آسیانیوز ایران؛ سرویس سیاسی:
در حرکتی که میتواند تحولی اساسی در بحران اوکراین ایجاد کند، نیویورکتایمز به نقل از منابع آگاه گزارش داد دونالد ترامپ قصد دارد هفته آینده به صورت جداگانه با ولادیمیر پوتین و سپس در نشستی سهجانبه با حضور ولودیمیر زلنسکی دیدار کند. این ابتکار عمل دیپلماتیک در حالی صورت میگیرد که جنگ روسیه و اوکراین به بنبست کامل رسیده است.
نیویورکتایمز به نقل از دو منبع آگاه گزارش داد که دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا قصد دارد هفته آینده به صورت حضوری با ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه دیدار کند و در ادامه نیز دیداری سهجانبه با حضور آقای پوتین و ولادیمیر زلنسکی، رئیسجمهوری اوکراین برگزار کند. دونالد ترامپ، روز چهارشنبه اعلام کرد که ایالات متحده مذاکرات خوبی با ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه داشته و احتمال برگزاری دیداری با وی در آینده نزدیک را «قوی» دانست. کارولین لویت، سخنگوی کاخ سفید روز چهارشنبه طی بیانیهای با تایید این خبر گفت: «روسها تمایل خود را برای دیدار با رئیسجمهور ترامپ ابراز کردهاند و رئیسجمهوری نیز آماده دیدار با رئیسجمهور پوتین و رئیسجمهور زلنسکی است.»
به گزارش نیویورکتایمز به نقل از دو منبع آگاه، آقای ترامپ روز چهارشنبه در گفتگوی تلفنی با رهبران اروپایی از قصد خود برای دیدار با آقای پوتین و سپس با آقای زلنسکی سخن گفته است. بنابر این گزارش، این دیدارها فقط میان این سه نفر انجام خواهد شد و هیچ مقام اروپایی در آن حضور نخواهد داشت. به گفته یک منبع آگاه از این تماس تلفنی، به نظر میرسد رهبران اروپایی، با اظهارات آقای ترامپ موافقت کردند.
این جنگ باید پایان یابد
هنوز مشخص نیست که آیا ولادیمیر پوتین و ولودیمیر زلنسکی با برنامه آقای ترامپ، موافقت کردهاند یا خیر. اما رئیسجمهوری اوکراین در تماس آقای ترامپ با رهبران اروپایی حضور داشت و پس از آن در بیانیهای گفت که «با رئیسجمهور ترامپ گفتگو کرده است» و افزود: «موضع مشترک ما با شرکایمان کاملا روشن است؛ این جنگ باید پایان یابد. و این پایان باید بهصورت صادقانه باشد. رهبران اروپایی نیز در این تماس حضور داشتند و از تکتک آنها بهخاطر حمایتی که نشان دادند سپاسگزارم.» این تماس پس از دیدار استیو ویتکاف، فرستاده ویژه دونالد ترامپ با ولادیمیر پوتین در مسکو انجام شد. به گفته آقای زلنسکی در تماس تلفنی او و رهبران اروپایی با دونالد ترامپ، گفتگویی درباره موضوعات مطرح شده در دیدار آقای ویتکاف با آقای پوتین انجام شده است.
دیدار سازنده ویتکاف و پوتین
به گزارش نیویورکتایمز، رهبر بریتانیا، صدراعظم آلمان و دبیرکل ناتو به همراه جیدی ونس، معاون رئیسجمهوری، مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا و استیو ویتکاف نیز حضور داشتند. آقای ترامپ در شبکه اجتماعی «تروت سوشال» درباره سفر آقای ویتکاف به روسیه و این تماس تلفنی نوشت: «استیو ویتکاف، فرستاده ویژه من دیدار بسیار سازندهای با رئیسجمهوری روسیه داشت و پیشرفت چشمگیری حاصل شد.» او افزود: «پس از آن، برخی از متحدان اروپاییمان را در جریان قرار دادم. همه توافق دارند که این جنگ باید پایان یابد، و ما در روزها و هفتههای پیشرو برای تحقق این هدف تلاش خواهیم کرد.»
پیشنهاد از سوی پوتین، استقبال از سوی ترامپ
بر پایه اظهارات یک مقام رسمی کاخ سفید، این پوتین بوده که پیشنهاد انجام این دیدار را مطرح کرده است. ترامپ نیز در واکنش به این پیشنهاد، تمایل خود را برای برگزاری این گفتوگو اعلام کرده است. به گفته مقام مذکور، اگر مذاکرات با پوتین موفقیتآمیز باشد، ترامپ آماده است که مذاکرهای سهجانبه با حضور ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، نیز برگزار کند.
استیو ویتکاف، نماینده ویژه ترامپ روز گذشته در سفری به مسکو با مقامات روسی دیدار کرد. ترامپ در شبکه اجتماعی Truth Social این دیدار را «موفق» خوانده است. به گفته ترامپ، نتایج این مذاکرات «مسیر روشنی برای توافق نهایی» ترسیم کرده است. ترامپ در کاخ سفید نیز به خبرنگاران گفت: «گفتوگوهای خوبی با پوتین داشتیم». او همچنین با اعلام خبر دیدار با پوتین در آیندهای نزدیک، گفت که اما هنوز تاریخی برای دیدار پوتین تعیین نشده است. به ادعای ترامپ «احتمال بسیار زیادی وجود دارد که به پایان راه در خصوص جنگ اوکراین رسیده باشیم». او سپس تأکید کرد: «آنچه با رئیسجمهور پوتین به آن رسیدیم را "پیشرفت" نمینامم.»
با این حال آقای ترامپ هیچ اشارهای به برنامههای آتی و دیدار احتمالی با رهبران روسیه و اوکراین نکرد. دونالد ترامپ پیشتر در مراسم تشییع پاپ فرانسیس در رم، دیداری خصوصی با زلنسکی داشت. به گزارش نیویورکتایمز، امانوئل ماکرون، رئیسجمهوری فرانسه، تلاش کرد به این دیدار ملحق شود، اما آقای ترامپ مانع از آن شد!
بن بست صلح میان روسیه و اوکراین
رئیسجمهوری آمریکا طی ماههای اخیر در تلاشهای خود برای دستیابی به توافق صلح میان روسیه و اوکراین، با بنبست مواجه شده است. او همواره نسبت به کمکهای نظامی ایالات متحده به اوکراین تردید داشته است و اوایل امسال در دیداری کمسابقه و در حضور دوربینها در دفتر بیضی کاخ سفید، آقای زلنسکی را بهسختی مورد انتقاد قرار داد. او با این حال، در پی ناامیدی از روند کند مذاکرات با روسیه، اخیرا مجوز فروش تسلیحات بیشتر به متحدان ناتو را صادر کرده است؛ تسلیحاتی که هدف آنها، ارسال به اوکراین است. دونالد ترامپ طی ماههای گذشته تلاش کرده بود با فضا دادن به ولادیمیر پوتین، او را به میز مذاکره بکشاند. اما اخیرا و به ویژه پس از سفرهای متعدد آقای ویتکاف به مسکو در اظهارات عمومی، با انتقاد شدید از آقای پوتین گفته که رهبر روسیه در حال وقتکشی است. آخرین سفر استیو ویتکاف به مسکو در حالی انجام شد که دونالد ترامپ در واکنش به نبود پیشرفت در مذاکرات صلح، تهدید به اعمال تحریمهای ثانویه علیه روسیه کرده است. با وجود اعلام آمادگی برای مذاکره، ترامپ موضع سختگیرانهای در برابر ادامه درگیریها در اوکراین اتخاذ کرده است. او هشدار داده که اگر تا پایان هفته آینده توافقی برای آتشبس یا توقف درگیریها حاصل نشود، تحریمهای ثانویه شدیدی علیه کشورهای همکار با روسیه – بهویژه در حوزه واردات نفت – اعمال خواهد شد. وبسایت شبکه سی ان ان نوشت که در این میان اگرچه هنوز زمان و مکان دقیق دیدار ترامپ و پوتین مشخص نشده است، منابع خبری احتمال میدهند این دیدار طی روزهای آتی انجام شود. پس از آن، ترامپ ممکن است بهصورت جداگانه با زلنسکی دیدار کند و در صورت پیشرفت مذاکرات، نشست سهجانبهای با حضور هر سه نفر برگزار شود. مقامات کاخ سفید تأکید کردهاند که چنین جلسهای هنوز در مرحله بررسی اولیه قرار دارد.
زمینههای دیپلماتیک
- سفرهای مکرر ویتکاف به مسکو
- تماسهای اخیر ترامپ با رهبران اروپایی
- تغییر لحن ترامپ نسبت به پوتین
اهداف احتمالی ترامپ
- دستیابی به توافق صلح پیش از انتخابات
- کاهش وابستگی به متحدان اروپایی
- تقویت تصویر خود به عنوان صلحساز
چالشهای پیشرو
- اختلافات عمیق روسیه و اوکراین
- عدم اعتماد زلنسکی به پوتین
- مقاومت احتمالی کنگره آمریکا
واکنشهای بینالمللی
- موضع محتاطانه اروپا
- نگرانیهای ناتو
- تحرکات دیپلماتیک روسیه
سناریوهای محتمل
- تشکیل کنفرانس صلح
- آتشبس موقت
- شکست مذاکرات و تشدید تحریمها