تا همیشه از آنجا به عنوان محل حصر ساکنین صاحب نام آن یاد خواهد شد. خبرگزاری میزان وابسته به قوه قضاییه روز دوشنبه ۵ اردیبهشت از برطرف شدن محدودیت فیزیکی بن بست اختر خبر داد، رفع محدودیتی که نه از این دو محصور که از یک بنبست به عمل آمده است. میرحسین موسوی، زهرا رهنورد و شیخ مهدی کروبی بعد از حدود ۲۱ ماه از اعتراضات گسترده به نتیجه انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸، در حصر خانگی قرار گرفتند و تا به امروز همه تلاشها، خواهشها و پیگیریها برای رفع حصر آنها بیثمر بوده است. حصر به مرور تبدیل به کلیدواژهای در بازیهای سیاسی شد، تا جایی که حسن روحانی هم در رقابتهای انتخاباتی سال ۹۲ و هم در سال ۹۶ وعده شکستن حصر را داد و از این طریق و طرق دیگر توانست اعتماد مردم و بدنه رای جریان اصلاحات را به خود جلب کند. کلیدواژه حصر حتی امروز در دولت سید ابراهیم رئیسی هم مورد سوء استفاده قرار گرفته، به گونهای که بعد از برداشته شدن درب آهنی بنبست اختر توسط نیروهای امنیتی، ایرنا، خبرگزاری دولت تیتر زد: "کوچه «اختر» باز شد؛ شعاری که روحانی داد و رئیسی عمل کرد". اما درواقع هیچ اتفاقی نیفتاده و به اذعان خود دستگاه قضایی، حذف دو در فلزیِ بن بست اختر برای سهولت در رفت و آمد همسایگانِ منهدس موسوی ذکر شده است و شرایط امنیتی محصورین به روال سابق ادامه دارد، لذا این نخست وزیر دوران ۸ ساله جنگ و یار حضرت امام (ره) به همراه همسرش ـ به قول پایگاه خبری میزان ـ برای جلوگیری از اقدامات و تحرکات احتمالی آنها، همچنان در منزل شخصی محصور و تحت نظرند. در حالی حصر محصورین ۱۲ ساله شد که نمیتوانیم هیچ دلیل و رجوع قانونی برای این محدودیت طولانی پیدا کنیم. بر اساس اصل سوم قانون اساسی، ایجاد هر نوع محدودیت در آزادیهای شهروندی، احتیاج به حکم قضایی دارد. علیرغم شایعات و کنایهها به تدوین حکم حصر توسط «شعام»، اما تا به امروز روشن نشده مشخصا چه شخص، نهاد یا دستگاهی در سال ۸۹ فرمان حصر را صادر کرد. حال گرچه شیخ مهدی کروبی با هماهنگی چهرههای امنیتی گاهگداری در برخی مهمانیهای خاص دعوت میشود و برخی آن را به رفع حصر از او تعبیر میکنند، مهندس موسوی با این موضوع که برای دید و بازدید باید از نگهبانان بن بست اختر اجازه بگیرد، کنار نیامده و گفته بود: «من یا آزاد هستم که در آن صورت، خودم میدانم که صلاح است با چه کسی ملاقات کنم یا نکنم یا اینکه آزادیهای قانونی را ندارم که در آن صورت هم دلیلی برای ملاقات با کسی نمیبینم.» ... رفع حصر از "درِ بن بست اختر" اقدام مهم و خوشحال کنندهای نیست و اخلاق، قانون و حقوق انسانی حکم میکند، این عزیزان خوشنام، خوشسابقه، محبوب و دلسوز به حال مُلک و مملکت هر چه زودتر از محدودیت خارج شوند تا همانطور که «ایرنا» این اتفاق پیشپاافتاده را دستاورد رئیسی خوانده، رفع حصر کامل از محصورین نیز جزء دستاوردهای رئیسی حساب شود و پرونده این ماجرا بسته شود
دیداری با ساکنین بنبست اختر پس از ۱۵ سال
براساس شنیدهها پانزده سال پس از حصر خانگی میرحسین موسوی و زهرا رهنورد، روز گذشته، سه نفر از دوستانشان با موافقت محصوران و مجوّز ماموران امنیتی به ملاقات ایشان در بنبست اختر رفتهاند.در این دیدار، مسیح مهاجری (مدیر و سردبیر روزنامه جمهوری اسلامی)، محمدرضا بهشتی (فرزند ارشد شهید بهشتی) و غلامرضا آقازاده (وزیر نفت دوران دفاع مقدس) حضور داشتند. این ملاقات که با مرور خاطرات و گفتوگوهای دوستانه همراه بود دو ساعت به طول انجامید.
دیدگاههای مختلف درباره حصر
- موافقان حصر: ضرورت حفظ امنیت ملی پس از حوادث ۸۸
- منتقدان حصر: نقض حقوق شهروندی و فقدان مستندات قانونی
- نظر میانه: لزوم یافتن راهحلی مبتنی بر مصالح ملی
ابعاد حقوقی مسئله
- تناقض با اصل سوم قانون اساسی درباره آزادیهای فردی
- عدم تشکیل دادگاه علنی برای سران معترض
تأثیرات اجتماعی و سیاسی
- تبدیل شدن به نماد مقاومت برای برخی جریانها
- استفاده ابزاری در رقابتهای انتخاباتی
- تأثیر بر روابط بیننسلی در فضای سیاسی ایران