آسیانیوز ایران؛ سرویس اقتصادی:
جنگ ۱۲ روزه ایران و اسرائیل نه تنها صحنه درگیریهای نظامی بود، بلکه تأثیرات عجیبی بر رفتار مصرفکنندگان ایرانی داشت. گزارش داخلی فروشگاه اینترنتی دیجیکالا که اخیراً منتشر شده، نشاندهنده تغییرات قابل توجه در الگوی خرید ایرانیان در دوران بحران است. بر اساس این آمار، خرید کاندوم در این دوره ۱۲ روزه با رشد عجیب ۲۶ درصدی مواجه شده است. این آمار نه تنها برای محصولات مرتبط با سلامت جنسی، بلکه برای طیف وسیعی از کالاهای بهداشتی و درمانی نیز صادق است. کالاهایی مانند زیرانداز بهداشتی، ضدعفونیکننده، نوار تست قند خون، باند طبی و حتی پوشک بزرگسالان در صدر لیست کالاهای پرفروش دوران جنگ قرار گرفتند. این تغییر الگوی خرید میتواند نشاندهنده نگرانیهای عمیقتر جامعه در شرایط بحرانی باشد. این گزارش به تحلیل روانشناختی و جامعهشناختی این پدیده عجیب میپردازد و بررسی میکند که چرا مردم در شرایط بحران به سمت خرید چنین کالاهایی گرایش پیدا میکنند.
۱. تحلیل روانشناختی: مکانیسمهای دفاعی در شرایط بحران
-
کنترل در شرایط غیرقابل کنترل
خرید کالاهای سلامت میتواند نشاندهنده تلاش ناخودآگاه مردم برای کنترل بخشی از زندگی در شرایطی باشد که کنترل چندانی بر محیط بیرون ندارند.
-
تأمین امنیت روانی
تمرکز بر سلامت فردی و خانوادگی میتواند پاسخی به احساس ناامنی ناشی از تهدیدات خارجی باشد.
-
غرایز بقا
در شرایط تهدید، غرایز اولیه بقا از جمله تولیدمثل و حفظ سلامت فعالتر میشوند.
۲. تحلیل جامعهشناختی: تغییر اولویتهای اجتماعی در بحران
-
بازگشت به ارزشهای بنیادین
در شرایط بحران، جامعه به سمت نیازهای اولیه و اساسی بازمیگردد.
-
تغییر در الگوی مصرف
بحرانهای سیاسی-امنیتی میتوانند الگوی مصرف را به سرعت تغییر دهند.
-
اهمیت یافتن سلامت
تهدیدات بیرونی باعث میشود سلامت فردی و خانوادگی در اولویت قرار گیرد.
۳. تحلیل اقتصادی: رفتار مصرفکننده در شرایط بیثباتی
-
خریدهای احتیاطی
مردم در شرایط بحران به خرید کالاهای اساسی و بهداشتی روی میآورند.
-
تغییر سبد مصرفی
سبد خرید مصرفکنندگان به سرعت با شرایط جدید تطبیق داده میشود.
-
رشد بخشهای خاص
برخی بخشهای اقتصادی در شرایط بحران رشد غیرمنتظرهای تجربه میکنند.
۴. تحلیل سلامت عمومی: پیامدهای مثبت و منفی
-
افزایش توجه به سلامت
رشد خرید کالاهای سلامت میتواند نشاندهنده افزایش آگاهی بهداشتی باشد.
-
نگرانی از رفتارهای تکانشی
ممکن است بخشی از خریدها از روی استرس و بدون برنامهریزی باشد.
-
لزوم آموزش
نیاز به آموزش مدیریت استرس و رفتارهای سالم در شرایط بحران.