آسیانیوز ایران؛ سرویس اجتماعی:
اوضاع مدیریت برق کشور باز هم به مرحله بحرانی جدیدی وارد شده است. این بار نه تنها خاموشیها ادامه دارد، بلکه تنها ابزار رسمی اطلاعرسانی این خاموشیها نیز از دسترس خارج شده است. اپلیکیشن «برق من» و سامانه «برق ایران» که قرار بود شهروندان را از برنامه قطعی برق مطلع کنند، روزهای گذشته را با اختلال شدید مواجه کردهاند و کاربران قادر به دریافت اطلاعات دقیق درباره زمان و محدوده خاموشیها نیستند. این اتفاق، زندگی روزمره و برنامهریزی میلیونها خانوار و کسبوکار را با مشکل مواجه کرده است. گزارشهای میدانی از تهران حاکی از آن است که قطعیهای دو ساعته در ساعتهای خاص اما اعلامنشده انجام میشود. در سایر شهرها اما وضعیت به مراتب بدتر است؛ خاموشیهای نامنظم و طولانیمدت که گاهی به بیش از ۴ ساعت میرسد، به معضلی روزانه برای شهروندان تبدیل شده است. تعطیلی شنبه گذشته در بسیاری از استانها نیز نتوانست مشکل را حل کند و قطعی برق حتی در روزهای تعطیل نیز ادامه یافت. این موضوع نشان میدهد که بحران برق فراتر از یک مسئله مصرف است و به زیرساختهای تولید و توزیع نیز مربوط میشود. این وضعیت را میتوان از چند منظر تحلیل کرد:
از دسترس خارج شدن سامانه اطلاعرسانی: یک شکست ارتباطی
خاموشی سامانه «برق من» به خودی خود یک شکست بزرگ در مدیریت بحران و ارتباطات شفاف است. هنگامی که یک بحران وجود دارد، شهروندان بیش از هر زمان دیگری به اطلاعات دقیق و قابل اعتماد نیاز دارند. قطع این کانال ارتباطی، منجر به گسترش شایعات، افزایش ناامنی و سردرگمی میشود و اعتماد عمومی را به شدت تضعیف میکند. این اقدام میتواند نشاندهنده این باشد که برنامهریزی قطعیها آنقدر نامنظم شده که دیگر قابل پیشبینی و اعلام نیست.
تشدید بیبرنامگی و اثرات آن
-
تهران در مقابل سایر شهرها
گزارشها حاکی از یک تضاد جغرافیایی آشکار است. در حالی که تهران (لااقل در تئوری) با قطعیهای «دوساعته» و «رأس ساعتهای خاص» روبرو است، سایر شهرها با قطعیهای «نامنظم» و «بیش از ۴ ساعته» دست و پنجه نرم میکنند. این امر میتواند نشاندهنده توزیع ناعادلانه فشار بحران و اولویتبندی در تأمین برق باشد.
-
اختلال در برنامهریزی خانوار و کسبوکارها
عدم اطلاع از زمان قطعی برق، برنامهریزی برای فعالیتهای روزمره، نگهداری از مواد غذایی در یخچال، فعالیت مشاغل و حتی مراقبت از بیماران را به یک قرعهکشی پراسترس تبدیل کرده است.
تعطیلی یکشنبه: درمانی موقت برای بیماری مزمن
تعطیلی اداری یکشنبه گذشته یک اقدام مقطعی و مسکنگونه بود که نتوانست مشکل ساختاری را حل کند. ادامه قطعیها در روز تعطیل به وضوح نشان میدهد که مشکل اصلی تنها مصرف بالا نیست، بلکه به کمبود ظرفیت تولید، فرسودگی شبکه توزیع، مدیریت ناکارآمد و احتمالاً مشکلات تأمین سوخت نیروگاهها مربوط میشود.
پیامدهای اقتصادی و اجتماعی
-
ضرر به کسبوکارها
کسبوکارهای کوچک و متوسط، فروشگاهها، رستورانها و به ویژه صنایع وابسته به برق متحمل خسارات سنگینی میشوند.
-
تأثیر بر زندگی روزمره
زندگی میلیونها نفر از شهروندان مختل شده است. فعالیتهای آموزشی آنلاین، دورکاری، و حتی امور اولیه خانوار با مشکل مواجه شدهاند.
-
کاهش تابآوری اجتماعی
تداوم این بحران بدون ارائه راهحلهای شفاف و قابل اعتماد، به افزایش نارضایتی عمومی و کاهش تابآوری اجتماعی در برابر مشکلات خواهد انجامید.
راهحلهای پیشرو
- راه برونرفت از این بحران، فراتر از تعطیلیهای مقطعی و اقدامات نمایشی است. نیاز به یک اقدام جامع و شفاف وجود دارد که شامل موارد زیر است:
- احیای فوری و بهبود سامانه اطلاعرسانی با ارائه برنامهای دقیق و قابل اعتماد.
- شفافسازی درباره ریشه اصلی بحران (کمبود تولید، مشکلات شبکه، مدیریت مصرف).
- سرمایهگذاری فوری در نوسازی و توسعه شبکه توزیع و تولید.
- اجرای واقعی طرحهای مدیریت مصرف و ارائه مشوقهای جدی برای بهینهسازی انرژی.